Lịch sử của dòng trà thượng hạng
Uji matcha là sản phẩm trà danh tiếng bậc nhất của Nhật Bản đến từ thủ phủ trà xanh Uji, tỉnh Kyoto. Uji là một thành phố nhỏ ở phía nam tỉnh Kyoto, cách ga Tokyo 30 phút đi tàu cao tốc. Không chỉ là nơi sản sinh ra matcha Nhật Bản ở Nhật Bản mà Uji còn là khu vực trồng trà xanh hàng đầu ở Nhật Bản.
Không chỉ vậy, Uji còn có nền văn hóa trà đạo lâu đời của Nhật Bản. Cách đây khoảng 800 năm, người dân ở thành phố xinh đẹp Uji nhận ra vùng đất này là nơi lý tưởng để trồng cây trà. Nhờ địa hình đồi núi, khí hậu ôn hòa và dòng sông Uji cạnh bên đã tạo nên những sản phẩm trà chất lượng cao. Người địa phương cũng nhận thấy những cây trà được che bóng sở hữu hương vị mạnh mẽ hơn. Chính vì thế, người dân trồng trà ở Uji đã dựng các giàn gỗ và đặt rơm lên trên các luống trà để che bóng nắng.
Những lá trà xanh sau thu hoạch được nghiền mịn theo quy trình công phu để tạo nên thành phẩm trà hảo hạng. Thức trà danh tiếng thường chỉ được phục vụ trong các nghi lễ và những dịp trọng đại. Đến giữa thế kỷ 15, Uji matcha trở thành thương hiệu trà hàng đầu Nhật Bản dưới sự bảo trợ của Hoàng đế, tướng quân Ashikaga và gia đình hoàng gia. Về sau, sự công nhận này được tiếp tục duy trì bởi samurai Oda Nobunaga vĩ đại và gia tộc Tokugawa. Đến nay, Uji Matcha vẫn là thức trà thượng hạng được ưa chuộng bậc nhất tại Nhật Bản và nhiều nước trên thế giới.
Quy trình sản xuất
Uji matcha được trồng ở bốn tỉnh như Kyoto, Nara, Shiga và Mie nhưng các sản phẩm Uji matcha thượng hạng chỉ có thể được sản xuất trong tỉnh Kyoto, bởi các nhà sản xuất trà từ Kyoto. Nhãn “Uji matcha từ tỉnh Kyoto” có nghĩa là nó là một sản phẩm matcha được trồng và sản xuất ở tỉnh Kyoto. Gần đây, tên gọi này đã trở nên phổ biến hơn chỉ là nhãn “Uji Matcha”. Lý do không chỉ là do vùng này cung cấp chất lượng matcha cao nhất, mà họ còn có kỹ thuật trồng trọt truyền thống được truyền lại.
Trong ngành sản xuất bột trà matcha, matcha được trồng ở Uji có một số lý do để mang đến chất lượng thượng hạng và không bao giờ bị đánh bại. Uji được thiên nhiên ưu đãi với điều kiện địa lý và khí hậu thích hợp để trồng trà. Cây trà rất nhạy cảm với sự thay đổi của khí hậu như nhiệt độ trung bình tăng và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm trồng trọt. May mắn thay, Uji nằm trong một lưu vực được bao quanh bởi núi, hồ, sông và suối nhỏ. Điều kiện địa lý này cung cấp gió nhẹ ở Uji. Uji có độ ẩm trung bình là 80%. Đất giàu chất khoáng, độ pH chua thấp thích hợp cho việc trồng trà. Khí hậu của Uji được coi là ấm áp và ôn hòa tầm 18°C. Những bụi trà ở Uji được trồng trên những ngọn đồi hoặc đỉnh đồi dốc thoải, những con dốc thoai thoải này cung cấp bố cục lý tưởng để trồng những bụi trà chất lượng cao nhất ở Uji.
Hầu hết các đồn điền trà ở Nhật Bản vẫn có kỹ thuật sử dụng thuốc trừ sâu vì cây trà thực sự rất mong manh trước sự phá hoại từ côn trùng. Nhưng nếu chúng ta tiêu thụ trà matcha được trồng bằng thuốc trừ sâu sẽ không tốt cho sức khỏe của chúng ta, do đó để đạt được chất lượng matcha cao nhất, vùng Uji phải hoàn toàn trồng trà theo phương thức hữu cơ, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, chẳng hạn như phải làm cỏ rất nhiều.
Uji Matcha thường được nghiền thủ công bằng cối đá granite rất chậm rãi để giữ nhiệt độ ổn định, cho mùi thơm đặc trưng. Cối đá tiêu chuẩn thì thông thường chỉ nghiền được 30 – 40 grams trong vòng 1 giờ.Ngày nay với nhu cầu mua và sử dụng Matcha vô cùng lớn trên toàn thế giới, các nhà máy tại Nhật Bản đã dần chuyển qua sử dụng các máy nghiền công nghệ cao có thể cho năng suất tới 20kg một giờ mỗi máy. Tuy nhiên chi phí đầu tư máy móc cũng rất tốn kém.
Hương vị trà béo ngậy
Uji Matcha là 100% lá trà xanh (Camellia Sinensis) được trồng trong bóng râm trước khi thu hoạch và nghiền thành bột mịn. Do đó, matcha giàu chất diệp lục, axit amin và hàm lượng chất chống oxy hóa hơn các loại trà khác. Matcha chất lượng cao là màu xanh lá cây rực rỡ, sống động, kết cấu mịn hơn, hương vị đậm đà và êm dịu. Chỉ những lá trà non nhất mới được thu hoạch bằng tay để làm matcha chất lượng cao, và chúng được chế biến với phần thân và gân lá được loại bỏ hoàn toàn. Nhìn thấy "Uji" được liệt kê trên nhãn tương tự như "Bordeaux" trên nhãn rượu, nó đại diện cho chất lượng hảo hạng. Ở đây, lá matcha không được rang, mà được nung ở nhiệt độ thấp, làm cho loại trà matcha thượng hảo hạng của vùng Uji này có vị béo ngậy đậm đặc với các nốt hương của hoa trắng và vị umami dày dặn.
Thư Trà