Đại diện Trung tâm Lưu trữ quốc gia III tiếp nhận tư liệu từ TS. Lê Y Linh – con gái cố Nhạc sĩ Hoàng Vân (bìa phải)
Phát biểu tại buổi lễ, TS. Trần Việt Hoa – Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia III trân trọng cảm ơn các nhạc sĩ và gia đình các nhạc sĩ đã tin tưởng gửi tặng tài liệu vào Trung tâm để làm phong phú thêm nguồn tài liệu lưu trữ quốc gia và Trung tâm mong muốn tiếp tục được nhận thêm các tài liệu để làm dày thêm phông tài liệu của các nhạc sĩ và mong các nhạc sĩ tiếp tục lan tỏa để nhiều văn nghệ sĩ gửi tài liệu vào cơ quan lưu trữ.
TS. Trần Việt Hoa đánh giá, đây là đợt bổ sung có giá trị đặc biệt cho "Bộ sưu tập nhạc sĩ Hoàng Vân" vốn đã được UNESCO ghi danh "Di sản Tư liệu Thế giới". Việc bổ sung tư liệu cho thấy bộ sưu tập vẫn sống động, tiếp tục được mở rộng, giúp công chúng và giới nghiên cứu tiếp cận toàn diện hơn về sáng tác khí nhạc, thanh nhạc và tư duy nghệ thuật của nhạc sĩ Hoàng Vân.
Nhạc sĩ Hoàng Long trao tặng tư liệu cho Trung tâm Lưu trữ quốc gia III
Đồng thời, đợt bàn giao nhấn mạnh một thông điệp quan trọng: bảo tồn di sản không chỉ để đạt được một tấm bằng sau khi được ghi danh, mà còn là một quá trình tiếp tục sưu tầm và lưu giữ, hệ thống hóa và lan tỏa giá trị của chúng tới cộng đồng.
Bên cạnh bộ sưu tập của nhạc sĩ Hoàng Vân, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III cũng tiếp nhận nhiều tư liệu quan trọng về hai nhạc sĩ song sinh Hoàng Long - Hoàng Lân, những gương mặt tiêu biểu của nền âm nhạc thiếu nhi Việt Nam.
Trong 03 năm qua, gia đình đã sưu tầm và phục dựng được nhiều bản thảo, ấn phẩm từng được cho là thất lạc sau chiến tranh. Đáng chú ý nhất là bản thảo viết tay 82 trang cuốn Nói chuyện về sáng tác ca khúc (1964) - một trong những tài liệu lý luận âm nhạc sớm nhất của Việt Nam. Bản thảo được nhạc sĩ Trương Ngọc Xuyên gìn giữ hơn nửa thế kỷ trước khi trao tặng lại.
Đợt tiếp nhận lần này cũng bao gồm bản nhạc Quảng Bình quê ta ơi! song ngữ Việt - Hoa, ký âm theo phong cách Trung Quốc thập niên 1960 do nhóm Red Music Society sưu tầm, cùng gần 20 tập nhạc và ấn phẩm xuất bản giai đoạn 1959-1990, phản ánh hành trình sáng tác phong phú của tác giả.
Một số tư liệu về nhạc sĩ Hoàng Vân
Bắt đầu sáng tác từ năm 1957, khi mới 15 tuổi, hai ông đã tạo dựng một kho tàng hơn 700 ca khúc với phong cách trong sáng, dễ nhớ, gắn bó với tuổi thơ của nhiều thế hệ. Nhạc sĩ Hoàng Long có nhiều năm giảng dạy tại các trường âm nhạc và tham gia nghiên cứu sư phạm âm nhạc tại Viện Khoa học Giáo dục. Nhạc sĩ Hoàng Lân tốt nghiệp sáng tác và lý luận tại Nhạc viện Hà Nội, tu nghiệp tại Viện Kodály (Hungary), từng giữ chức Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội.
Các sáng tác nổi bật của hai nhạc sĩ có thể kể đến: Em đi thăm miền Nam (1959), Cô giáo vùng cao (1960), Đi học về (1961), Bác Hồ – Người cho em tất cả (1975), Từ rừng xanh cháu về thăm lăng Bác (1978), Đường và chân, Vì sao con mèo rửa mặt,… Năm 2012, cả hai được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật.
Các tài liệu quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Hoàng Vân được gia đình trao tặng
Tài liệu bàn giao đợt 1 của hai nhạc sĩ đã được chỉnh lý, gồm 22 đơn vị bảo quản với thời gian từ 1957 - 2022, chứa đựng các bản thảo sáng tác, sách âm nhạc, bài báo và nhiều tư liệu giá trị khác. Đợt 2 gồm tài liệu tiểu sử, bản thảo sáng tác, sách, bài báo, ảnh và đĩa, hiện đang được tiếp tục xử lý.
Gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân cho biết sẽ tiếp tục đồng hành với các cơ quan chuyên môn trong nhiều dự án như duy trì trang web đa ngữ, thu thanh - biểu diễn tác phẩm, tham gia hội thảo và số hóa tư liệu, nhằm đưa di sản âm nhạc của ông đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Bên cạnh bộ sưu tập của nhạc sĩ Hoàng Vân, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III cũng tiếp nhận nhiều tư liệu quan trọng về hai nhạc sĩ song sinh Hoàng Long - Hoàng Lân, những gương mặt tiêu biểu của nền âm nhạc thiếu nhi Việt Nam.
Sự kiện tiếp nhận lần này không chỉ góp phần bảo tồn những di sản âm nhạc vô giá mà còn khẳng định vai trò của Trung tâm Lưu trữ quốc gia III trong gìn giữ ký ức văn hóa dân tộc, tạo nguồn tư liệu phong phú phục vụ nghiên cứu, giáo dục và quảng bá di sản âm nhạc Việt Nam.
PV