Ngay từ cái tên, Trà Mao Tiêm đã gợi ra một hình ảnh thanh nhã. Chữ “Mao” chỉ lớp lông tơ mịn óng ánh bạc phủ đều trên từng búp non, còn “Tiêm” nghĩa là dáng lá nhỏ, mảnh, thẳng tắp như những mũi kim. Khi những sợi trà được hong khô, chúng xếp thành từng dải dài mảnh, trông như những sợi ngọc đen lấp lánh, khiến người thưởng trà vừa nhìn đã cảm thấy tò mò, trân trọng.
Lịch sử của Trà Mao Tiêm gắn liền với những trang huy hoàng trong văn hóa trà Trung Hoa. Ngay từ thời Đường – Tống, những búp trà Mao Tiêm mảnh thẳng, phủ lông bạc óng ánh đã được tuyển chọn để tiến vua. Chúng xuất hiện trong các buổi yến tiệc hoàng cung không chỉ như một loại thức uống, mà còn là biểu tượng của sự thanh cao, tao nhã. Tầng lớp quý tộc và nho sĩ khi ấy coi Mao Tiêm như “thi phẩm trong chén trà”, vừa để thưởng thức, vừa để chiêm nghiệm, gắn liền với tinh thần thi ca, nhã nhạc.
Trải qua hàng thế kỷ, từ cống phẩm cung đình, Mao Tiêm vẫn giữ được vị thế danh trà của mình. Ngày nay, loại trà này thường xuyên góp mặt trong những sự kiện văn hóa, lễ hội trà của Trung Quốc, được chọn làm quà tặng ngoại giao, tượng trưng cho tinh hoa đất Quý Châu. Dù thị trường trà xanh hiện đại có vô vàn lựa chọn mới, Mao Tiêm vẫn được xem là “danh trà đương đại” – một di sản sống động vừa mang hơi thở truyền thống, vừa thích nghi để tồn tại trong gu thưởng trà của thế kỷ 21. Mỗi tách Mao Tiêm, vì thế, không chỉ là một thức uống, mà còn là sự tiếp nối của lịch sử: từ vị ngọt thanh tao trong chén trà hôm nay, người ta như thấy vang vọng bóng dáng triều đình xưa và văn hóa uống trà đã thấm sâu vào hồn cốt người Á Đông.
Khi thả vào nước nóng, từng sợi trà dần bung nở, dựng đứng trong chén như những mầm non đang vươn lên. Nước trà trong xanh, ánh sáng vàng nhạt khẽ phản chiếu, tựa như nắng sớm soi qua lá non đầu mùa. Nhấp một ngụm, vị cốm non dịu ngọt lan tỏa, thanh khiết mà đầy quyến luyến, để lại hậu vị ngọt ngào tinh tế nơi cuống họng. So với nhiều loại trà xanh khác thường thiên về vị chát hoặc hăng cỏ, Mao Tiêm nhẹ nhàng, tròn đầy và giàu chiều sâu hương vị hơn hẳn.
Ngày nay, Trà Mao Tiêm đã vượt ra khỏi phạm vi một danh trà để trở thành sản phẩm kinh tế trọng điểm của Quý Châu. Khí hậu mát lạnh và thổ nhưỡng đặc biệt của vùng núi cao giúp Mao Tiêm giữ được chất lượng ổn định, tạo thu nhập cho hàng chục nghìn hộ nông dân. Với phân khúc cao cấp, giá trà dao động từ vài trăm đến hàng nghìn nhân dân tệ mỗi cân, đồng thời xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và châu Âu. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của một sản phẩm vừa mang bản sắc văn hóa, vừa có sức cạnh tranh toàn cầu.
Song song với giá trị thương mại, Mao Tiêm còn góp phần xây dựng thương hiệu địa phương. Những lễ hội trà, tour tham quan đồi trà, trải nghiệm hái và pha Mao Tiêm đã trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng, quảng bá hình ảnh Quý Châu đến bạn bè quốc tế. Nhờ vậy, Mao Tiêm không chỉ là danh trà trong danh sách thập đại danh trà Trung Hoa, mà còn là biểu tượng kinh tế – văn hóa, khẳng định vị thế của Quý Châu trên bản đồ trà thế giới.