Nghệ thuật thưởng trà không chỉ đơn thuần là việc thưởng thức hương vị thơm ngon của trà mà còn là một hành trình khám phá văn hóa, tìm kiếm sự thanh tịnh và bình yên trong tâm hồn. Trên hành trình ấy, trà cụ đóng vai trò vô cùng quan trọng, góp phần tạo nên nét đẹp tinh hoa và mang đến những trải nghiệm độc đáo cho người thưởng trà.
Bàn trà của người sành trà không thể thiếu những dụng cụ pha trà cơ bản, tạo nên sự hài hòa và đồng điệu cho không gian thưởng trà. Mỗi dụng cụ đều mang một chức năng riêng biệt, góp phần tạo nên lễ trà trọn vẹn:
Ấm trà: Nơi ủ lá trà, là linh hồn của bàn trà. Chất liệu ấm trà đa dạng, phổ biến nhất là ấm Tử Sa, Bát Tràng, sành sứ.
Chén trà: Dụng cụ để thưởng thức trà, có nhiều loại như chén tống, chén quân, chén quân xuân hạ thu đông. Chất liệu chén trà cũng phong phú, từ gốm sứ, men ngọc đến men rạn.
- Chén tống, còn được gọi là chén tướng hay chén chuyên trà, là loại chén to, có kích thước lớn hơn nhiều so với chén quân. Chén tống thường được làm từ gốm sứ cao cấp, có nhiều kiểu dáng phong phú, từ đơn giản đến cầu kỳ, tinh xảo. Nắp chén tống có thể có hoặc không, tùy thuộc vào sở thích của người dùng.
- Chén quân, còn được gọi là chén tốt, là loại chén nhỏ, dùng để thưởng thức trà sau khi đã được rót từ chén tống. Chén quân thường có nhiều kiểu dáng, kích thước và chất liệu khác nhau, phổ biến nhất là gốm sứ, men ngọc và men rạn.
Khay trà: Dùng để đựng ấm trà, chén trà và các dụng cụ khác, giúp giữ cho bàn trà luôn gọn gàng và sạch sẽ. Chất liệu khay trà đa dạng như gỗ, tre, sơn mài.
Hũ đựng trà: Giữ cho trà được bảo quản tốt nhất, tránh ánh nắng và độ ẩm. Chất liệu hũ trà phổ biến là gốm sứ, thủy tinh, kim loại.
Lọc trà: Loại bỏ cặn bã trà, giúp nước trà trong và đẹp mắt. Lọc trà có nhiều loại như lọc bằng kim loại, bằng giấy, bằng vải.
Dụng cụ gắp trà: Dùng để gắp chén trà sau khi tráng, giữ cho bàn trà luôn trang nhã.
Khăn lau: Dùng để lau chén trà, ấm trà và bàn trà, giữ cho không gian thưởng trà luôn sạch sẽ.
Trà cụ không chỉ là những vật dụng đơn thuần để pha trà mà còn mang những giá trị văn hóa và tinh thần sâu sắc. Mỗi loại trà cụ đều có câu chuyện riêng, thể hiện sự sáng tạo và tinh hoa của nghệ nhân. Việc sử dụng trà cụ đúng cách và phù hợp thể hiện sự trân trọng đối với nghệ thuật thưởng trà và văn hóa trà đạo.
Với sự đa dạng của trà cụ, việc lựa chọn loại trà cụ phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sở thích cá nhân, phong cách trà đạo, loại trà muốn thưởng thức và ngân sách.
- Sở thích cá nhân: Lựa chọn trà cụ theo sở thích về chất liệu, kiểu dáng, màu sắc.
- Phong cách trà đạo: Lựa chọn trà cụ phù hợp với phong cách trà đạo mà bạn theo đuổi, như trà đạo Việt Nam, trà đạo Nhật Bản, trà đạo Trung Quốc.
- Loại trà muốn thưởng thức: Lựa chọn trà cụ phù hợp với loại trà muốn thưởng thức, ví dụ như ấm Tử Sa thích hợp cho trà Ô Long, ấm Bát Tràng thích hợp cho trà Xanh.
- Ngân sách: Lựa chọn trà cụ phù hợp với ngân sách của bạn, có nhiều loại trà cụ với giá cả khác nhau.
Trà cụ là một phần quan trọng trong nghệ thuật thưởng trà, góp phần tạo nên những trải nghiệm độc đáo và tinh tế cho người thưởng trà. Lựa chọn và sử dụng trà cụ đúng cách thể hiện sự trân trọng đối với văn hóa trà đạo và mang đến những giây phút thư giãn, an nhiên trong cuộc sống.
Bảo An