Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng đầu tư phát triển tương đối đồng bộ hệ thống phòng thí nghiệm chuyên ngành, nhà kính và khu sản xuất thử nghiệm.
Nền tảng khoa học cho nông nghiệp đô thị xanh
Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng được đầu tư từ năm 2010 và hiện đặt tại phường An Khê (TP Đà Nẵng), trên diện tích hơn 25ha. Hệ thống phòng thí nghiệm chuyên ngành, nhà kính và khu sản xuất thử nghiệm được hình thành tương đối đồng bộ. Đội ngũ gần 30 cán bộ, trong đó có các tiến sĩ và thạc sĩ chuyên ngành, đảm nhiệm nghiên cứu về vi sinh, sinh học phân tử, công nghệ sinh học nông nghiệp và môi trường.
Trong thời gian qua, Trung tâm triển khai nhiều đề tài và dự án phục vụ nhu cầu bức thiết của nông nghiệp đô thị, như xử lý chất thải, phân bón sinh học, giống cây trồng và chế phẩm phục vụ sản xuất ứng dụng công nghệ cao. Một số kết quả đã được đưa vào thực tiễn như chế phẩm vi sinh sử dụng trong xử lý nước thải ao nuôi thủy sản; các chủng vi khuẩn có khả năng phân giải lân, cố định đạm phục vụ sản xuất phân bón hữu cơ; nhân giống lan hồ điệp và nhiều loài lan rừng quý bằng công nghệ nuôi cấy mô.
Cùng với nhiệm vụ nghiên cứu, hoạt động kiểm nghiệm theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017 đã hỗ trợ nhiều tổ chức, cá nhân kiểm soát chất lượng mẫu nông sản, thực phẩm và môi trường. Đây là yếu tố quan trọng góp phần hình thành chuỗi sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản an toàn tại Đà Nẵng trong điều kiện quỹ đất sản xuất hạn chế. Một hướng nghiên cứu có giá trị lâu dài là bảo tồn nguồn gen bản địa, nhất là những giống lan, cây dược liệu và vi sinh vật đặc hữu, tạo nền tảng cho chiến lược phát triển nông nghiệp sinh thái của thành phố.
Trong định hướng phát triển đến năm 2030, Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng đặt mục tiêu trở thành đầu mối nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ sinh học của khu vực miền Trung.
Hướng đến vai trò hạt nhân của hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao
Trong định hướng phát triển đến năm 2030, Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng đặt mục tiêu trở thành đầu mối nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ sinh học của khu vực miền Trung. Hướng đi này không chỉ dựa trên năng lực tích lũy mà còn xuất phát từ nhu cầu của Đà Nẵng khi đẩy mạnh nông nghiệp đô thị theo hướng xanh, tuần hoàn và gắn với đổi mới sáng tạo.
Trung tâm tiếp tục mở rộng hợp tác với các viện nghiên cứu và trường đại học trong nước. Các chương trình phối hợp với Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng và Viện Khoa học sự sống thuộc Đại học Huế đang mở ra cơ hội mới cho nghiên cứu về vi sinh vật bản địa và công nghệ phân tử phục vụ an toàn thực phẩm và y học dự phòng.
Một nhiệm vụ trọng tâm là tăng cường thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Các quy trình công nghệ đã hoàn chỉnh cần được chuyển giao rộng rãi cho doanh nghiệp và hợp tác xã, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất trong bối cảnh nông nghiệp Đà Nẵng chủ yếu vận hành theo quy mô nhỏ nhưng yêu cầu cao về chất lượng và an toàn.
Bên cạnh đó, Trung tâm giữ vai trò kết nối trong hệ sinh thái nông nghiệp công nghệ cao của thành phố. Việc gắn nghiên cứu với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp và người dân sẽ tạo động lực để hình thành các mô hình sản xuất sạch, sử dụng phân bón sinh học, chế phẩm vi sinh và cây giống nuôi cấy mô. Đây là những giải pháp phù hợp với điều kiện đô thị hóa nhanh và định hướng phát triển bền vững của thành phố.
Theo đánh giá của lãnh đạo TP Đà Nẵng, Trung tâm Công nghệ sinh học đang dần khẳng định vai trò hạt nhân của nông nghiệp đô thị hiện đại.
Công nghệ sinh học còn hỗ trợ giải quyết các vấn đề môi trường gắn với sản xuất nông nghiệp, từ xử lý nước thải, rác thải hữu cơ đến kiểm soát chất lượng sản phẩm. Đây là cơ sở quan trọng để Đà Nẵng hướng đến mô hình nông nghiệp tuần hoàn, phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh đang được triển khai.
Sự mở rộng không gian phát triển sau sáp nhập hành chính đưa lại thêm tiềm năng về đất đai và sản phẩm đặc trưng vùng ven. Điều này tạo điều kiện để Trung tâm mở rộng nghiên cứu, thử nghiệm và chuyển giao các mô hình nông nghiệp mới, tham gia sâu hơn vào phát triển vùng nguyên liệu và nâng cao giá trị nông sản địa phương.
Với quá trình tích lũy chuyên môn, hệ thống cơ sở vật chất ngày càng hoàn thiện và định hướng phát triển rõ ràng, Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng đang dần khẳng định vai trò hạt nhân của nông nghiệp đô thị hiện đại. Việc tiếp tục mở rộng hợp tác, đẩy mạnh thương mại hóa sản phẩm khoa học và gắn nghiên cứu với thực tiễn sẽ góp phần quan trọng giúp Đà Nẵng phát triển theo hướng xanh, bền vững và dựa trên tri thức trong giai đoạn mới./.