Giữa những chuyển động không ngừng của ngành thực phẩm đồ uống toàn cầu, trà vẫn giữ vững vị trí như một trong những thức uống phổ biến và có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất. Với dự báo đạt giá trị thị trường lên tới 102 tỷ USD năm 2025, ngành trà đang chứng kiến một chu kỳ tăng trưởng mới, không chỉ về quy mô mà còn ở chiều sâu đổi mới từ sản phẩm, bao bì, đến cách tiếp cận người tiêu dùng. Một thức uống có lịch sử hàng ngàn năm đang tiếp tục tiến hóa để thích nghi với thế kỷ 21, nơi mà sức khỏe, tính bền vững và cá nhân hóa chi phối mọi lựa chọn tiêu dùng.
Ngành trà bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, dự kiến đạt 102 tỷ USD năm 2025, với đổi mới toàn diện từ sản phẩm đến trải nghiệm.
Tăng trưởng bền vững: Những con số biết nói
Theo các báo cáo thị trường uy tín như Grand View Research, Mordor Intelligence hay Statista, ngành trà toàn cầu đang ghi nhận tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) ấn tượng từ 5,7% đến 6,6% trong giai đoạn 2020–2025. Dự báo này không phải là sự hồi sinh tạm thời của một ngành công nghiệp cũ kỹ, mà là hệ quả của hàng loạt xu hướng mới đang tái định hình hành vi tiêu dùng: nhu cầu thực phẩm lành mạnh, lựa chọn không chứa caffeine, ưa thích thảo mộc và “chạm đến thiên nhiên”, cùng với làn sóng tiêu dùng bền vững ngày càng mạnh mẽ.
Đặc biệt, khu vực châu Á – Thái Bình Dương vẫn giữ vai trò trung tâm của ngành trà thế giới, chiếm hơn 40% thị phần, với hai nước dẫn đầu là Trung Quốc và Ấn Độ nơi trà đã gắn bó với đời sống người dân suốt nhiều thế kỷ. Riêng Trung Quốc được dự đoán sẽ đạt gần 51 tỷ USD vào năm 2025, cho thấy không chỉ khu vực này phát triển mạnh mà còn có sức ảnh hưởng lớn đến xu hướng tiêu dùng trà toàn cầu. Trong khi đó, châu Âu và Bắc Mỹ đang dần trở thành những thị trường tiềm năng mới nhờ nhu cầu ngày càng cao với các loại trà cao cấp, hữu cơ và tốt cho sức khỏe.
Trà xanh, trà thảo mộc và sự lên ngôi của sức khỏe
Một trong những động lực tăng trưởng mạnh mẽ nhất của ngành trà toàn cầu chính là sự dịch chuyển từ thói quen tiêu dùng truyền thống sang lựa chọn có lợi cho sức khỏe. Trà xanh là ví dụ điển hình. Với hàm lượng cao các hợp chất chống oxy hóa như catechin và flavonol, trà xanh được chứng minh là có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, béo phì, ung thư và Alzheimer. Chính vì thế, trà xanh hiện chiếm khoảng 13,6% thị trường trà tại Mỹ và đang phát triển nhanh nhất với CAGR 9,8% mức tăng trưởng đáng mơ ước trong bất kỳ phân khúc đồ uống nào.
Bên cạnh đó, trà thảo mộc đang dần thoát khỏi vai trò “phụ trợ” để trở thành một phân khúc chủ lực, đặc biệt nhờ vào nhu cầu ngày càng cao đối với các sản phẩm không chứa caffeine, hỗ trợ giấc ngủ, tiêu hóa và thư giãn tinh thần. Các loại trà từ hoa cúc, oải hương, bạc hà, gừng... không chỉ mang đến trải nghiệm hương vị mới mà còn truyền tải thông điệp sức khỏe rõ ràng. Tốc độ tăng trưởng 8,2% mỗi năm của trà thảo mộc là minh chứng cho tiềm năng khổng lồ của dòng sản phẩm này trong tương lai gần.
Thị phần truyền thống vẫn bền vững: Trà đen và Ô Long
Dù các phân khúc mới đang phát triển mạnh mẽ, trà đen vẫn là "ông hoàng" không thể phủ nhận với gần 39% thị phần toàn cầu vào năm 2024. Ở các thị trường như Mỹ, trà đen chiếm đến 86% lượng tiêu thụ, chứng minh sức sống bền bỉ của sản phẩm truyền thống. Một phần nguyên nhân là do trà đen dễ tiếp cận, có thể pha chế theo nhiều phong cách từ uống nóng, lạnh đến kết hợp với sữa hoặc trái cây.
Song song đó, trà Ô Long với hương vị tinh tế và quy trình chế biến cầu kỳ đang chiếm lĩnh phân khúc cao cấp. Không giống trà đen hay trà xanh, Ô Long có đặc điểm oxy hóa một phần, tạo nên tầng hương phong phú: từ hoa, trái cây cho đến vị gỗ nướng. Nhu cầu tiêu dùng loại trà này đang tăng ở các thị trường quan tâm đến trải nghiệm thưởng thức tinh tế, đặc biệt là nhóm người tiêu dùng có thu nhập cao và yêu thích phong cách sống chậm.
Chuyển mình qua công nghệ, bao bì và phân phối
Sự phát triển của ngành trà không thể tách rời khỏi các yếu tố công nghệ và chuỗi cung ứng. Trong kỷ nguyên số, doanh số bán trà trực tuyến tăng mạnh với mô hình D2C (Direct-to-Consumer), nơi các thương hiệu có thể giao tiếp trực tiếp với người dùng, tùy biến sản phẩm theo nhu cầu và tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm.
Về bao bì, xu hướng bền vững và thân thiện môi trường đang lên ngôi. Thống kê cho thấy giấy và bìa cứng chiếm 37,9% thị phần vật liệu đóng gói trà toàn cầu, phản ánh mối quan tâm sâu sắc của người tiêu dùng đến tác động môi trường của bao bì. Các thương hiệu lớn như Tata Consumer Products đang chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng minh bạch chuỗi cung ứng, sử dụng nguyên liệu bền vững và đạt các chứng nhận như Trustea, biến trách nhiệm xã hội thành chiến lược cốt lõi chứ không chỉ là một chiến dịch tiếp thị.
Bản đồ khu vực: Cơ hội và thách thức đa dạng
Mỗi khu vực thị trường trà đều có đặc điểm riêng biệt. Ở châu Âu, người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng trà hữu cơ và pha trộn độc đáo. Tây Âu, đặc biệt là Anh, Đức, Pháp và Scandinavia, đang dẫn đầu làn sóng trà cao cấp nhờ mức sống cao và nhận thức rõ ràng về sức khỏe. Ở Bắc Mỹ, xu hướng trà chức năng từ matcha đến hỗn hợp adaptogen (hợp chất có trong thảo mộc) đang giúp thị trường này tăng tốc, đặc biệt trong giới trẻ và nhóm người tiêu dùng theo đuổi lối sống "wellness".
Trong khi đó, châu Á – Thái Bình Dương tiếp tục là trụ cột sản xuất và tiêu dùng trà toàn cầu. Ấn Độ giữ vai trò nhà cung cấp lớn cho thế giới, còn Trung Quốc vừa là nhà sản xuất, vừa là thị trường nội địa khổng lồ đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng hiện đại và chất lượng cao. Thị trường nội địa tại khu vực này tiếp tục tăng trưởng không chỉ nhờ dân số đông mà còn nhờ tầng lớp trung lưu đang mở rộng nhanh chóng.
Trà: Di sản văn hóa hòa cùng đổi mới hiện đại
Điểm đặc biệt của ngành trà, điều mà không nhiều ngành hàng tiêu dùng có được chính là sự hòa quyện giữa truyền thống và đổi mới. Một mặt, trà vẫn gắn liền với các giá trị văn hóa, lễ nghi và lịch sử của nhiều quốc gia. Mặt khác, thức uống này đang chuyển mình cùng công nghệ, khoa học và các xu hướng tiêu dùng hiện đại.
Các thương hiệu trà thành công trong giai đoạn tới sẽ là những đơn vị vừa tôn trọng bản sắc vùng miền, vừa biết cách tạo ra trải nghiệm mới mẻ, phù hợp với thị hiếu của thế hệ Gen Z và Millennials những nhóm khách hàng đang tái định nghĩa thế giới tiêu dùng.
Ngành trà toàn cầu năm 2025 không chỉ là câu chuyện của con số 102 tỷ USD. Đó là hành trình hồi sinh một thức uống cổ xưa bằng các giá trị mới từ sức khỏe, bền vững, công nghệ cho đến cá nhân hóa trải nghiệm. Trà đang đi qua thời kỳ vàng son mới, nơi những thương hiệu dám đổi mới, hiểu sâu thị trường và gắn kết văn hóa sẽ là người định hình tương lai của ngành công nghiệp hàng thế kỷ tuổi này.