Ngày nay, trà được biết đến như một loại thức uống phổ biến, chủ yếu dùng để giải khát. Nhưng ít ai biết rằng, cách đây hơn 18 thế kỷ, trà ban đầu được sử dụng như một vị thuốc Đông y tại Trung Quốc. Vị đắng đặc trưng của trà từng khiến nhiều người bệnh phải thêm gia vị như hành, gừng, hoặc muối để có thể uống được. Qua thời gian, trà không chỉ trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống mà còn phát triển thành thức uống mang tầm ảnh hưởng lớn nhất trên hành tinh.
Từ vị thuốc Đông y cổ xưa đến thức uống phổ biến khắp thế giới, trà không chỉ mang giá trị văn hóa mà còn đem lại nhiều lợi ích sức khỏe. Ảnh minh họa
Nguồn gốc lịch sử và vai trò trong đông y
Trong cuốn Lịch sử của Trà của tác giả Laura C. Martin, trà được nhắc đến như một phần quan trọng trong y học cổ truyền Trung Quốc từ thế kỷ thứ 3 sau Công nguyên. Hoa Đà, một thầy thuốc nổi tiếng thời bấy giờ, từng viết: “Uống t’u (chá) đắng thường xuyên làm cho người ta suy nghĩ tốt hơn”. Những ghi chép này đã khẳng định rằng loài cây gọi là "t’u" chính là trà.
Ngày nay, khoa học đã chứng minh rằng trà xanh chứa các chất chống oxy hóa mạnh, giúp ngăn ngừa ung thư và cải thiện sức khỏe não bộ. Ảnh minh họa
Thậm chí, các tài liệu từ thời kỳ này còn mô tả trà như một thức uống giúp thư giãn và giải tỏa căng thẳng. Tướng Lưu Côn đời nhà Tấn đã nhắc đến “t’u” như một loại thức uống giúp ông vượt qua cảm giác chán nản tuổi già. Năm 350, học giả Quách Phác đã viết rằng trà được làm từ lá cây nhỏ giống như cây dành dành, được đun sôi và có thể chế biến theo các thời điểm thu hoạch khác nhau, tạo nên hương vị đặc biệt.
Ban đầu, trà được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh, từ các vấn đề về thị lực, mệt mỏi, thấp khớp, cho đến các chứng bệnh ngoài da và rối loạn tiêu hóa. Các tác phẩm cổ như Thần Nông Thảo Dược Kinh đã xem trà là một phần quan trọng trong dược thư, nhấn mạnh công dụng của trà trong việc giảm khối u, hỗ trợ thận và bàng quang, cũng như giúp tăng cường sự tỉnh táo.
Khoa học hiện đại và lợi ích của trà xanh
Ngày nay, khoa học đã chứng minh rằng trà xanh chứa các chất chống oxy hóa mạnh, giúp ngăn ngừa ung thư và cải thiện sức khỏe não bộ. Theo nghiên cứu từ Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, các hợp chất trong trà xanh có khả năng kích hoạt enzym giải độc và ức chế sự phát triển của khối u.
Tiến sĩ Katherine Crew tại Đại học Columbia cũng chỉ ra rằng, trà xanh có thể làm giảm mức độ kháng nguyên tuyến tiền liệt, góp phần hạn chế sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt. Ngoài ra, một nghiên cứu từ Đại học Basel (Thụy Sĩ) đã cho thấy việc uống trà xanh giúp tăng cường kết nối não bộ và cải thiện trí nhớ nhờ vào công nghệ chụp ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI).
Bằng cách đo huyết áp và độ giãn nở của mạch máu, các bác sĩ đã nhận thấy rằng uống trà xanh thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Trà xanh không chỉ là một thức uống thư giãn mà còn hỗ trợ duy trì sức khỏe tổng thể.
Lưu ý khi sử dụng trà xanh
Mặc dù trà xanh mang lại nhiều lợi ích, nhưng không nên sử dụng quá mức. Chất tannin trong trà có thể cản trở việc hấp thụ sắt, dẫn đến thiếu máu. Đồng thời, caffeine trong trà xanh nếu tiêu thụ quá nhiều có thể gây đau đầu, lo âu và khó chịu. Vì vậy, hãy uống trà một cách điều độ, khoảng 2-3 cốc mỗi ngày để đạt được lợi ích tối ưu.
Từ một vị thuốc Đông y trong lịch sử xa xưa, trà đã vượt qua ranh giới địa lý và văn hóa để trở thành thức uống toàn cầu. Không chỉ mang lại hương vị đặc trưng, trà còn góp phần cải thiện sức khỏe và tinh thần. Hãy nhấm nháp một tách trà xanh mỗi ngày để cảm nhận giá trị lâu đời của loại thức uống tuyệt vời này!