Cây hoa hòe để che bóng cho nương chè (Sophora japonica L) thuộc họ đậu (Fabaceae).
Việc trồng cây che bóng cho cây chè là cây họ đậu có tác động tốt với hoạt động của vi sinh vật dưới đất và ảnh hưởng tốt đến điều kiện môi trường sinh thái trên nương chè. Tăng cường các biện pháp giữ ẩm cho cây chè đảm bảo độ ẩm phù hợp giúp cho cây chè vẫn sinh trưởng tốt vào những điểm nắng gay gắt, cục bộ, ít hoặc không có mưa hay ở những nương chè có địa hình cao, dốc không có điều kiện tưới, qua đó có thể nói rằng vai trò của cây che bóng đối với nương chè xanh là một biện pháp kỹ thuật trong canh tác.
Những nương chè có cây che bóng còn có tác dụng ngăn ngừa, làm giảm tốc độ sinh trưởng của các loại cỏ dại, hạn chế sự bay hơi của phân bón, lá, cành của cây che bóng rụng xuống đất và phân hủy tăng cường cung cấp chất hữu cơ cho đất, qua đó tăng độ xốt, độ phì của đất tránh được hiện tượng kết vón mặt đất sau mưa, hạn chế rửa trôi sói mòn trên bề mặt đất.
Thảm cây phủ trên bề mặt nương chè đã giúp giữ lại nước mưa, tích tụ thành nguồn và nhả dần ra cung cấp cho đất quanh năm, dưới tác dụng của tầng lá, sức công phá của các hạt mưa bị giảm đi rõ rệt, đặc biệt trong thời kỳ biến đổi khí hậu như hiện nay hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa đá tác động và gây thiệt hại nhất định thì cây che bóng giúp bảo vệ cây chè, hạn chế tối đa tác động do mưa đá gây ra.
Giọt nước mưa dơi qua tán lá cây, chảy theo cành, thân, xuống rễ nên khi tiếp xúc với mặt đất lại bị cản bởi lớp cành, lá cây rụng làm chợm tốc độ dòng chảy, tạo nên nguồn ẩm từ nước mặt, nước ngầm rất phong phú và hữu hiệu. Tầng tán lá còn có vai trò giảm lượng bức xạ mặt trời chiếu xuống nương chè, do vậy cây chè không bị khô hạn và nóng nực khi mùa hè đến đặc biệt là khi nắng hạn kéo dài qua đó giúp giảm thiểu sâu bệnh gây hại cho nương chè.
Cây che bóng điều hòa vi khí hậu, ở nơi tập trung bộ rễ cây là nơi có vi sinh vật hoạt động với cường độ mạnh nhất, lớp đất mặt ở đó lại là nơi có biên độ vi khí hậu dao động mạnh nhất. Theo kết quả quan trắc nhiều năm cho thấy dưới mặt đất nơi có cây che bóng, ẩm độ thường cao hơn 5%. (nguồn: Nguyễn Tử Siêm, 2002).
Nương chè xanh hữu cơ của HTX trà an toàn Phú Đô dưới tán cây tạo nên không khí mát mẻ cho du khách trải nghiệm.
Cây che bóng không chỉ đóng góp quan trọng cho sự sinh trưởng, chất lượng, sản lượng của cây chè, mà nó còn là cây trồng giúp bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, là nguồn sinh kế của người nông dân mỗi khi thu hoạch thân, cành, lá cây để làm phân bón hữu cơ, chất đốt… cây xanh che bóng còn tạo nên cảnh quan xanh mát, đẹp đẽ để những du khách yêu thích không khí trong lành, mát mẻ đến check in nương chè, đồng thời tán lá cây giúp cho người nông cảm thấy mát mẻ hơn mỗi khi chăm sóc, thu hoạch chè nhất là trong mùa hè.
HOÀNG TUẤN