Thạch Cổ Trà: Di sản ủ cùng thời gian

Hành trình từ rừng trà lạnh Túng Sán

“Thạch Cổ trà”, cây trà cổ mọc trên đá, là tên gọi lấy cảm hứng từ một vùng tiểu khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt của Việt Nam (Túng Sán, Hoàng Su Phì, Hà Giang), nơi có những cây trà cổ thụ cắm rễ sâu trên những mạch đá khoáng dốc đứng. Khu vực này nằm trong lòng rừng trà lạnh Túng Sán lâu đời, có độ cao từ 1.200 đến 1.800 mét so với mực nước biển, với khí hậu mát mẻ, ẩm ướt, sương mù và đất đai giàu khoáng chất. Ăn mây, uống sương, ngủ trong mưa mù, hiếm nắng và giá lạnh hơn, nên những cây trà cổ thụ hoàn toàn tách biệt khỏi thế giới, sinh trưởng chậm, tích tụ nội chất mạnh mẽ và có hương vị đậm đà.

Nguyên liệu chính của Thạch Cổ Trà là lá trà non hái từ những cây trà cổ thụ, thu hoạch theo mùa xuân, thường vào các ngày nắng ráo, khi lá trà chứa đựng tối đa các hợp chất hữu cơ và khoáng chất. Mỗi khối Thạch Cổ Trà cần tới 100kg lá tươi. Những búp trà 1 tôm 2 lá hái đúng kỹ thuật phải được chế biến ngay. Lá trà tươi cần hong héo ít nhất trong nửa ngày. Nếu không đủ héo, trà sẽ không có vị ngọt. Mỗi 30 phút, những chiếc lá lại được người thợ trà đảo cẩn thận bằng tay. Hơi ấm của cơ thể sẽ giúp trà thơm hơn, và đánh bay hơi nước cuộn trong mép lá. Chế biến trà là công việc phức tạp, chỉ cần 1 sai sót nhỏ cũng có thể khiến cho toàn bộ mẻ trà bị hỏng. Bởi vậy, làm trà là hành trình của sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và tuyệt đối chính xác.

Thạch Cổ trà là thế hệ trà lên men kế tiếp của nghệ nhân trà Việt, học hỏi từ kỹ thuật Phổ Nhĩ, lại tiếp thu tinh hoa của phương pháp chế tác trà Ô long, cùng những đôi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ và sự kiên nhẫn khó tưởng của người thợ trà. Quá trình lên men trong Trà thạch cổ tạo nên sự hòa quyện hấp dẫn của nhiều tầng hương vị. Lớp ngoài cùng có thể gợi lên hương vị của trà xanh, trong khi lõi bên trong lại mang đến hương vị đậm đà, phức tạp hơn của Phổ Nhĩ lâu năm. Sự đa dạng hương vị trong cùng một khối cầu là minh chứng cho sự tinh tế của Trà thạch cổ, mở ra một hành trình khám phá vị giác cho người thưởng thức.

Thương hiệu “Thạch Cổ trà” góp mặt tại Tea Show Hanoi 2025

Giữa không gian sôi động của Triển lãm quốc tế Tea show Hanoi 2025, gian hàng “Thạch Cổ Trà” của Công ty CP Đầu tư IGV Group thu hút sự chú ý đặc biệt bởi những khối trà độc đáo, mang giá trị cả về hương vị lẫn tiềm năng đầu tư.

Anh Nguyễn Đăng Bền, người sáng lập thương hiệu, cho biết Thạch Cổ Trà ra đời năm 2019, là loại trà lên men được chế biến bởi các nghệ nhân trà Việt Nam, học hỏi kỹ thuật trà từ Trung Quốc, tiếp thu tinh hoa của phương pháp chế tác trà Ô long. Quá trình lên men trong Trà thạch cổ tạo nên sự hòa quyện hấp dẫn của nhiều tầng hương vị. Lớp ngoài cùng có thể gợi lên hương vị của trà xanh, trong khi lõi bên trong lại mang đến hương vị đậm đà, phức tạp hơn của Phổ Nhĩ lâu năm. Sự đa dạng hương vị trong cùng một khối cầu là minh chứng cho sự tinh tế của Trà thạch cổ, mở ra một hành trình khám phá vị giác cho người thưởng thức.

Đến với gian hàng “Thạch Cổ trà”, khách tham quan được tận mắt xem quá trình cưa khối trà. Hương thơm lan tỏa như một bản hòa âm của tự nhiên: hạt phỉ, linh chi, tam thất, đông trùng hạ thảo, nhân sâm,.. tất cả giao hòa trong mùi hương sâu, thanh và đầy nội lực.

Anh Nguyễn Đăng Bền giải thích: “Vi sinh vật và thời gian khiến lá trà chuyển đổi thành chất khác nhưng vẫn là trà. Nếu điều kiện vi sinh không tốt, trà sẽ mốc, chua. Nhưng trong môi trường hóa sinh phù hợp, vi sinh có lợi phát triển, tạo nên mùi vị đặc trưng, tốt cho sức khỏe và cân bằng cơ thể.”

Điểm đặc biệt của Thạch Cổ Trà là quá trình lên men tự nhiên kéo dài nhiều năm. Nhờ quá trình lên men chậm trong trà, hương vị tiếp tục phát triển, chuyển hóa liên tục, giúp trà có hương vị độc đáo, êm dịu, hậu vị ngọt sâu và giá trị càng tăng theo thời gian. Mặc dù Trà Thạch Cổ không có tuổi, quá trình lên men mang lại chiều sâu của tính cách, gợi lên cảm giác trưởng thành, gợi nhớ đến một loại trà ủ lâu năm cho những người uống trà dày dạn kinh nghiệm.

Thạch trà cổ không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ ngoài độc đáo mà còn chinh phục thực khách bởi hương vị tinh tế, khác biệt. Khi pha trà, ta sẽ được thưởng thức ly trà màu hổ phách tự nhiên, mang hương vị êm dịu, hậu ngọt sâu lắng, lưu luyến trong vòm miệng. Phẩm trà “Thạch Cổ” luôn có được sự cân bằng, hài hòa, thơm ngọt mùi hương hoa, mùi vani, mùi tiêu đen, mùi quả chín, mùi cam, chanh quý hiếm. Những mùi hương sâu, ẩn trong trà được đánh thức nhờ bàn tay và sự sáng tạo qua nhiều công đoạn kỹ thuật tỉ mỉ. Vị mật được người nghệ nhân chăm chút mà nổi trội, ngọt hậu sâu, thanh mát, độ chát dịu dàng, mượt mà, luôn biến hóa bất ngờ. Tất cả đều được khéo léo hiển lộ sau từng lượt pha.

Ngoài hương vị, Thạch Cổ Trà còn mang lại công dụng sức khỏe tinh thần và cơ thể. Trà giúp lưu thông khí huyết, tạo cảm giác nhẹ nhàng, thanh thản, hỗ trợ tập trung và giảm căng thẳng. Những người thường xuyên uống trà Thạch Cổ chia sẻ rằng, cảm giác khi thưởng trà không chỉ là thỏa mãn vị giác, mà còn giống như một phút tĩnh lặng, kết nối với thiên nhiên và nhịp điệu của cơ thể.

Giá trị của trà Việt Nam không chỉ nằm ở hương vị thơm ngon mà còn ở câu chuyện, văn hóa và lịch sử gắn liền.Thạch Cổ Trà là một minh chứng cho tiềm năng phát triển của trà Việt Nam. Với chất lượng cao, hương vị độc đáo và giá trị gia tăng theo thời gian, Thạch Cổ Trà hứa hẹn sẽ chinh phục thị trường trà trong nước và quốc tế.

Yến Nhi