Trà xanh hay chè xanh là sản phẩm được chế biến từ lá của cây trà (cây chè). Cây chè có tên khoa học là Camellia sinensis (tên cũ là Thea bohea và Thea viridis). Đây là loại cây xanh lưu niên mọc thành bụi hoặc các cây nhỏ, thông thường khi lấy lá thì được xén tỉa để thấp hơn 2 mét. Nó có rễ cái dài, hoa màu trắng ánh vàng, đường kính từ 2,5–4 cm, với 7 – 8 cánh hoa. Hạt của nó có thể ép lấy dầu. Chè có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á, nhưng ngày nay nó được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, trong các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Trong y học Trung Quốc cổ đại, trà xanh là một trong những loại thảo dược có ý nghĩa rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cho cong người. Theo Đông y, chè xanh tính hàn, có vị chát, ngọt, đắng, hơi chua, không độc đi váo tâm, can, tỳ, phế, thận. Nó có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc, trừ phong thấp, làm bền mạch máu, trị hoại huyết, sát khuẩn, làm lành những thương tổn.
Ngày nay, các nhà khoa học đã tìm thấy trong chè xanh có khoảng 17 loại acid amin và một lượng lớn chất khoáng cần thiết cho cơ thể như: polyphenolic (flavonoid, catechol, tannin), alkaloid là cafein, theophyllin, theobromin, xanthin, và các vitamin C, B1, B2, B3…. Trà cũng là thức uống duy nhất chứa GC, EGC, EGCG giúp giải khát, thanh lọc cơ thể. Ngoài ra, trà xanh còn chứa nhiều loại carbonhydrat và nhiều enzyme tham gia vào quá trình trao đổi chất của cơ thể.
Giảm căng thẳng, giúp tinh thần tỉnh táo: Trà xanh có tác dụng giúp thư thái đầu óc vì chất thiamine (vitamin B1) trong nó sẽ giúp xoa dịu thần kinh. Đồng thời do có hàm lượng chất caffeine rất cao, trà xanh còn kích thích sự hưng phấn, tỉnh táo, tăng khả năng tập trung và làm việc hiệu quả.
Giảm nguy cơ ung thư: Hoạt chất EGCG trong trà xanh giúp ức chế sự hình thành các gốc tự do, các phân tử không ổn định có khả năng phá hoại các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể và gây ra ung thư. Do đó, những người uống trà xanh thường xuyên sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh như: ung thư trực tràng, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú,... Ngoài ra sẽ kích hoạt một số enzym giải độc bên trong cơ thể và ngăn ngừa sự phát triển của các khối u ác tính.
Chống lão hoá và làm đẹp: Cũng nhờ hợp chất EGCG tự nhiên có nhiều trong lá trà xanh nên nó là thảo mộc có khả năng chống oxy hóa hữu hiệu nhất. Do đó làm giảm tốc độ lão hóa của tế bào, ngăn ngừa những nếp nhăn trên mặt và cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể. Không chỉ thế, trà xanh còn mang lại sức sống cho tóc, làm sáng da, giảm mụn trứng cá, mụn nhọt,...
Bảo vệ tim mạch và tránh đột quỵ: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người thường xuyên uống trà xanh có tỉ lệ mắc các bệnh tim mạch và đột quỵ thấp hơn so với người bình thường. Bởi vì hợp chất Flavonoid của trà xanh có khả năng kiểm soát lượng cholesterol xấu, bảo vệ các hạt LDL khỏi quá trình oxy hóa, giúp điều hòa huyết áp, ngăn chặn xơ vữa động mạch… Như vậy, trà xanh có thể giúp bạn ngăn ngừa những căn bệnh tim và đột quỵ, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.
Hỗ trợ giảm cân hiệu quả: Nếu muốn giảm cân hiệu quả, bạn hãy dùng trà xanh nguyên chất nhé. Thần dược này có công dụng kích thích các quá trình trao đổi chất trong cơ thể, hạn chế các chất béo tích tụ. Nhờ vậy giúp quá trình giảm cân của bạn hiệu quả hơn bên cạnh kế hoạch ăn uống và luyện tập luyện khoa học.
Cải thiện trí nhớ và phòng ngừa bệnh tuổi già: Caffeine tự nhiên trong trà xanh có khả năng tăng cường trí nhớ ngắn hạn. Mặt khác, thức uống này còn chống lại những tác động của tuổi tác lên não bộ, cải thiện khả năng nhận thức và trí nhớ tuổi già nhờ thành phần EGCG tham gia vào quá trình sản sinh các tế bào não. Người lớn tuổi uống trà xanh thường xuyên sẽ duy trì một trí óc minh mẫn, tránh nguy cơ mắc bệnh đãng trí và cả các bệnh liên quan đến hệ thần kinh như Alzheimer và Parkinson.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2: Trà xanh ức chế enzyme amylase sản xuất và tiết ra bởi các tuyến nước bọt và tuyến tụy cho quá trình tiêu hóa tinh bột. Từ đó, làm chậm tốc độ chuyển hoá đường có trong tinh bột đưa vào máu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Bên cạnh đó, nó còn giảm sự tiến triển của bệnh tiểu đường nhờ công dụng điều hoà lượng insulin trong máu.
Chăm sóc sức khỏe răng miệng: Catechin trong trà xanh có khả năng ức chế một số loại virus, vi khuẩn, làm giảm nguy cơ nhiễm trùng và tăng cường sức khỏe răng miệng. Vậy nên không chỉ vì lý do có mùi thơm nên trà xanh được ứng dụng sản xuất nhiều loại kem đánh răng, nước súc miệng... mà quan trọng hơn là khả năng giảm nguy cơ sâu răng và cải thiện hơi thở nặng mùi.
Giúp xương chắc khỏe: Trình trạng loãng xương, rạn nứt xương hay xương lão hóa sẽ được ngăn ngừa và giảm thiểu bởi thành phần catechin có trong trà xanh. Đồng thời, EGCG thúc đẩy hoạt động của một loại enzym có tác dụng tăng trưởng và làm chắc khỏe xương. Vậy nên, cả người cao tuổi và trẻ tuổi đều nên sử dụng trà xanh thường xuyên để giúp xương chắc khoẻ, ngăn chặn các biểu hiện của mất chất xương.