Thái Nguyên, vùng đất nổi tiếng với “thiên thời, địa lợi” cho cây chè, đã và đang trở thành trung tâm của ngành chè Việt Nam. Toàn tỉnh hiện có khoảng 22.200 ha chè cho thu hoạch, với sản lượng búp tươi đạt khoảng 262.000 tấn/năm. Không chỉ dừng lại ở con số sản lượng, Thái Nguyên còn sở hữu 207 sản phẩm trà OCOP từ 3-5 sao, với giá trị sau chế biến ước đạt hơn 13.000 tỷ đồng mỗi năm. Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh tiềm năng kinh tế mà còn đặt nền tảng vững chắc để tỉnh phát triển thương hiệu chè gắn với văn hóa, du lịch và xu hướng tiêu dùng hiện đại.
Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có khoảng 22.200 ha chè cho thu hoạch, với sản lượng búp tươi đạt khoảng 262.000 tấn/năm.
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, Thái Nguyên nhanh chóng bắt nhịp bằng việc hỗ trợ các hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp và hộ trồng chè triển khai kênh bán hàng online. Sở Công Thương tỉnh đã xây dựng các gian hàng trực tuyến, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Vỏ Sò, TikTok Shop, Facebook, Zalo và hỗ trợ tập huấn về kinh doanh số, chụp ảnh sản phẩm, xây dựng nội dung và vận hành gian hàng. Những khóa tập huấn này không chỉ giúp người dân làm quen với các phương thức tiếp thị hiện đại mà còn thúc đẩy hợp tác giữa HTX, doanh nghiệp và các nền tảng số, tạo nên một hệ sinh thái thương mại điện tử bài bản và chuyên nghiệp.
Livestream bán hàng là một trong những phương thức giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm chè hiệu quả.
Ông Ma Văn Thống, Giám đốc HTX Nông nghiệp Bản Mộc (xã Yên Bình), chia sẻ: “Các lớp tập huấn của Sở Công Thương rất thiết thực, giúp HTX nắm bắt kỹ năng kinh doanh số. Nhờ đó, việc triển khai bán hàng trên các nền tảng trực tuyến thuận lợi hơn, mở rộng khách hàng và quảng bá hiệu quả sản phẩm chè Shan tuyết đặc trưng của địa phương.” Đây là minh chứng rõ ràng cho việc chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là giải pháp thiết thực để nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp.
Một bước tiến quan trọng trong chiến lược quảng bá là hợp tác giữa Sở Công Thương Thái Nguyên và TikTok Việt Nam. Thông qua các video clip ngắn, câu chuyện về làng nghề chè, quy trình sao chè thủ công, nghệ thuật thưởng trà được truyền tải sinh động, giúp chè Thái Nguyên tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Ông Phạm Văn Thọ, Giám đốc Sở Công Thương, nhấn mạnh: “Thương mại điện tử mở ra cánh cửa mới cho các sản phẩm OCOP, nông sản đặc sản và sản phẩm công nghiệp nông thôn của tỉnh. Khi tham gia các sàn trực tuyến, HTX không chỉ tăng doanh thu mà còn có cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu.”
Đồi chè tại xã Tân Cương, một trong những không gian trải nghiệm văn hóa trà hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách.
Song hành cùng thương mại điện tử, Thái Nguyên chú trọng phát triển du lịch trải nghiệm gắn với trà. Nhiều HTX liên kết với các đơn vị du lịch, xây dựng các tour tham quan vườn chè, trải nghiệm thu hái, sao chè và thưởng trà tại chỗ. Các video clip, livestream về hành trình trải nghiệm được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội, giúp khách du lịch và người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm một cách sinh động. Các không gian văn hóa trà, như Không gian Văn hóa Trà Tân Cương, lưu giữ di sản trà với hệ thống hiện vật, tư liệu và tổ chức các hoạt động hái, sao, thưởng trà chuyên nghiệp, trở thành điểm đến hấp dẫn, góp phần nâng cao giá trị văn hóa và nhận diện thương hiệu trà Thái Nguyên.
Các HTX như Tiến Yên, Hảo Đạt, Tâm Trà Thái, Hương Vân Trà và Chè La Bằng phát triển mô hình du lịch sinh thái gắn với trải nghiệm trà. Du khách có thể dạo đồi chè, tìm hiểu quy trình làm trà, tự thu hái, sao chè và thưởng trà ngay giữa không gian bản địa. Những trải nghiệm này không chỉ giúp du khách hiểu sâu hơn về giá trị văn hóa trà Thái Nguyên mà còn tạo ra nguồn thu bền vững cho HTX và các hộ trồng chè. Bà Nguyễn Thị Hương Vân, Giám đốc HTX Hương Vân Trà, chia sẻ: “Mục tiêu của HTX là đưa sản phẩm chè ra thị trường và lan tỏa chiều sâu văn hóa Thái Nguyên. Không gian trà Hương Vân là điểm hẹn văn hóa, nơi du khách cảm nhận mùi hương trà mới, tìm hiểu quy trình sao chè truyền thống và trải nghiệm tinh tế từng nghi thức thưởng trà.”
Thái Nguyên còn tận dụng các sự kiện lớn để quảng bá chè. Tại Triển lãm thành tựu đất nước, Hội chợ OCOP hay Hội chợ Mùa Thu, không gian thưởng trà được dàn dựng công phu, nghệ thuật pha và thưởng trà trở thành “dấu ấn nhận diện” đặc trưng. Ngành Công Thương tiếp tục xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường, đồng thời tổ chức Triển lãm quảng bá thương hiệu chè với các hoạt động trưng bày sản phẩm OCOP, giới thiệu trà đặc sản, kết nối tiêu thụ và tôn vinh nghệ nhân qua cuộc thi “Bàn tay vàng chế biến chè.”
Sự kết hợp giữa thương mại điện tử, truyền thông số, du lịch trải nghiệm và không gian văn hóa tạo nên một hệ sinh thái quảng bá toàn diện. Chè Thái Nguyên không còn chỉ là sản phẩm nông nghiệp mà trở thành biểu tượng văn hóa, kinh tế của vùng trung du phía Bắc. Nhờ đó, thương hiệu chè Thái Nguyên ngày càng được nhận diện rộng rãi trên thị trường trong nước và quốc tế, thu hút nhà đầu tư, du khách và mở ra cơ hội hợp tác, phát triển bền vững cho ngành chè địa phương.
Thái Nguyên đã chứng minh rằng việc xây dựng thương hiệu không chỉ dựa vào sản lượng và chất lượng sản phẩm mà còn cần sự sáng tạo trong phương thức quảng bá. Thương mại điện tử kết hợp du lịch trải nghiệm và ứng dụng công nghệ trong chăm sóc, chế biến chè giúp tỉnh nâng cao giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ và xây dựng hình ảnh hiện đại nhưng vẫn giữ bản sắc riêng. Đây chính là con đường để chè Thái Nguyên vươn tầm khu vực và quốc tế, trở thành biểu tượng đặc trưng của văn hóa trà Việt.