Thúc đẩy phát triển ngành logistics Việt Nam

Logistics là một trong những ngành tăng trưởng nhanh, ổn định nhất của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng bình quân 14 – 16%/năm. Cùng với độ mở của nền kinh tế Việt Nam khi tham gia 17 FTA, trong đó có nhiều FTA thế hệ mới như FTA giữa Việt Nam và châu Âu (EVFTA), sẽ thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa gia tăng. Đây chính là dư địa để ngành logistics tăng trưởng hơn.

Ngành logistics Việt Nam được ví như một hệ sinh thái sôi động, nơi các bên tham gia và liên quan phối hợp nhịp nhàng trong bối cảnh biến đổi và phát triển không ngừng. Các chủ thể chính bao gồm: nhà cung cấp dịch vụ logistics trong nước và quốc tế, công ty giao nhận vận tải, hãng tàu, nhà kho vận hành và các công ty vận tải. Mỗi thực thể đóng vai trò quan trọng và bổ sung cho nhau, tạo nên một mạng lưới logistics hoàn chỉnh, góp phần thúc đẩy lưu thông hàng hóa hiệu quả, hỗ trợ nền kinh tế Việt Nam phát triển. 

Hệ thống cơ sở hạ tầng và giao thông vận tải được ví như xương sống của ngành logistics Việt Nam, gồm mạng lưới đường bộ, đường sắt, cảng biển, sân bay và đường thủy nội địa. Việt Nam đã đầu tư đáng kể vào việc phát triển cơ sở hạ tầng để nâng cao kết nối và tạo thuận lợi cho quá trình lưu thông hàng hóa hiệu quả. Các dự án hạ tầng đáng chú ý bao gồm việc mở rộng và hiện đại hóa các cảng biển như Hải Phòng, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh, cũng như việc phát triển các tuyến đường cao tốc và đường sắt nối liền các trung tâm kinh tế trọng điểm. 

Bên cạnh những tiến bộ vượt bậc trong việc phát triển cơ sở hạ tầng, ngành logistics Việt Nam vẫn còn đối mặt với một số thách thức cần được giải quyết. Đó là những hạn chế về cơ sở hạ tầng giao thông ở một số vùng, tình trạng ùn tắc tại các cảng biển và sân bay, thủ tục hải quan chưa hiệu quả và các rào cản pháp lý. Ngoài ra, những hạn chế về năng lực logistics như chuỗi cung ứng phân mảnh, thiếu minh bạch và khả năng tiếp cận hạn chế với công nghệ tiên tiến và dịch vụ logistics giá trị gia tăng cũng đặt ra thách thức cho các bên liên quan trong ngành. Việc giải quyết những thách thức nêu trên sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, hiệu quả hoạt động và khai thác tối đa tiềm năng của ngành logistics Việt Nam trên thị trường quốc tế. 

Được biết, trong thời gian tới, Chính phủ sẽ xem xét thành lập cơ quan chỉ đạo về dịch vụ logistics với bộ máy chuyên môn đủ mạnh, có năng lực, có thẩm quyền để đẩy mạnh phát triển lĩnh vực quan trọng này, đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển dịch vụ logistics đặt ra, đảm bảo phù hợp với xu hướng và bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng hiện nay. Ngoài ra, Việt Nam đang tập trung phát triển hạ tầng chiến lược, trong đó có hạ tầng logistics.

Dịch vụ logistics không chỉ góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo lập mạng lưới vận chuyển hiệu quả, kết nối thương mại trong nước với các thị trường quốc tế. Điều này cho thấy sự cải thiện đáng kể của ngành logistics Việt Nam trong nỗ lực phát triển và hội nhập kinh tế trong khu vực cũng như toàn cầu.

Theo đánh giá của các chuyên gia quốc tế và trong nước, Việt Nam có những lợi thế về địa lý và tự nhiên vượt trội so với khu vực để trở thành trung tâm logistics, trung chuyển hàng hóa khu vực và thế giới, bao gồm cả lĩnh vực vận chuyển hàng quá cảnh. Định hướng này cũng đã được cụ thể hóa và đưa vào nhiều văn bản pháp lý quan trọng của Việt Nam. Với lợi thế tự nhiên sẵn có như vậy cùng nhiều hạ tầng quan trọng đã đầu tư, Việt Nam hiện đứng vị trí thứ 3 khu vực Đông Nam Á xét về số tuyến vận tải quốc tế, sau Malaysia và Singapore và đang tiếp tục có nhiều đề án quan trọng để tận dụng lợi thế, phát huy tối đa vai trò của Việt Nam trong các chuỗi thương mại toàn cầu.

Tiến Hoàng