Nghề trồng và chế biến chè Tân Cương bắt đầu từ đầu những năm 20 của thế kỷ XX. Hiện nay, vùng chè Tân Cương (gồm 3 xã Tân Cương, Phúc Trìu, Phúc Xuân) thuộc TP. Thái Nguyên, có tổng diện tích 1.400 ha chè, sản lượng trên 22.000 tấn/năm. Chè Tân Cương là nông sản đặc biệt, tiêu biểu của tỉnh Thái Nguyên, liên tục lọt Top 100 đặc sản quà tặng nổi bật của Việt Nam do Tổ chức Kỷ lục gia Việt Nam bình chọn và xếp hạng. Một số sản phẩm chè Tân Cương đã giành giải cao tại các hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế.
Tân Cương cũng là một trong những xã đi đầu trong phong trào xây dựng nông thôn mới ở Tp. Thái Nguyên. Hiện nay, sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là cây trồng chủ lực - cây chè, đã chuyển dịch mạnh theo hướng bền vững, sản xuất hàng hóa gắn với thị trường và tiêu thụ sản phẩm. Năm 2022, thu nhập bình quân của xã Tân Cương đạt 54 triệu đồng/người/năm...
Với điều kiện đặc trưng về thổ nhưỡng, khí hậu cùng kỹ năng trồng và chế biến chè, đã tạo nên chất lượng đặc biệt của vùng chè Tân Cương, được đánh giá là vùng đất “Đệ nhất danh trà” của tỉnh Thái Nguyên. Sản phẩm chè Tân Cương cũng được Hội Kỷ lục gia Việt Nam công nhận, và lọt vào Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam (2020 - 2021).
Với những giá trị to lớn cả về kinh tế và văn hóa nơi đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 240/QĐ-BVHTTDL, công nhận danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Tri thức trồng và chế biến chè Tân Cương” cho các xã thuộc vùng chè Tân Cương, TP. Thái Nguyên.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cho biết: Tỉnh sẽ nghiên cứu để có chính sách đối với nghệ nhân, cộng đồng; giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể trong và ngoài nước; áp dụng khoa học công nghệ vào hoạt động bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể; đào tạo, nâng cao năng lực; nâng cao nhận thức của cộng đồng, chủ thể di sản và xã hội để duy trì và phát huy giá trị văn hóa trà trong đời sống.
Nhân dịp này, UBND TP. Thái Nguyên công bố các quyết định công nhận xã Tân Cương đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu năm 2022; và “Điểm du lịch cộng đồng xã Tân Cương”. Đây là điều kiện để xã Tân Cương ngày càng phát triển, góp phần đa dạng hóa các sản phẩm du lịch của TP. Thái Nguyên, phát huy giá trị của sản phẩm chè, tạo điểm đến hấp dẫn kết nối với các di tích, danh thắng trên địa bàn, từ đó quảng bá hình ảnh du lịch, thu hút nhiều du khách đến với Thái Nguyên.
Bảo An