Những chất trong trà khiến nhiều người mất ngủ
Trà là một loại thức uống được nhiều người yêu thích và sử dụng khá phổ biến. Tuy nhiên đối với một số người nhạy cảm với trà, khi uống trà sẽ gây ra nhiều cảm giác khó chịu như say trà, bồn chồn và phổ biến nhất là gây mất ngủ. Trong trà có chứa một thành phần khiến tinh thần tỉnh táo và tạo cảm giác thư giãn, đối với một số người thì uống trà lại khiến họ cảm thấy buồn ngủ.
Alkaloid: Trà chứa nhiều alkaloid bao gồm theobromine, caffein và theophylline. Các alkaloid này thuộc nhóm hợp chất hữu cơ cơ bản chứa nitơ. Thành phần này có thể kích thích thần kinh và giảm mệt mỏi.
Tuy nhiên, nếu có quá nhiều alkaloid đi vào cơ thể, hệ thống thần kinh trung ương sẽ bị kích thích và các dây thần kinh sẽ luôn trong trạng thái hưng phấn. Nó sẽ khiến giấc ngủ của con người bị ảnh hưởng, dễ rút ngắn thời gian ngủ sâu và kéo dài thời gian ngủ nông. Ngoài ra, nếu thời điểm uống trà không đúng thậm chí có thể khiến người bệnh mất ngủ cả đêm
Caffein: Theo nghiên cứu, trong thành phần của trà có chứa nhiều caffeine. Tương tự như amphetamin và cocaine, caffeine thuộc nhóm chất hóa học có khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương và não bộ trở nên hưng phấn, tỉnh táo và tập trung hơn. Đây là chất kích thích hệ thần kinh trung ương, giúp con người nhanh chóng xua tan cơn buồn ngủ, phục hồi năng lượng.
Sau khi sử dụng một lượng trà vào cơ thể, thay vì bị phân hủy ở ống tiêu hóa như thức ăn, caffeine lại nhanh chóng theo máu di chuyển tới niêm mạc đường ruột. Khi đến não bộ, chúng sẽ thúc đẩy quá trình giải phóng lượng norepinephrine, từ đó tăng cường sự lưu thông máu ở thận, ruột, dạ dày, đồng thời kích thích hoạt động dẫn truyền thần kinh và làm hạn chế cảm giác uể oải, mệt mỏi.
Tùy theo chất lượng và mỗi loại trà khác nhau mà thành thành caffeine có thể dao động từ 20 – 60mg cho 5g trà. Theo quan niệm, trà đen là loại trà có chứa hàm lượng caffeine cao nhất. Một yếu tố khác có ảnh hưởng đến lượng caffeine trong trà đó là loại lá. Theo đó, trà được làm từ các loại lá càng già thì thành phần chứa càng nhiều caffeine. Và ngược lại, lá trà càng non thì càng chứa ít caffeine.
Polyphenol: Hàm lượng polyphenol trong trà xanh rất cao. Các thành phần chính của polyphenol trong trà là anthocyanin, flavanone, anthocyanin và flavonol. Trong số đó, hàm lượng flavanone trong trà là cao nhất, chiếm 60 - 80% tổng lượng polyphenol trong trà.
Polyphenol trong trà có một loạt các hoạt động sinh lý như chống bức xạ, chống oxy hóa, hạ mỡ máu, chống đường huyết, chống lão hóa, kháng khuẩn và ức chế enzym.
Tuy nhiên, thành phần này cũng có tác dụng kích thích thần kinh mạnh. Một khi một lượng lớn trà đi vào cơ thể sẽ khiến não bộ rơi vào trạng thái hưng phấn, khó đi vào giấc ngủ sau khi uống trà.
Những lưu ý khi sử dụng trà vào buổi tối để tránh mất ngủ
Trong quá trình sử dụng trà, nên lưu ý một số điều sau đây để hạn chế tình trạng mất ngủ vì uống trà gây ra.
Chú ý về liều lượng: Việc sử dụng từ 200 – 300mg caffeine mỗi ngày được cho là an toàn ở hầu hết người trưởng thành khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu người bệnh lo lắng, dễ mất ngủ, nhạy cảm với caffeine hay đang dùng một số loại thuốc, tốt nhất không nên uống nhiều trà. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần lưu ý không uống trà trong vòng 4 giờ trước khi ngủ để hạn chế tình trạng mất ngủ.
Sử dụng ít thời gian và nhiệt độ thấp hơn: Do caffeine là thành phần có áp lực cao nên khi pha trà có thể sử dụng nước ấm để hạn chế lượng caffeine thoát ra ngoài. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể tham khảo cách pha trà với nước mát. Điều này sẽ giúp hàm lượng caffeine có trong trà giảm đi đáng kể khi pha lạnh.
Sử dụng trà thảo dược: Một số loại trà thảo dược được làm từ các loại lá cây, hạt, quả mọng và trái cây như: trà hoa cúc, trà hoa lạc tiên, trà tâm sen… đều rất tốt cho sức khỏe. Bên cạnh đó, chúng đều không chứa caffeine nên người bệnh có thể uống vào buổi tối mà vẫn đảm bảo giấc ngủ.
Nếu thường xuyên rơi vào tình trạng mất ngủ do uống trà, áp dụng những mẹo đơn giản dưới đây sẽ giúp người bệnh nhanh chóng chìm vào giấc ngủ.
Đảm bảo phòng ngủ luôn yên tĩnh và đủ tối: Phòng ngủ sạch sẽ, thoáng mát, yên tĩnh với đệm gối mềm mại và ánh sáng vừa phải sẽ giúp ngủ ngon và sâu hơn. Bên cạnh đó, nên tắt hết các thiết bị điện tử như điện thoại, tivi, máy tính… cùng hệ thống đèn trước khi ngủ. Thay vào đó, có thể sử dụng nguồn sáng dễ chịu từ nến thơm hay đèn ngủ là sự lựa chọn hoàn hảo nhằm hỗ trợ và cải thiện giấc ngủ.
Vận động nhẹ nhàng để cải thiện mất ngủ: Những bài tập thể dục nhẹ nhàng có thể góp phần nâng cao chất lượng giấc ngủ một cách đáng kể. Bởi khi luyện tập, cơ thể sẽ sản xuất ra nhiều serotonin – chất dẫn truyền thần kinh có khả năng ru ngủ, đi vào giấc ngủ dễ dàng. Vì vậy, sau khi uống trà, người bệnh nên tập yoga, đi bộ quanh nhà, ngồi thiền…để dễ ngủ hơn.
Ngâm mình thư giãn: Theo một nghiên cứu, thói quen tắm nước ấm trước khi ngủ khoảng 1 – 2 tiếng sẽ giúp người bệnh chìm vào giấc ngủ nhanh chóng, đồng thời giấc ngủ cũng được kéo dài hơn so với bình thường. Các chuyên gia lý giải rằng, việc ngâm mình thư giãn trong nước ấm có thể làm hạ thân nhiệt. Khi đó, đồng hồ sinh học tự nhiên hiểu rằng đã đến lúc cơ thể nghỉ ngơi, đi vào giấc ngủ. Thông thường, cơ thể con người sẽ đạt nhiệt độ cao nhất vào buổi chiều tối và thấp nhất trước khi ngủ.
Thưởng thức một ly sữa ấm: Trong thành phần của các loại sữa nói chung đều rất giàu tryptophan, đây là một loại axit amin có khả năng xoa dịu thần kinh, tăng cường thư giãn và cải thiện giấc ngủ. Ngoài ra, người bệnh có thể uống thêm nước lọc để hòa loãng nồng độ caffeine cũng như bổ sung nước đường nhằm đẩy nhanh quá trình đào thải caffeine trong máu và dạ dày thông qua đường nước tiểu.
Linh Linh (t/h)