Sự thay đổi trong hành vi này đã tạo ra một "cơn địa chấn" thực sự, khai sinh ra một thế hệ đồ uống mới: những sản phẩm ít hoặc không chứa calo, ít hoặc không chứa đường, nhưng vẫn đảm bảo hương vị hấp dẫn và trải nghiệm thưởng thức trọn vẹn. Đây không còn là một xu hướng ngách, mà đã trở thành một thị trường tỷ đô đầy tiềm năng, buộc các "gã khổng lồ" trong ngành F&B phải thay đổi chiến lược để có thể thích ứng và tồn tại.
"Kẻ thù" số một mang tên đường: Nỗi lo về sức khỏe đang thúc đẩy sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng
Trong nhiều năm qua, đường đã trở thành một trong những mối quan tâm hàng đầu về sức khỏe trong chế độ ăn uống hiện đại. Khi được hỏi về những thành phần nào cần phải hạn chế trong khẩu phần ăn hàng ngày, đa số những người tham gia một cuộc khảo sát của Innova Market Insights đã nêu tên đường là yếu tố số một, theo sau đó là chất béo và natri. Về phương pháp làm ngọt cho các loại đồ uống, người tiêu dùng cũng thể hiện một sự ưu tiên rõ rệt đối với các vị ngọt đến từ tự nhiên, chẳng hạn như từ nước trái cây nguyên chất.
Những lo ngại này không phải là không có cơ sở. Một nghiên cứu mang tính bước ngoặt được công bố gần đây trên tạp chí y khoa uy tín Nature Medicine đã phân tích dữ liệu toàn cầu về việc tiêu thụ các loại đồ uống có đường và đưa ra những con số đáng báo động. Nghiên cứu này cho thấy có đến 2,2 triệu ca mắc mới bệnh tiểu đường tuýp 2 và 1,2 triệu ca mắc mới các bệnh về tim mạch trên toàn thế giới có liên quan trực tiếp đến việc tiêu thụ đồ uống có đường. Nghiên cứu cũng ước tính rằng, chỉ riêng trong năm 2020, đã có khoảng 340.000 người đã tử vong do bệnh tiểu đường tuýp 2 và các bệnh tim mạch có liên quan đến thói quen này. Chính những bằng chứng khoa học rõ ràng như vậy đã thúc đẩy một sự thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức và hành vi của người tiêu dùng, tạo ra một nhu cầu khổng lồ cho các sản phẩm thay thế lành mạnh hơn.
Sự trỗi dậy mạnh mẽ của thị trường đồ uống không calo: Quy mô và những dự báo tăng trưởng đầy ấn tượng
Phân khúc các loại đồ uống không chứa calo nhưng vẫn mang lại hương vị tương tự như các loại đồ uống thông thường đang có tốc độ mở rộng nhanh chóng, phần lớn là do người tiêu dùng ngày càng có ý thức cao hơn về sức khỏe. Theo một báo cáo của Verified Market Reports, quy mô của thị trường đồ uống không calo được ước tính sẽ đạt 4,5 tỷ đô la Mỹ trong năm 2024 và được dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ để đạt mức 9,7 tỷ đô la Mỹ vào năm 2033, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) được dự báo là 9,2% trong giai đoạn từ năm 2026 đến năm 2033.
Sự tăng trưởng này còn được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng tăng đối với các loại đồ uống thể thao và đồ uống chức năng, những sản phẩm không chỉ giải khát mà còn được bổ sung thêm các thành phần có lợi như vitamin, chất điện giải, hay các chất chống oxy hóa. Xu hướng này cũng được hỗ trợ bởi sự gia tăng của thu nhập khả dụng tại các nước đang phát triển, cho phép ngày càng có nhiều người tiêu dùng có khả năng chi trả cho các lựa chọn lành mạnh và cao cấp hơn. Song song đó, thị trường các chất thay thế đường cũng được dự báo sẽ đạt quy mô 25,4 tỷ đô la Mỹ vào năm 2028, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 5,2% trong giai đoạn 2021 - 2028, tạo ra một nguồn nguyên liệu dồi dào cho việc sản xuất các loại đồ uống không đường. Hơn nữa, sự bùng nổ của các nền tảng thương mại điện tử cũng đã cách mạng hóa cách người tiêu dùng mua sắm đồ uống. Doanh số bán hàng trực tuyến đã tăng vọt, không chỉ mang đến cho các doanh nghiệp cơ hội để có thể tiếp cận với một lượng đối tượng khách hàng rộng lớn hơn, mà còn giúp cho người tiêu dùng có thể khám phá nhiều loại đồ uống mới một cách thuận tiện và dễ dàng hơn bao giờ hết.
Ngành công nghiệp đồ uống vào cuộc: Dữ liệu thực tế phản ánh một sự chuyển dịch toàn diện
Trước sự thay đổi mạnh mẽ từ phía người tiêu dùng, các nhà sản xuất trong ngành F&B cũng đã có những động thái thích ứng nhanh chóng. Một báo cáo gần đây của công ty dữ liệu và thông tin chuyên sâu GlobalData, khám phá về nhu cầu đối với các loại đồ uống ít calo và ít đường, đã cho thấy sở thích ngày càng tăng đối với các lựa chọn lành mạnh này đang thực sự định hình lại thị trường và thúc đẩy những thay đổi trong xu hướng bán hàng theo từng khu vực. Cụ thể, trong giai đoạn 12 tháng kết thúc vào tháng 5 năm 2024, GlobalData đã xác định rằng các tuyên bố "không đường" hoặc "ít đường" là lợi ích được quảng bá phổ biến nhất trong số các sản phẩm đồ uống không cồn mới được ra mắt, chiếm tới 35%. Theo sau đó là các tuyên bố "ít calo" hoặc "không calo", chiếm 12%.
Dữ liệu của GlobalData cũng cho thấy, các công thức đồ uống ít calo đã tăng thêm 2,6 điểm phần trăm về thị phần doanh số bán hàng trong giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2023. Thị phần này được dự đoán sẽ tăng thêm 0,4 điểm phần trăm nữa vào năm 2028. Riêng đối với ngành đồ uống có ga, thị phần của các sản phẩm ít calo được dự kiến sẽ đạt 16% vào năm 2028, tăng đáng kể từ mức 13% hiện tại. "Trên toàn cầu, các loại đồ uống ít calo đang ngày càng trở nên phổ biến trong tất cả các loại nước giải khát chính, và đáng chú ý nhất là trong các ngành hàng nước ngọt có ga và nước tăng lực," công ty cho biết.
Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương được xem là một điểm nóng tăng trưởng cho các loại đồ uống lành mạnh
Một phát hiện quan trọng khác từ các dữ liệu mới là khu vực Châu Á - Thái Bình Dương được dự kiến sẽ ghi nhận mức tăng trưởng nhanh nhất về doanh số bán các loại đồ uống có ga ít calo trong vòng bốn năm tới. GlobalData dự đoán rằng doanh số của các loại đồ uống này trong khu vực sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) lên đến 8%. Những phát hiện này tiếp nối một báo cáo khác cho thấy thị phần toàn cầu của các loại đồ uống ít calo được dự kiến sẽ tăng 4% từ năm 2023 lên mức 14,8% vào năm 2028, trong khi đó, thị phần của các loại đồ uống có calo thông thường được dự kiến sẽ giảm xuống chỉ còn 85,2%.
"Cuộc cách mạng không calo" đang diễn ra một cách mạnh mẽ và không thể đảo ngược. Động lực chính của sự thay đổi này đến từ nhận thức ngày càng cao về sức khỏe của người tiêu dùng, được củng cố bởi những bằng chứng khoa học rõ ràng. Ngành công nghiệp F&B, để có thể tồn tại và phát triển, buộc phải lắng nghe và đáp ứng những nhu cầu mới này. Tương lai của ngành đồ uống sẽ được định hình bởi khả năng của các doanh nghiệp trong việc đổi mới, sáng tạo để có thể mang đến cho người tiêu dùng những sản phẩm vừa có hương vị thơm ngon, vừa đáp ứng được các tiêu chí về sức khỏe như ít đường, ít calo, và được bổ sung thêm các thành phần chức năng có lợi. Sự minh bạch về thành phần và quy trình sản xuất cũng sẽ trở thành một yếu tố then chốt để xây dựng niềm tin. Những thương hiệu nào có thể nắm bắt và dẫn đầu trong xu hướng này sẽ là những người chiến thắng trong cuộc đua giành thị phần trên thị trường đồ uống toàn cầu trong những năm tới.
Bảo Anh