Cục Xuất nhập khẩu vừa có báo cáo về tình hình xuất khẩu chè đen Việt Nam sang thị trường Đài Loan trong năm 2024. Theo đó, Việt Nam tiếp tục giữ vị trí là nguồn cung chè đen lớn nhất cho thị trường này, trong khi sản lượng và thị phần của các nước khác như Sri Lanka, Ấn Độ và Indonesia vào Đài Loan sụt giảm.
Cục Xuất nhập khẩu dẫn số liệu từ Cơ quan Hải quan Đài Loan cho thấy, tổng lượng chè đen (mã hải quan HS 090230, 090240) nhập khẩu vào Đài Loan trong năm 2024 là 18.700 tấn, giảm 4,1% về lượng và 3,4% về trị giá so với năm 2023. Trong số đó, Việt Nam đóng góp 7.970 tấn, tăng 0,9% cả về lượng và trị giá. Sri Lanka cung cấp nhiều nhất chè đen cho thị trường Đài Loan, đạt 4,18 nghìn tấn, với trị giá 18,99 triệu USD trong năm 2024, giảm 4,5% về lượng và 0,6% về trị giá so với năm 2023.
Về chè xanh, Việt Nam và Nhật Bản là 2 thị trường cung cấp chủ yếu chè xanh cho thị trường Đài Loan, chiếm khoảng 95% tổng lượng. Trong đó, tính theo lượng, Việt Nam là thị trường cung cấp nhiều nhất, nhưng lượng nhập khẩu có xu hướng giảm trong giai đoạn 2015-2023, từ mức tỷ trọng 89,3% trong năm 2015, giảm xuống còn 75,0% trong năm 2023. Ngược lại, lượng chè xanh nhập khẩu từ Nhật Bản vào thị trường Đài Loan có xu hướng tăng, từ mức tỷ trọng 7,2% trong năm 2015, tăng lên 19,5% trong năm 2023.
Trong năm 2024, trong khi lượng chè xanh nhập khẩu từ Việt Nam tăng trở lại sau 2 năm giảm liên tiếp, đưa tỷ trọng tăng lên mức 76,5%, thì nhập khẩu từ Nhật Bản quay đầu giảm sau chuỗi 8 năm tăng trưởng liên tiếp, đưa mức tỷ trọng xuống còn 18,7%.
Theo số liệu chung của Bộ Công thương, trong năm 2024, chè đen Việt Nam đã xuất khẩu sang nhiều thị trường trên thế giới. Đứng đầu về thị phần của Việt Nam là Pakistan (thị trường nhập khẩu lượng chè lớn nhất của Việt Nam), thứ hai là Đài Loan (Trung Quốc) và Trung Quốc xếp thứ ba.
Năm 2024, nhập khẩu chiết xuất và các chế phẩm từ chiết xuất tinh chất của chè vào thị trường Đài Loan tăng mạnh, đạt 1,84 nghìn tấn, với trị giá 15,47 triệu USD, tăng 16,3% về lượng và tăng 0,2% về trị giá so với năm 2023. Trong đó, nhập khẩu từ hầu hết các nguồn cung chính như Thái Lan, Indonesia, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ đều tăng mạnh. Tuy nhiên, nhập khẩu chiết xuất và các chế phẩm từ chiết xuất tinh chất của chè từ Việt Nam vào thị trường Đài Loan hiện chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ (dưới 1%), đạt 12 tấn, với trị giá 142.000 USD trong năm 2024, tăng 39,9% về lượng và tăng 21,4% về trị giá so với năm 2023.
Hiện Việt Nam đang chế biến khoảng 15 loại chè khác nhau, chè đen và chè xanh vẫn là hai sản phẩm chủ lực, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong xuất khẩu. Tuy nhiên, giá chè xuất khẩu bình quân của Việt Nam ước tính chỉ bằng 65% giá bình quân của các nước hàng đầu về xuất khẩu chè.
Nguồn chè đen tại Việt Nam hiện được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ và Yên Bái. Các khu vực này có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp cho việc trồng chè chất lượng cao.