Không giống như những giống nhãn khác trên thị trường, nhãn Xuân Thủy mang trong mình một hương vị đặc trưng khó quên: vị ngọt, cùi dày, hạt nhỏ, thơm nhẹ và thanh mát. Được canh tác theo hướng hữu cơ, đảm bảo tiêu chuẩn VietGAP, từng chùm nhãn luôn giữ được độ an toàn, tươi ngon như chứa đựng tinh hoa của đất trời Kim Bôi. Trước kia, nhãn Xuân Thủy chỉ là giống cây trồng nhỏ lẻ, chưa ai nghĩ đến việc phát triển thành sản phẩm chủ lực. Nhưng rồi, được sự quan tâm sâu sát của chính quyền địa phương, bằng tâm huyết và quyết tâm thoát nghèo, người dân Xuân Thủy đã từng bước xây dựng vùng trồng tập trung, áp dụng kỹ thuật chăm sóc, cải tạo giống để nâng cao năng suất và chất lượng, dần biến sản phẩm nhãn trở thành niềm tự hào của người dân bản địa.
Chia sẻ với Phóng viên, ông Bùi Văn Lực ở xóm Khoang, một trong những người tiên phong đưa cây nhãn về với vùng đất Xuân Thủy bồi hồi nhớ lại, vào thời điểm năm 1997, nghe báo đài nói nhiều về cây nhãn lồng, nhãn tiến vua nổi tiếng ở Hưng Yên, một số người nông dân ở Sơn Thủy (nay là xã Xuân Thủy) đã tìm đến mảnh đất Hưng Yên để tìm hiểu về giống nhãn có giá trị này. Năm 1998 là năm đánh dấu sự khởi đầu tốt đẹp khi những cây nhãn Hương Chi đầu tiên được trồng xuống 2,5ha đất ở Sơn Thủy. Nhìn những trái nhãn to, đều, đẹp, sáng màu, vỏ mỏng, cùi dày, hạt nhỏ, vị ngọt đậm, chúng tôi biết mình đã chọn đúng loại cây ăn quả phù hợp với thổ nhưỡng của vùng đất quê mình…
Ông Bùi Văn Lực là một trong những người tiên phong đưa cây nhãn từ Hưng Yên về với vùng đất Xuân Thủy.
Cho đến nay, diện tích trồng nhãn tại xã Xuân Thủy khoảng 180ha, phủ xanh nhiều vùng đất, là cây trồng chủ lực, góp phần quan trọng nâng cao thu nhập cho người dân, ổn định kinh tế - xã hội. Ông Bùi Văn Hùng, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Sơn Thủy cho biết: “Ngay từ đầu năm, chúng tôi đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật chăm sóc cây nhãn theo tiêu chuẩn VietGAP, hướng dẫn sử dụng phân bón hữu cơ, chế phẩm sinh học và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh an toàn. Công tác cắt tỉa tán, kiểm tra sinh trưởng, xử lý ra hoa đồng loạt cũng được triển khai bài bản, góp phần đảm bảo năng suất và chất lượng đồng đều sẵn sàng đón một mùa vụ thắng lợi, một mùa vàng bội thu”. Ông Hùng cũng bày tỏ mong muốn đến một ngày gần đây, thương hiệu nhãn Sơn Thủy sẽ đáp ứng được khắp thị hiếu của thị trường trong và ngoài nước, đưa vùng trồng nhãn xã Xuân Thủy trở thành một đặc sản nổi bật của huyện Kim Bôi nói riêng và tỉnh Hòa Bình nói chung.
Ông Bùi Văn Hùng, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Sơn Thủy cùng các thành viên HTX họp bàn về kế hoạch triển khai mùa vụ 2025 sắp tới.
Năm 2016, sản phẩm nhãn Sơn Thủy đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bảo hộ nhãn hiệu tập thể. Tiếp đó là hàng loạt các chứng nhận được cấp về An toàn thực phẩm (năm 2016); VietGAP (2019); OCOP (2020) đã giúp thương hiệu nhãn Sơn Thủy vươn xa hơn đến các thị trường trong và ngoài nước. Đến tháng 8/2022, nhãn Sơn Thủy, huyện Kim Bôi lần đầu tiên xuất khẩu sang thị trường EU.
Dự kiến, mùa nhãn năm nay tại xã Xuân Thủy bắt đầu thu hoạch từ tháng 7 đến giữa tháng 8 dương lịch. Theo đánh giá bước đầu, điều kiện thời tiết đang rất thuận lợi, tỷ lệ đậu quả cao, cây sinh trưởng tốt, sản lượng toàn xã ước đạt trên 350 tấn, trong đó tỷ lệ nhãn loại 1 chiếm khoảng 80%. Theo ông Bùi Văn Tú, Chủ tịch UBND xã Xuân Thủy, bên cạnh việc chú trọng khâu sản xuất, công tác tiêu thụ sản phẩm cũng đang được chính quyền xã đặc biệt quan tâm. Các tổ hợp tác, hợp tác xã và hộ trồng nhãn đã chủ động liên kết với các đơn vị thu mua, doanh nghiệp phân phối nông sản sạch tại Hà Nội, Hải Phòng, Đã Nẵng, Nghệ An, TP. Hòa Bình… Đồng thời, xã cũng đẩy mạnh việc đưa sản phẩm nhãn Xuân Thủy lên các sàn thương mại điện tử để mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm.
Năm nay, điều kiện thời tiết hiện đang rất thuận lợi, tỷ lệ nhãn đậu quả cao, cây sinh trưởng tốt.
Ông Bùi Văn Tú, Chủ tịch UBND xã Xuân Thủy.
Có thể thấy, không khí mùa vụ tại xã Xuân Thủy, huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình đang trở nên khẩn trương và sôi động hơn bao giờ hết. Với sự chuẩn bị chu đáo, quyết tâm cao từ chính quyền và người dân, mùa nhãn Xuân Thủy 2025 hứa hẹn sẽ tiếp tục ghi dấu ấn, góp phần đưa sản phẩm nông nghiệp của địa phương vươn xa trên thị trường trong và ngoài nước. Cây nhãn dần khẳng định vị thế luôn đồng hành cùng sự ấm no, hạnh phúc của những người nông dân không ngại khó. Đó là tình cảm, tâm huyết và cũng là hy vọng của những người trồng nhãn nơi đây.
HTX DỊCH VỤ NÔNG NGHIỆP SƠN THỦY
Địa chỉ: Xã Xuân Thủy, huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình
Điện thoại: 0397.120.273 / Website: htxsonthuy.com
Lê Hải – Ngọc Quỳnh