Mỗi mùa mưa bão kéo theo không chỉ là những cơn mưa dai dẳng hay gió giật mạnh, mà còn đặt ra nhiều thử thách đối với đời sống sinh hoạt - đặc biệt là với trẻ nhỏ, nhóm đối tượng cần được quan tâm và hướng dẫn nhiều hơn. Việc trang bị cho trẻ những kỹ năng cơ bản trong thời điểm thời tiết bất lợi không chỉ giúp các em biết cách giữ an toàn cho bản thân mà còn góp phần rèn luyện sự chủ động, tinh thần tự lập và khả năng xử lý tình huống ngay từ sớm.
Dưới đây là 10 kỹ năng thiết thực mà cha mẹ nên hướng dẫn để con có thể yên tâm và vững vàng hơn trong những ngày mưa bão.
Hãy trang bị 10 kỹ năng sinh tồn thiết yếu sẽ giúp các em chủ động bảo vệ bản thân, giữ an toàn và vượt qua thiên tai một cách vững vàng, tự tin hơn. Ảnh minh họa
1. Nhận diện nguy cơ và báo hiệu kịp thời
Điều đầu tiên cần dạy trẻ là nhận biết dấu hiệu của mưa bão: mây đen dày đặc, gió mạnh, mưa lớn bất thường hay tiếng còi báo động của địa phương. Hướng dẫn trẻ báo ngay cho người lớn khi thấy cây đổ, dây điện rơi hay nước dâng nhanh. Nhận diện sớm giúp các em chủ động tìm nơi an toàn, tránh những tai nạn không đáng có.
2. Biết nơi trú ẩn an toàn
Trẻ cần được chỉ dẫn cụ thể về những nơi trú ẩn an toàn trong nhà như phòng không cửa kính, phòng ở tầng cao đối với vùng lũ, tránh xa cửa sổ và cửa ra vào. Ngoài trời, trẻ nên tránh các khu vực cây to, cột điện hay bờ tường yếu dễ sập. Việc này giúp các em không hoảng loạn và tìm đúng nơi bảo vệ bản thân.
3. Kỹ năng gọi cứu trợ
Trong trường hợp bị mắc kẹt hoặc gặp nguy hiểm khi người lớn chưa kịp đến, trẻ cần biết cách sử dụng điện thoại để gọi số khẩn cấp (112, 113, 114) và cung cấp thông tin rõ ràng: tên, địa chỉ, tình huống. Nếu không có điện thoại, trẻ có thể dùng tiếng gọi to, vật dụng gõ để phát tín hiệu cứu hộ.
4. Học cách xử lý khi bị lạc
Mưa bão dễ gây hoảng loạn, đặc biệt khi trẻ bị lạc khỏi gia đình. Dạy con đứng yên tại chỗ, tìm nơi cao ráo và an toàn, tránh đi lang thang để không rơi vào vùng nguy hiểm. Đồng thời, trẻ nên mang theo tấm thẻ có thông tin liên lạc của cha mẹ để người cứu hộ hỗ trợ nhanh chóng.
5. Sơ cứu cơ bản khi bị thương
Một vết xước nhỏ cũng có thể nhiễm trùng nhanh trong điều kiện ẩm ướt. Trẻ nên biết rửa vết thương bằng nước sạch (hoặc nước muối), băng lại bằng gạc sạch và báo người lớn ngay. Kỹ năng sơ cứu đơn giản này có thể ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.
6. Biết tránh xa nguồn điện và nước ngập
Dòng điện rò rỉ từ dây điện đứt hoặc ổ cắm ướt là mối nguy chết người. Hướng dẫn trẻ không chạm tay trần vào thiết bị điện, không lội nước khi có dây điện rơi, và luôn báo cho người lớn khi thấy hiện tượng bất thường về điện.
7. Chuẩn bị “túi sinh tồn” mini
Cha mẹ có thể giúp trẻ tự chuẩn bị một “túi sinh tồn” gồm nước đóng chai, bánh khô, đèn pin mini, khăn tay, áo mưa, khẩu trang và một chiếc còi. Giải thích cho trẻ công dụng của từng món và cách sử dụng trong tình huống khẩn cấp. Đây là bước nhỏ giúp trẻ cảm thấy an toàn và chủ động hơn.
8. Kỹ năng giữ ấm và bảo vệ sức khỏe
Mưa lạnh kèm gió dễ khiến trẻ bị cảm cúm hoặc viêm phổi. Dạy con mặc nhiều lớp áo, giữ khô quần áo, sử dụng khăn che miệng khi gió mạnh và tránh ngồi lâu trên nền ướt. Trẻ cũng cần biết rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với nước mưa bẩn để phòng ngừa bệnh tật.
9. Giữ bình tĩnh và tuân thủ hướng dẫn
Tinh thần bình tĩnh là “lá chắn” quan trọng nhất trong mọi tình huống. Trẻ cần hiểu rằng hoảng loạn chỉ khiến tình huống tệ hơn. Dạy trẻ nghe theo sự hướng dẫn của cha mẹ, giáo viên hoặc nhân viên cứu hộ, không tự ý rời khỏi nơi an toàn.
10. Thực hành qua trò chơi mô phỏng
Học lý thuyết thôi chưa đủ, cha mẹ nên tổ chức các buổi thực hành giả định tại nhà như “tập trú bão”, “tìm nơi an toàn”, “gọi cứu trợ” để trẻ ghi nhớ và phản xạ tự nhiên. Việc lồng ghép kỹ năng sinh tồn vào trò chơi vừa giúp trẻ hào hứng học hỏi vừa nâng cao khả năng ứng phó.
Mưa bão là hiện tượng tự nhiên không thể tránh, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro nếu chuẩn bị tốt. Dạy trẻ 10 kỹ năng sinh tồn trên không chỉ là bảo vệ tính mạng mà còn là cách gieo vào lòng các em ý thức sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Khi trẻ biết cách giữ an toàn, gia đình cũng an tâm hơn để cùng nhau vững vàng vượt qua mùa mưa bão.