Theo Quyết định 3550/QĐ-UBND ngày 20/11/2025, thành phố chính thức công bố tình huống khẩn cấp thiên tai tại khu vực sập đổ đoạn tường thành Hoàng Thành mặt Bắc, giáp đường Đặng Thái Thân, cách Cửa Hòa Bình khoảng 180 m về phía Đông.
Một đoạn tường Hoàng thành dài 14,2 m, cao trung bình 4,3 m đã bất ngờ sập đổ trong đợt mưa lũ lịch sử đầu thánh 11/2025
Diễn biến sự cố bắt đầu từ đợt mưa lũ lớn cuối tháng 10 đến đầu tháng 11. Lượng mưa kỷ lục kéo dài, cộng với việc sông Hương dâng cao và ngập úng trong thời gian dài, đã gây thấm sâu vào thân tường, xói nền chân móng và làm suy giảm đáng kể kết cấu của tường gạch vồ, loại vật liệu đặc trưng của Hoàng Thành.
Đến khoảng 18h45 ngày 2/11, một đoạn tường dài 14,2 m, cao trung bình 4,3 m đã bất ngờ sập đổ. Quan sát hiện trường cho thấy khu vực xung quanh có dấu hiệu lún nền. Đoạn tường bị sập vốn có cấu trúc ba lớp truyền thống: hai lớp ngoài bằng gạch vồ, lớp giữa là đất sét nén, kết hợp hệ thống thoát nước chân tường đã bị bồi lấp theo thời gian.
Đánh giá ban đầu xác định nhiều yếu tố cộng hưởng, nước mưa ngấm lâu ngày, áp lực nước trong và ngoài thành liên tục biến động, kết cấu tường đã xuống cấp, cộng thêm ảnh hưởng của phong hóa, rễ cây và rung chấn từ giao thông. Đây là những yếu tố khiến sự cố khó tránh khỏi khi gặp đợt mưa lũ bất thường.
Ngay sau sự cố, UBND TP Huế yêu cầu huy động lực lượng theo dõi thường xuyên diễn biến tại hiện trường, sẵn sàng ứng phó nếu tình trạng sập đổ tiếp tục diễn tiến. Việc cắm biển cảnh báo, khoanh vùng nguy hiểm, bố trí lực lượng canh gác và hướng dẫn du khách được ưu tiên triển khai sớm nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Bên cạnh đó, lực lượng chức năng được giao gia cố tạm thời và giằng chống những đoạn tường có nguy cơ cao, đồng thời đẩy mạnh thông tin tới người dân và khách tham quan để chủ động phòng tránh. Các đơn vị trực tiếp quản lý tình hình phải cập nhật liên tục, báo cáo khẩn về UBND thành phố và Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự để được chỉ đạo kịp thời.
Việc huy động mọi nguồn lực hợp pháp để xử lý sự cố được quán triệt theo hướng “nhanh nhưng phải tiết kiệm, hiệu quả, đúng quy định”, bảo đảm không tác động thêm đến kết cấu gốc của di tích.
Di sản không chỉ cần được gìn giữ khi xảy ra sự cố, mà cần được chăm sóc thường xuyên để không phải đặt trong tình huống khẩn cấp
Là đơn vị quản lý hệ thống di tích triều Nguyễn, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế (TTBTDTCĐ Huế) sẽ tiếp tục triển khai các biện pháp phi công trình theo hướng dẫn tại mục 2.1, đồng thời đánh giá tổng thể tình trạng toàn bộ tường thành và các công trình liên quan.
Trung tâm được giao lập phương án bảo vệ an toàn di tích, đề xuất các giải pháp bảo tồn bền vững, và nghiên cứu xây dựng Dự án xử lý tình huống khẩn cấp đối với đoạn tường sập để khắc phục triệt để, hướng tới phục hồi giá trị vốn có của di tích.
Ngoài ra, TTBTDTCĐ Huế sẽ phối hợp Sở Tài chính và các cơ quan liên quan để xác định quy mô và nguồn kinh phí cho dự án gia cố chống sập, chống sụt lún tại khu vực này. Kết quả tham mưu sẽ được trình UBND thành phố để báo cáo cấp thẩm quyền xem xét, phê duyệt.
Cùng với đó, Sở Xây dựng sẽ phối hợp kiểm tra, tham mưu lộ trình và điều kiện để kết thúc tình huống khẩn cấp, bảo đảm mọi quy trình phù hợp diễn biến thực tế và đúng quy định pháp luật.
Việc công bố tình huống khẩn cấp là bước đi cần thiết và kịp thời của TP Huế để bảo vệ di tích và an toàn cộng đồng sau sự cố sập tường thành. Tuy nhiên, sự việc cũng đặt ra yêu cầu phải nhìn nhận nghiêm túc tình trạng xuống cấp của hệ thống tường thành cổ, đồng thời triển khai chiến lược bảo tồn chặt chẽ, khoa học và bền vững hơn. Khi công tác phòng ngừa được nâng cao, những sự cố tương tự trong tương lai mới có thể được hạn chế đến mức thấp nhất.
Bùi Quốc Dũng