Cà phê sữa là thức uống quen thuộc của nhiều người Việt, thường được lựa chọn để khởi đầu ngày mới. Khi sử dụng điều độ và đúng thời điểm, sự kết hợp giữa cà phê và sữa có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ cải thiện khả năng tập trung, bổ sung năng lượng đến hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, việc lạm dụng hoặc sử dụng không phù hợp cũng có thể gây ra những tác động không mong muốn.
Uống cà phê sữa thế nào để không gây hại cho sức khỏe? (Ảnh - IT)
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sự phối hợp giữa cà phê và sữa không chỉ dừng lại ở việc cải thiện khẩu vị mà còn tác động trực tiếp đến nhiều chức năng của cơ thể, tùy theo cách uống và lượng tiêu thụ mỗi ngày.
Theo phân tích của The Healthsite, cà phê sữa tiếp tục phát huy lợi thế lớn của cà phê là cung cấp caffeine, chất kích thích tự nhiên có khả năng tăng sự tỉnh táo, tập trung và độ nhanh nhạy của hệ thần kinh trung ương. Khi vào cơ thể, caffeine giúp ức chế adenosine chất gây buồn ngủ, từ đó cải thiện mức độ tỉnh táo, đặc biệt trong những giờ đầu ngày.
Trong khi đó, sữa lại chứa protein và carbohydrate, hai nguồn năng lượng quan trọng giúp ổn định đường huyết và cung cấp năng lượng bền vững. Khi kết hợp cùng caffeine, hiệu quả này càng được nhân lên, giúp người dùng duy trì trạng thái tập trung lâu hơn. Việc thưởng thức một lượng cà phê sữa phù hợp mỗi buổi sáng được đánh giá có thể nâng cao hiệu suất học tập, làm việc.
Một nghiên cứu đăng trên Agriculture and Food Chemistry năm 2023 cho thấy sự kết hợp giữa polyphenol, chất chống oxy hóa trong cà phê và protein trong sữa có thể tăng cường cơ chế chống viêm của cơ thể. Polyphenol vốn đã có tác dụng trung hòa các gốc tự do, giảm nguy cơ tổn thương tế bào. Khi được gắn kết với protein, các hợp chất này hoạt động hiệu quả hơn, giúp cơ thể giảm phản ứng viêm, đặc biệt ở những người thường xuyên chịu căng thẳng hoặc mắc bệnh lý xương khớp.
Nghiên cứu ghi nhận: việc thêm sữa vào cà phê có thể tăng gấp đôi hiệu quả chống viêm so với uống cà phê đen. Điều này lý giải vì sao nhiều người cảm thấy cơ thể “nhẹ nhàng” hơn khi dùng cà phê sữa thay vì cà phê nguyên chất nhạt.
Cà phê là loại thức uống có tính axit tương đối cao. Với những người dạ dày nhạy cảm, cà phê đen dễ gây khó chịu, ợ nóng hoặc co bóp dạ dày quá mức. Sữa, nhờ chứa protein và chất béo, giúp trung hòa bớt lượng axit này, khiến cà phê sữa “dịu” hơn với hệ tiêu hóa.
Bên cạnh đó, sữa và các sản phẩm từ sữa còn giúp tăng số lượng lợi khuẩn đường ruột, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động ổn định. Khi sử dụng đúng cách, cà phê sữa có thể mang lại cảm giác dễ chịu hơn so với cà phê đen đối với người có niêm mạc dạ dày yếu.
Sữa cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng như canxi, vitamin D, kali và protein chất lượng cao. Khi kết hợp với cà phê, thức uống này không chỉ mang đến sự tỉnh táo mà còn bổ sung những thành phần thiết yếu cho hệ xương và cơ bắp.
Điều này đặc biệt hữu ích với những người có khẩu phần ăn thiếu sữa hoặc không thường xuyên tiêu thụ sản phẩm từ sữa. Việc thêm sữa vào cà phê giúp bổ sung dinh dưỡng một cách tự nhiên, không làm thay đổi quá nhiều thói quen ăn uống hàng ngày.
Lactose loại đường tự nhiên trong sữa, có chỉ số đường huyết thấp, giúp giải phóng năng lượng từ từ, không gây tăng đường huyết đột ngột. Khi đi cùng caffeine, vốn có khả năng kích thích insulin và cải thiện độ nhạy của insulin trong tế bào, cà phê sữa có thể góp phần ổn định đường huyết, đặc biệt với những người dễ mệt mỏi sau khi ăn sáng.
Dù vậy, tác dụng này chỉ xuất hiện khi cà phê không pha quá nhiều đường. Việc lạm dụng sữa đặc hoặc đường tinh luyện có thể đảo ngược hiệu quả, gây tăng đường huyết và tích trữ năng lượng dư thừa.
Theo Doctor Network, một số người nhạy cảm với caffeine có thể gặp các triệu chứng như bồn chồn, tim đập nhanh, tăng huyết áp hoặc lo âu. Người có tiền sử rối loạn lo âu, tim mạch hoặc cá nhân có cơ địa nhạy cảm cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng cà phê sữa.
Uống cà phê sữa khi bụng rỗng dễ gây co bóp dạ dày quá mức, dẫn đến ợ nóng, đầy hơi hoặc khó tiêu. Đối với người có hội chứng ruột kích thích hoặc viêm dạ dày, cà phê sữa có thể làm tăng mức độ khó chịu nếu dùng sai thời điểm.
Một vấn đề khác là hàm lượng đường và chất béo trong cà phê sữa, nhất là khi pha bằng sữa đặc. Việc tiêu thụ lượng lớn đường mỗi sáng có thể gây dao động insulin, hình thành thói quen ăn ngọt và tăng cảm giác thèm ăn. Về lâu dài, điều này góp phần làm tăng cân, giảm độ nhạy insulin và tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa.
Ngoài ra, caffeine có thời gian lưu lại trong cơ thể từ 6 đến 8 giờ. Vì vậy, uống cà phê sữa quá muộn dễ gây khó ngủ, giảm chất lượng giấc ngủ hoặc khiến cơ thể mệt mỏi vào ngày hôm sau. Chuyên gia khuyến nghị nên tránh sử dụng cà phê vào buổi chiều muộn hoặc tối.
Bùi Quốc Dũng