Khác với các loại trà xanh hay trà ô long, trà Phổ Nhĩ trải qua quá trình lên men vi sinh đặc biệt, tạo nên hương vị và những đặc tính riêng biệt. Quá trình này không chỉ đơn thuần là ủ trà, mà là một nghệ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và kinh nghiệm dày dặn của người nghệ nhân. Những bánh trà Phổ Nhĩ được ép chặt, ủ trong môi trường có độ ẩm và nhiệt độ được kiểm soát chặt chẽ, tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi phát triển. Chính quá trình lên men này đã biến đổi các hợp chất trong lá trà, tạo ra những hoạt chất mới có lợi cho sức khỏe, trong đó có khả năng giải rượu vượt trội.
Trà Phổ Nhĩ được chia thành hai loại chính: Phổ Nhĩ sống (sheng puer) và Phổ Nhĩ chín (shu puer). Phổ Nhĩ sống được lên men tự nhiên theo thời gian, có thể kéo dài hàng chục năm, thậm chí hàng trăm năm. Trong khi đó, Phổ Nhĩ chín được áp dụng phương pháp lên men nhân tạo, rút ngắn thời gian ủ trà xuống còn vài tháng. Cả hai loại trà này đều có tác dụng giải rượu, tuy nhiên, mỗi loại lại có những đặc điểm riêng biệt về hương vị và công dụng.
Từ xa xưa, trà Phổ Nhĩ đã được sử dụng như một phương thuốc quý trong y học cổ truyền Trung Hoa. “Bản Thảo Cương Mục Thập Di”, một công trình y học đồ sộ do danh y Triệu Học Mẫn biên soạn vào thời nhà Thanh, đã ghi chép lại công dụng “thanh tỉnh, giải tửu độc” của trà Phổ Nhĩ. Đây không chỉ là những ghi chép mang tính giai thoại, mà là kết quả của quá trình quan sát, nghiên cứu và ứng dụng thực tế trong nhiều thế kỷ.
Theo y học cổ truyền, rượu có tính nóng, khi vào cơ thể sẽ gây ra tình trạng “nhiệt độc”, ảnh hưởng đến chức năng của các tạng phủ, đặc biệt là gan và dạ dày. Trà Phổ Nhĩ, với tính ấm (đặc biệt là Phổ Nhĩ chín), có khả năng trung hòa tính nóng của rượu, giúp “thanh nhiệt, giải độc”, từ đó làm giảm các triệu chứng khó chịu do say rượu gây ra như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi.
Những ghi chép trong y học cổ truyền đã khơi dậy sự tò mò của các nhà khoa học hiện đại, thúc đẩy họ tiến hành các nghiên cứu để kiểm chứng và giải mã cơ chế giải rượu của trà Phổ Nhĩ. Các nghiên cứu lâm sàng và thực nghiệm đã cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn.
Thứ nhất, trà Phổ Nhĩ có tác dụng hỗ trợ chức năng gan, cơ quan chính chịu trách nhiệm chuyển hóa và đào thải rượu ra khỏi cơ thể. Quá trình lên men đặc biệt của trà Phổ Nhĩ làm gia tăng hàm lượng vitamin C và các carbohydrate hòa tan. Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào gan khỏi tác hại của các gốc tự do sinh ra trong quá trình chuyển hóa rượu. Các carbohydrate hòa tan, đặc biệt là các polysaccharide, có khả năng thúc đẩy quá trình chuyển hóa ethanol, giúp cơ thể đào thải rượu nhanh hơn.
Thứ hai, trà Phổ Nhĩ có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Rượu khi vào dạ dày sẽ kích thích tiết axit, gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, khó tiêu. Trà Phổ Nhĩ chín, với tính ấm và các hợp chất đặc biệt hình thành trong quá trình lên men, tạo ra một lớp màng bảo vệ trên niêm mạc dạ dày, giúp giảm thiểu tác động của rượu lên cơ quan này.
Thứ ba, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trà Phổ Nhĩ có khả năng làm giảm nồng độ cồn trong máu. Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy, việc sử dụng trà Phổ Nhĩ trước hoặc sau khi uống rượu có thể làm giảm đáng kể nồng độ cồn trong máu so với nhóm đối chứng không sử dụng trà. Điều này cho thấy trà Phổ Nhĩ không chỉ giúp giảm triệu chứng say rượu mà còn có thể tác động trực tiếp đến quá trình hấp thu và chuyển hóa rượu trong cơ thể.
Thứ tư, trà Phổ Nhĩ chứa các hợp chất có tác dụng lợi tiểu, giúp tăng cường bài tiết nước tiểu, qua đó thúc đẩy quá trình đào thải rượu và các chất độc hại ra khỏi cơ thể.
Trà Phổ Nhĩ không chỉ là thức uống tinh tế với hương vị độc đáo mà còn là một phương thuốc quý từ thiên nhiên với khả năng giải rượu và bảo vệ sức khỏe vượt trội. Những ghi chép trong y học cổ truyền cùng với những bằng chứng khoa học hiện đại đã khẳng định giá trị của loại trà đặc biệt này. Việc sử dụng trà Phổ Nhĩ đúng cách, kết hợp với lối sống lành mạnh, sẽ góp phần nâng cao sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn.
Bảo An