Xu hướng tiêu dùng trà trong nước thay đổi mạnh mẽ
Trong nhiều năm, trà xanh và trà đen pha ấm vẫn là lựa chọn quen thuộc trong đời sống của người Việt, từ những buổi trà sáng ở vùng quê đến những cuộc gặp gỡ thân tình nơi phố thị. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, thị trường đang chứng kiến sự dịch chuyển rõ rệt khi người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ và nhóm khách hàng trung lưu, bắt đầu tìm đến các dòng trà cao cấp, trà túi lọc tiện lợi và trà thảo mộc giàu lợi ích cho sức khỏe.
Xu hướng “uống trà tốt cho cơ thể” ngày càng phổ biến, khi người tiêu dùng chú trọng hơn đến các yếu tố như thành phần organic, hương vị tự nhiên và công dụng hỗ trợ sức khỏe. Song song đó, nhịp sống bận rộn của đô thị đã thúc đẩy sự lên ngôi của các sản phẩm trà đóng gói, trà túi lọc hoặc trà pha sẵn, vừa tiết kiệm thời gian vừa giữ được hương vị ổn định.
Không chỉ vậy, sự xuất hiện của nhiều thương hiệu hiện đại với phong cách thiết kế trẻ trung, bao bì bắt mắt và chiến lược marketing sáng tạo đã giúp trà trở thành một sản phẩm thời trang trong tiêu dùng. Những yếu tố này đang làm thay đổi cách người Việt thưởng trà, từ một thói quen truyền thống sang một trải nghiệm đa dạng, tiện lợi và gắn liền với phong cách sống.
Xuất khẩu trà giữ vai trò trụ cột
Theo Statista, đến năm 2028, giá trị thị trường chè Việt Nam được dự báo có thể đạt khoảng 16,6 nghìn tỷ đồng, phản ánh tiềm năng mở rộng mạnh mẽ cả ở thị trường nội địa lẫn quốc tế. Trong khi đó, theo Báo Nông nghiệp & Môi trường, đến năm 2030 sản lượng chè xuất khẩu của Việt Nam dự kiến đạt khoảng 136,5 nghìn tấn, với tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm 0,82%, chiếm gần 80% tổng sản lượng chè. Các thị trường xuất khẩu chính tiếp tục là Pakistan, Trung Quốc, Nga và Indonesia, đồng thời có xu hướng chuyển dịch sang các sản phẩm chè chất lượng cao nhằm thâm nhập sâu hơn vào thị trường EU.
Việt Nam hiện duy trì vị thế trong nhóm 10 quốc gia xuất khẩu trà lớn nhất thế giới, với sản lượng hàng năm ổn định và kim ngạch đóng góp đáng kể vào ngành nông sản. Trà Việt đã có mặt ở hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó Pakistan, Đài Loan, Nga và các nước Trung Đông là những thị trường tiêu thụ lớn và ổn định nhất.
Tuy nhiên, cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt đòi hỏi ngành trà Việt phải chú trọng hơn đến việc nâng cao chất lượng nguyên liệu, cải tiến quy trình chế biến và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn thực phẩm, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cũng như chứng nhận hữu cơ.
Song song với chất lượng, việc xây dựng thương hiệu xuất khẩu cũng là yếu tố then chốt. Thay vì chỉ xuất khẩu nguyên liệu thô, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào sản phẩm chế biến sâu, có bao bì và nhận diện rõ ràng, giúp trà Việt Nam tạo được dấu ấn riêng và gia tăng giá trị trên thị trường quốc tế.
Doanh nghiệp nội địa đẩy mạnh đổi mới sản phẩm
Các doanh nghiệp trà trong nước đang bước vào giai đoạn đầu tư mạnh cho đổi mới sản phẩm, nhằm đáp ứng xu hướng tiêu dùng đa dạng và nhu cầu thị trường quốc tế. Công nghệ chế biến hiện đại được áp dụng rộng rãi, giúp giữ trọn hương vị và dưỡng chất của lá trà, đồng thời nâng cao thời gian bảo quản.
Bên cạnh trà xanh và trà đen truyền thống, nhiều thương hiệu đã giới thiệu các dòng trà organic, trà trái cây, trà thảo mộc và trà pha chế sáng tạo. Sự kết hợp giữa nguyên liệu bản địa chất lượng cao và công thức mới mẻ mang đến trải nghiệm khác biệt, phù hợp với khẩu vị của nhiều nhóm khách hàng.
Ngoài ra, bao bì và thiết kế sản phẩm cũng được chú trọng để tạo ấn tượng ngay từ cái nhìn đầu tiên. Từ hộp quà tặng sang trọng đến gói trà tiện lợi, mỗi sản phẩm không chỉ là thức uống mà còn trở thành món quà văn hóa, góp phần nâng tầm hình ảnh ngành trà Việt Nam.
Với lợi thế về nguồn nguyên liệu phong phú, kinh nghiệm sản xuất lâu đời và thị trường tiêu thụ ngày càng mở rộng, ngành trà Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá mạnh mẽ. Nếu duy trì đà đổi mới sản phẩm, nâng cao chất lượng và đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, mục tiêu đạt giá trị 16,6 nghìn tỷ đồng vào năm 2028 hoàn toàn khả thi, đồng thời góp phần khẳng định vị thế của trà Việt trên bản đồ thế giới.