Trong bức tranh ngày càng sôi động của ngành đồ uống chức năng toàn cầu, nơi người tiêu dùng không còn chỉ tìm kiếm hương vị mà còn đòi hỏi cả lợi ích sức khỏe, độ bền vững và tính cá nhân hóa, một cái tên đang dần nổi lên như một biểu tượng chuyển mình mạnh mẽ: trà pha lạnh (cold brew tea). Không ồn ào như kombucha, không mạnh mẽ như cà phê cold brew, trà pha lạnh đang âm thầm định hình lại cách chúng ta thưởng thức trà và tạo nên những cú hích mới trong ngành thực phẩm đồ uống đang thay đổi từng ngày.
Trà pha lạnh dần chiếm spotlight trong ngành đồ uống chức năng nhờ hương vị dịu nhẹ và nhiều lợi ích cho sức khỏe. Ảnh minh họa
Từ cơn sốt cà phê pha lạnh đến hành trình của trà
Cách đây một thập kỷ, ít ai ngờ rằng cà phê pha lạnh vốn từng bị xem là “phi truyền thống” lại trở thành trào lưu tỷ đô, thống trị các kệ hàng RTD (ready-to-drink) và tạo ra vô số sản phẩm sáng tạo như cold brew nitro, cold brew có gas, hay cold brew trộn protein. Thành công ấy không chỉ đến từ hương vị dịu nhẹ và dễ uống mà còn nhờ sự đồng điệu với xu hướng sống xanh, sống khỏe và tiện lợi. Giờ đây, câu chuyện ấy đang lặp lại với trà.
Trà pha lạnh không đơn thuần là “trà nguội”. Đó là một kỹ thuật chiết xuất tinh tế, nơi lá trà được ủ trong nước lạnh hoặc nước ở nhiệt độ phòng trong nhiều giờ đồng hồ (thường từ 6 đến 12 giờ) nhằm giữ lại trọn vẹn các hợp chất thơm tự nhiên, hạn chế chiết xuất tannin đắng và tạo nên một loại thức uống mượt mà, thanh thoát, ít caffeine nhưng giàu chất chống oxy hóa.
Đặc biệt, trong bối cảnh ngành cà phê đang bước vào thời kỳ bão hòa sản phẩm, trà pha lạnh chính là “vùng đất mới” đầy tiềm năng để các thương hiệu đồ uống khám phá và sáng tạo, từ đồ uống tăng lực tự nhiên, seltzer cứng đến các dòng trà chức năng cao cấp.
Hương vị nhẹ nhàng, trải nghiệm sâu sắc
Không giống như cà phê pha lạnh vốn có vị đậm và caffein cao, trà pha lạnh chinh phục người tiêu dùng bằng chính sự tinh tế. Nhờ chiết xuất ở nhiệt độ thấp, các dòng cold brew tea có hương vị ngọt dịu tự nhiên, ít chát, mịn màng và cực kỳ dễ uống đặc điểm lý tưởng để phát triển các sản phẩm trà đóng chai không đường, không phụ gia, nhưng vẫn hấp dẫn khẩu vị đại chúng.
Đây cũng là lý do khiến các chuyên gia tại Flavorman, một trong những phòng thí nghiệm phát triển đồ uống hàng đầu tại Mỹ ghi nhận sự gia tăng rõ rệt số lượng dự án cold brew tea chỉ trong vài tháng trở lại đây. Theo nhận định từ phòng R&D, trà pha lạnh dễ dàng kết hợp với nhiều hương vị như cam quýt, đào, thảo mộc, quả mọng hoặc các loại hoa như oải hương, dâm bụt,…. tất cả đều phù hợp với xu hướng “hương vị tự nhiên, thanh sạch” đang lên ngôi.
Không dừng lại ở đó, khi thị trường trưởng thành hơn, các kết hợp sáng tạo như trà xanh pha chanh dây, húng quế, trà đen việt quất-bạc hà, hay trà trắng hoa nhài cùng hương vani đang mở ra không gian mới cho việc cá nhân hóa trải nghiệm uống. Điều này phản ánh rõ nét xu hướng tiêu dùng của thế hệ Gen Z và Millennial những người luôn đòi hỏi sự mới mẻ, đa tầng và cảm xúc trong từng lựa chọn.
Trà pha lạnh và “làn sóng chức năng hóa”
Một điểm nổi bật khác đưa trà pha lạnh lên bản đồ đồ uống chức năng chính là khả năng kết hợp linh hoạt với các thành phần chức năng. Trà vốn đã mang trong mình nhiều lợi ích sức khỏe: chống oxy hóa, thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện tâm trạng,… Khi kết hợp với những thành phần như caffeine tự nhiên, collagen, prebiotic, vitamin C, adaptogen hoặc CBD, các sản phẩm cold brew tea còn có thể đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về chức năng kép: vừa ngon, vừa có lợi.
Chẳng hạn, trà cold brew với L-theanine (một amino acid có nhiều trong trà xanh) giúp tăng sự tập trung nhưng vẫn thư giãn, rất được giới trẻ làm việc văn phòng yêu thích. Trong khi đó, các dòng cold brew hỗ trợ làm đẹp (trà trắng + collagen + chanh đào) hoặc detox (trà thảo mộc + hoa quả sấy khô) lại hút giới nữ yêu thích chăm sóc cơ thể từ bên trong.
Đặc biệt, xu hướng RTD cold brew kết hợp nitro, gas hoặc sữa thực vật (như hạnh nhân, yến mạch) cũng đang được các thương hiệu lớn nghiên cứu để tạo ra trải nghiệm uống khác biệt sánh mịn, sủi nhẹ hoặc béo ngậy mà không cần đường hoặc chất tạo ngọt nhân tạo.
Sự phát triển của trà cold brew: Không chỉ là xu hướng, mà là sự chuyển dịch
Theo báo cáo từ Global Market Insights, thị trường đồ uống cold brew toàn cầu dự kiến đạt giá trị hơn 1,5 tỷ USD vào năm 2028, trong đó trà cold brew đang tăng trưởng với tốc độ kép hàng năm lên tới 9,3%. Dù con số này còn khiêm tốn so với cà phê, nhưng lại cho thấy tiềm năng phát triển rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng ưu tiên lựa chọn sản phẩm lành mạnh, ít đường, nguồn gốc tự nhiên và phù hợp với lối sống năng động.
Ở châu Á, nơi trà là một phần quan trọng của di sản văn hóa trà pha lạnh còn có một lợi thế khác: sự gần gũi và dễ tiếp cận. Tại Hàn Quốc, Nhật Bản hay Đài Loan, nhiều thương hiệu đang phát triển mạnh các dòng cold brew truyền thống, kết hợp với bao bì thân thiện, thiết kế tối giản, thu hút giới trẻ sống tối giản nhưng yêu nghệ thuật. Trong khi đó, ở Việt Nam, các chuỗi cà phê, trà sữa và cửa hàng tiện lợi cũng bắt đầu đưa trà pha lạnh lên kệ từ trà ô long ủ lạnh đóng lon, đến trà xanh cold brew kết hợp hoa quả tươi.
Không phải ngẫu nhiên mà nhiều chuyên gia ngành F&B gọi trà pha lạnh là “bước tiến tất yếu” trong thế giới đồ uống chức năng. Nó là sự giao thoa giữa cổ điển và hiện đại, giữa kỹ thuật pha chế tinh tế và nhu cầu thị trường về sức khỏe, tiện lợi và trải nghiệm.
Trà pha lạnh không chỉ đơn giản là một biến thể mới của trà, nó là nền tảng để phát triển hàng loạt sản phẩm đồ uống hướng chức năng, cá nhân hóa và bền vững hơn. Trong một thế giới mà người tiêu dùng ngày càng thông minh và khắt khe với những gì họ đưa vào cơ thể, trà cold brew chính là câu trả lời nhẹ nhàng mà đầy sức mạnh. Với khả năng kết hợp đa dạng, ứng dụng linh hoạt và phù hợp với xu hướng wellness toàn cầu, trà pha lạnh không còn là thử nghiệm mà là một chương mới đáng kỳ vọng cho ngành trà thế giới.