Thống kê từ sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 3 vừa qua, xuất khẩu hàng rau quả đạt 469,9 triệu USD, tăng 44,3% so với tháng 2, và tăng 13,2% so với tháng 3 năm ngoái. Tính đến hết quý I, xuất khẩu hàng rau quả thu về 1,28 tỷ USD, tăng 31,4% so với cùng kỳ năm 2023. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử, kim ngạch xuất khẩu hàng rau quả đạt trên 1 tỷ USD ngay trong quý I.
Theo đó, hàng rau quả xuất khẩu tới các thị trường chính trong 3 tháng đầu năm nay đều ghi nhận mức tăng trưởng cao. Dẫn đầu về giá trị xuất khẩu là thị trường Trung Quốc, đạt 759,4 triệu USD, tăng 32,4% so với cùng kỳ năm 2023. Hiện thị trường Trung Quốc chiếm 59,1% tổng giá trị xuất khẩu của toàn ngành rau quả. Tiếp theo, thị trường Hàn Quốc đạt 74,6 triệu USD, tăng 59,3%; Mỹ đạt 67,7 triệu USD, tăng 33,9%; Thái Lan đạt 47,6 triệu USD, tăng đột biến 112%...
Đáng chú ý, ngành hàng thế mạnh của Việt Nam tiếp tục đón tin vui khi Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt thêm nhiều mã số vùng trồng sầu riêng đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch sang thị trường này.
Thông tin từ Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), hiện nước ta có 876 mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói sầu riêng đủ điều kiện xuất khẩu vào quốc gia tỷ dân. Trong đó, có 708 mã số vùng trồng được cấp phép.
Theo dự báo, dung lượng thị trường sầu riêng của Trung Quốc có thể đạt 20 tỷ USD vào năm 2025. Việc cấp mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói ngoài giúp truy xuất nguồn gốc còn đảm bảo chất lượng sản phẩm sầu riêng. Đồng thời, xuất khẩu sầu riêng sẽ còn tăng trưởng cao hơn nữa do mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói được cấp nhiều hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu
Cục Bảo vệ thực vật đang hoàn thiện những thủ tục cuối cùng, rà soát lại các vùng trồng để ký nghị định thư xuất khẩu sầu riêng đông lạnh và dừa tươi vào thị trường Trung Quốc.
Nếu nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh được ký kết sớm trong năm nay, "vua trái cây” của Việt Nam sẽ mang về khoảng 3,5 tỷ USD. Tương tự, trái dừa hứa hẹn năm nay sẽ mang về từ 500-600 triệu USD.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết đóng góp lớn vào kim ngạch rau quả vẫn là sầu riêng. Mặt hàng này đạt mức tăng trưởng 66% so với cùng kỳ năm ngoái và gấp đôi so với mức tăng trưởng bình quân của rau quả trong quý I/2024.
Với những tín hiệu tích cực của thị trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn dự báo, năm 2024 ngành hàng rau quả tiếp tục đón nhận những kỷ lục mới, với kim ngạch xuất khẩu ước đạt 6-6,5 tỷ USD; tăng trưởng ở mức 15-20% so với năm 2023. Trung Quốc sẽ tiếp tục là thị trường tiềm năng cho mặt hàng rau quả của Việt Nam, bởi lợi thế về địa lý, nhiều nét tương đồng về văn hóa ẩm thực.
Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, để đẩy mạnh xuất khẩu trái cây, đáp ứng quy định của nước nhập khẩu, cần đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, giám sát các vùng trồng, cơ sở đóng gói, nhằm kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu ngay từ khâu đầu vào, canh tác. Qua đó, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm, gian lận trong sử dụng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu.
Cơ quan chức năng địa phương phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật xác minh nguyên nhân và hướng dẫn các vùng trồng, cơ sở đóng gói không tuân thủ yêu cầu kiểm dịch thực vật.
Cùng với đó là tổ chức lại cấu trúc ngành hàng bền vững; tạo ra không gian để nông dân, doanh nghiệp cùng hợp tác trên nguyên tắc bình đẳng, hợp tác cùng có lợi. Phát triển chuỗi giá trị nông sản; liên kết chặt chẽ giữa các khâu từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm.
Địa phương cần xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cơ sở hạ tầng, các khu vực sơ chế, chế biến, bảo quản, các kho lạnh quy mô lớn.