Sau một ngày dài làm việc, nhiều người chọn cách khép lại buổi tối bằng một tách trà ấm. Vị chát nhẹ nơi đầu lưỡi, hương thơm dìu dịu lan tỏa khắp không gian giúp cơ thể thả lỏng, tinh thần dịu xuống. Nhưng ẩn sau thói quen tưởng chừng giản đơn ấy là một lợi ích sức khỏe đáng chú ý: uống trà thảo mộc trước khi ngủ đúng cách có thể hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả hơn trong quá trình thải độc tự nhiên của cơ thể.
Gan là cơ quan chịu trách nhiệm hơn 500 chức năng khác nhau, từ chuyển hóa chất dinh dưỡng, tổng hợp protein đến lọc bỏ độc tố và dự trữ năng lượng. Theo nhịp sinh học, gan “tăng ca” mạnh nhất vào ban đêm, đặc biệt là từ 23 giờ đến 3 giờ sáng. Lúc ấy, các tế bào gan bắt đầu phục hồi và thanh lọc những gì cơ thể hấp thụ trong ngày. Vì thế, những gì ta nạp vào trước khi ngủ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của gan. Một tách trà dịu nhẹ, không caffeine, được xem như “người bạn” đồng hành giúp gan làm việc thuận lợi hơn.
Không phải loại trà nào cũng thích hợp để uống buổi tối. Trà xanh hay trà đen tuy giàu chất chống oxy hóa nhưng lại chứa caffeine – kẻ thù của giấc ngủ. Thay vào đó, các loại trà thảo mộc tự nhiên như atiso, hoa cúc, gừng, cam thảo hay bạc hà lại là lựa chọn lý tưởng. Trong đó, atiso được xem như “thần dược của gan” với hoạt chất cynarin và silymarin giúp bảo vệ tế bào gan và thúc đẩy quá trình thải độc. Hoa cúc có tác dụng an thần, giảm căng thẳng và hỗ trợ gan nhờ đặc tính kháng viêm. Trà gừng làm ấm cơ thể, thúc đẩy tuần hoàn máu và hỗ trợ chuyển hóa chất béo, giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ. Cam thảo và bạc hà giúp thanh lọc, làm dịu dạ dày, mang lại cảm giác thư thái trước khi ngủ.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Hạnh (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), việc uống một lượng nhỏ trà thảo mộc ấm trước giờ ngủ có thể giúp gan hoạt động tốt hơn nhờ cải thiện tuần hoàn và giảm căng thẳng thần kinh. “Gan hoạt động mạnh nhất khi cơ thể nghỉ ngơi. Nếu giấc ngủ đủ sâu và hệ tiêu hóa ổn định, gan sẽ có điều kiện thuận lợi để tái tạo và thải độc hiệu quả hơn,” bà Hạnh chia sẻ.
Tuy nhiên, để trà phát huy tối đa tác dụng, người dùng cần lưu ý thời điểm và liều lượng. Một tách trà ấm khoảng 150–200 ml, uống trước khi ngủ từ 30 đến 45 phút là phù hợp. Không nên uống trà quá đặc, quá nóng hoặc ngay sát giờ đi ngủ. Với người mắc bệnh dạ dày, phụ nữ mang thai hoặc đang điều trị bệnh gan, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng các loại trà có tác dụng mạnh như atiso hay cam thảo. Bác sĩ Trần Anh Tuấn (Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương) cho biết: “Trà thảo mộc có lợi nhưng không thể thay thế thuốc điều trị. Để gan khỏe, quan trọng nhất vẫn là ăn uống điều độ, tránh rượu bia, ngủ đúng giờ và duy trì vận động hằng ngày.”
Giữa nhịp sống hối hả, đôi khi chăm sóc sức khỏe không đến từ những liệu pháp phức tạp, mà bắt đầu từ những điều nhỏ bé nhất. Một tách trà dịu nhẹ buổi tối, một giấc ngủ sâu và một tâm hồn thư thái – đó chính là ba “liều thuốc” đơn giản giúp gan được nghỉ ngơi đúng nghĩa nhưng vẫn làm việc hiệu quả. Trong làn hương ấm của trà, cơ thể lắng lại, tâm trí bình yên, và lá gan – người lao động thầm lặng cũng có thêm năng lượng để tiếp tục “ca làm đêm” của mình một cách nhẹ nhàng, bền bỉ.