Tại Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2025 cho thấy bức tranh sáng màu. Tổng giám đốc Cao Hữu Hiếu cho biết, doanh thu hợp nhất của tập đoàn ước tăng 4-5% so với cùng kỳ năm ngoái, lợi nhuận tăng 25-30% và đã hoàn thành khoảng 80% kế hoạch năm. Nếu xu hướng này tiếp tục, Vinatex nhiều khả năng sẽ vượt mức kỷ lục lợi nhuận hơn 1.400 tỷ đồng đạt được năm 2021. Trong đó, ngành sợi bất ngờ “vượt tốc” khi hoàn thành gấp 4 lần kế hoạch sản xuất, còn ngành may vẫn là đầu tàu, dự kiến mang về khoảng 800 tỷ đồng lợi nhuận.
Ở quy mô nhỏ hơn, Tổng công ty Việt Thắng – Công ty cổ phần cũng đang tạo điểm sáng trong ngành. Sau 9 tháng, doanh thu doanh nghiệp đạt 77,23% kế hoạch năm, lợi nhuận vượt 8% so với mục tiêu cả năm. Sản lượng sợi và vải tăng trưởng tốt, lần lượt đạt hơn 40% và 30% kế hoạch quý. Thành quả này phản ánh nỗ lực đổi mới quản trị và phục hồi sản xuất của một doanh nghiệp có truyền thống lâu năm trong lĩnh vực dệt may.
Song song với dệt may, ngành thủy sản cũng đang ghi nhận bước tiến ấn tượng. Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu thủy sản 8 tháng đầu năm đạt 7,34 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ 2024. Bà Lê Hằng, Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết khối thị trường CPTPP tiếp tục dẫn đầu với giá trị 2,01 tỷ USD (chiếm hơn 27% tổng kim ngạch). Thị trường Trung Quốc - Hồng Kông tăng mạnh 39% lên 1,56 tỷ USD, trong khi Mỹ đạt 1,25 tỷ USD, tăng 8,7%. Các thị trường EU và Hàn Quốc duy trì mức tăng ổn định. Với đà này, VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản có thể cán mốc 10 tỷ USD trong năm nay.
Ngành gỗ và nội thất - dù chịu áp lực về chi phí và rào cản thương mại vẫn giữ được nhịp tăng trưởng đáng khích lệ. 8 tháng đầu năm, xuất khẩu đạt 11,1 tỷ USD, tăng 6,5% so với cùng kỳ. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy nỗ lực thích ứng của doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường thế giới còn nhiều bất ổn.
Tuy nhiên, giai đoạn quý IV vẫn là thử thách lớn khi hàng loạt chính sách mới bắt đầu có hiệu lực. Đối với thủy sản, Mỹ đã áp thuế đối ứng 20% khiến hàng Việt kém cạnh tranh hơn; ngành tôm còn đứng trước nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá cao trong kỳ rà soát POR19. Đặc biệt, từ ngày 1/1/2026, Mỹ sẽ cấm nhập khẩu hải sản từ 12 nghề cá của Việt Nam theo Luật Bảo vệ Động vật có vú biển (MMPA), có thể khiến kim ngạch sụt giảm hơn 500 triệu USD mỗi năm. Cùng lúc, “thẻ vàng” IUU vẫn là rào cản chưa thể tháo gỡ, trong khi các quy định mới về kích thước cá ngừ và truy xuất nguồn gốc tiếp tục gây khó cho doanh nghiệp.
“Doanh nghiệp và nhà nhập khẩu Mỹ đang tranh thủ ‘chạy đơn’ trước khi các rào cản có hiệu lực, nên xuất khẩu có thể tăng mạnh trong tháng 9 và 10. Nhưng từ cuối tháng 11, nhiều khả năng tốc độ sẽ chững lại”, bà Lê Hằng nhận định.
Trong khi đó, ngành dệt may cũng đối diện tín hiệu chậm lại khi các đơn hàng sang Mỹ bắt đầu giảm từ tháng 10 do ảnh hưởng của chính sách thuế đối ứng. Để ứng phó, Vinatex và Việt Thắng đang đẩy mạnh tái cấu trúc sản xuất, tối ưu hóa chi phí, mở rộng thị trường nội địa, đồng thời đầu tư cho hoạt động tiếp thị và đổi mới sản phẩm nhằm nâng cao sức cạnh tranh.
Ngành gỗ và nội thất, vốn phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ, đang đối mặt thách thức mới khi từ ngày 1/10, Mỹ áp mức thuế tới 50% với tủ bếp, tủ phòng tắm và một số mặt hàng nội thất khác. Theo ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA), đây là cú sốc lớn đối với doanh nghiệp Việt. Cộng thêm các cuộc điều tra phòng vệ thương mại và quy định chống phá rừng nghiêm ngặt từ châu Âu, ngành gỗ buộc phải chuyển hướng. “Doanh nghiệp cần nhanh chóng đa dạng hóa thị trường, phát triển sản phẩm có giá trị cao hơn và chủ động khâu thiết kế, phân phối, kể cả trên nền tảng trực tuyến – để giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô”, ông Mẫn đề xuất.
Chặng đường cuối năm 2025 vì thế không chỉ là thời điểm “chạy nước rút” của các ngành hàng, mà còn là phép thử cho bản lĩnh và khả năng thích ứng của doanh nghiệp Việt trong bối cảnh thương mại toàn cầu đầy biến động.