Đề xuất tăng giá bán thuốc lá theo hai phương án
Dự thảo Luật TTĐB (sửa đổi) đề xuất áp dụng thuế hỗn hợp đối với thuốc lá, bao gồm cả thuế tỷ lệ và thuế tuyệt đối. Mức thuế tuyệt đối sẽ được tăng dần qua các năm, từ 2026 đến 2030. Chính phủ đang xem xét hai phương án tăng thuế, với phương án 2 được ưu tiên hơn do lộ trình tăng mạnh mẽ hơn, giúp giảm tiêu thụ thuốc lá nhanh chóng và hiệu quả, hướng tới mục tiêu giảm tỷ lệ hút thuốc lá trong nam giới xuống dưới 36% vào năm 2030. Việc tăng thuế thuốc lá không chỉ giúp hạn chế người dân tiếp cận với sản phẩm độc hại này mà còn tạo nguồn thu đáng kể cho ngân sách nhà nước, góp phần đầu tư cho y tế và các lĩnh vực khác.
Tăng giá bán rượu, bia 10%
Tương tự như thuốc lá, dự thảo Luật cũng đề xuất tăng thuế TTĐB đối với rượu bia. Mức thuế suất sẽ được điều chỉnh để tăng giá bán các sản phẩm này khoảng 10% vào năm 2026, sau đó tăng thêm 2-3% mỗi năm. Việc tăng thuế rượu bia được kỳ vọng sẽ giúp kiểm soát tiêu thụ, giảm thiểu các tác hại do lạm dụng rượu bia gây ra, từ đó giảm gánh nặng cho hệ thống y tế và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Đồ uống có đường- mặt hàng mới đề xuất vào diện đánh thuế TTĐB
Một điểm đáng chú ý trong dự thảo Luật là việc đưa nước giải khát có đường vào diện chịu thuế TTĐB, với mức thuế suất 10%. Đây là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực phòng chống các bệnh không lây nhiễm như tiểu đường, béo phì, tim mạch. Việc áp thuế nước ngọt có đường đã được áp dụng tại hơn 100 quốc gia trên thế giới và được chứng minh là một biện pháp hiệu quả để giảm tiêu thụ loại đồ uống này.
Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
Trong quá trình xây dựng dự thảo Luật, Chính phủ Việt Nam đã tham khảo kinh nghiệm từ nhiều quốc gia trên thế giới. Ví dụ điển hình như Philippines, với "Luật Cải cách thuế tội lỗi" năm 2013 đã thành công trong việc tăng thuế thuốc lá, giảm tỷ lệ hút thuốc và tăng nguồn thu cho bảo hiểm y tế. Hay Lithuania, với chính sách tăng thuế TTĐB và hạn chế bán rượu bia, đã giúp giảm tỷ lệ tử vong và bệnh tật liên quan đến rượu.
Việc sửa đổi Luật Thuế TTĐB là một quyết sách quan trọng, thể hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam trong việc bảo vệ sức khỏe người dân. Bằng việc tăng thuế đối với thuốc lá, rượu bia và nước ngọt, Luật sẽ góp phần điều chỉnh hành vi tiêu dùng, hướng tới một lối sống lành mạnh hơn, đồng thời tạo nguồn lực tài chính cho các chương trình y tế cộng đồng. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, việc tăng thuế cần đi kèm với các biện pháp giáo dục, tuyên truyền và xây dựng môi trường sống lành mạnh.
Bảo AN