Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (Vasep) đánh giá, xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU bắt đầu ghi nhận tăng trưởng 2 con số từ tháng 4 và duy trì mức tăng trưởng ổn định trong tháng 5 và 6. Xuất khẩu tôm sang EU vẫn chịu tác động từ xung đột, biến động kinh tế, chính trị thế giới, người tiêu dùng chi tiêu tiết kiệm, vật giá tăng.
Tính tới ngày 15/7, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang thị trường EU đạt 241 triệu USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khối EU, Đức, Hà Lan và Bỉ là ba thị trường nhập khẩu lớn nhất. Đặc biệt, xuất khẩu sang Hà Lan và Bỉ ghi nhận mức tăng trưởng hai con số, lần lượt là 19% và 21%, trong khi xuất khẩu sang Đức tăng 9%.
Xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU đã bắt đầu tăng trưởng hai con số từ tháng 4 và duy trì ổn định trong hai tháng tiếp theo, tháng 5 và tháng 6. Sự kiện Hội chợ Thủy sản Quốc tế tại Barcelona, Tây Ban Nha vào tháng 4 với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp tôm có thể đã góp phần cải thiện hoạt động xuất khẩu.
Trong cơ cấu xuất khẩu tôm sang EU trong hai quý đầu năm 2024, tôm chân trắng chiếm tỷ trọng lớn nhất với 80,5%, tôm sú chiếm 12,4%, phần còn lại là các loại tôm khác. Trong nhóm tôm chân trắng và tôm sú xuất sang thị trường này, tôm sú chế biến (HS 16) ghi nhận giảm, trong khi các sản phẩm tôm chân trắng và tôm sú còn lại đều tăng.
Các doanh nghiệp xuất khẩu tôm lớn sang EU bao gồm Minh Phú - Hậu Giang, Nha Trang Seafoods - F17, và Thông Thuận. Trong quý II năm 2024, giá trung bình xuất khẩu tôm chân trắng sang EU dao động từ 7,2-7,4 USD/kg, trong khi giá tôm sú dao động từ 8,6-10,3 USD/kg. So với quý đầu năm và cùng kỳ năm ngoái, giá xuất khẩu trung bình của cả tôm chân trắng và tôm sú đều có xu hướng tăng.
Tuy nhiên, ngành tôm vẫn chịu tác động từ nhiều yếu tố như chiến tranh, biến động kinh tế và chính trị toàn cầu, xu hướng tiêu dùng tiết kiệm, và giá cả tăng. Trên thị trường EU, tôm Việt Nam phải cạnh tranh mạnh mẽ với tôm Ecuador, vốn có giá rẻ hơn, đáp ứng tiêu chuẩn ASC (Tiêu chuẩn của Hội đồng Quản lý Nuôi trồng thủy sản) và chi phí vận chuyển thấp hơn. Ecuador hiện vẫn là nguồn cung tôm lớn nhất cho EU.
Thị trường EU yêu cầu tôm nuôi đạt chuẩn an toàn, với giải pháp giảm phát thải trong nuôi trồng và chế biến, truy xuất nguồn gốc chi tiết, và phúc lợi động vật (tôm bố mẹ không cắt mắt khi sinh sản nhân tạo, nuôi mật độ vừa phải…). Dự báo nhu cầu nhập khẩu tôm của EU từ tháng 7 đến cuối năm sẽ tiếp tục tăng do kinh tế EU có xu hướng ổn định, giá tiêu dùng ổn định và lạm phát giảm. Trong khi các sản phẩm tôm truyền thống của Việt Nam phải đối mặt với áp lực cạnh tranh từ các nguồn cung khác, các sản phẩm giá trị gia tăng dự kiến sẽ tăng trưởng tốt hơn nhờ giảm tồn kho.
VASEP dự báo, nhu cầu nhập khẩu tôm của EU từ tháng 7 đến hết năm sẽ tiếp tục tăng khi kinh tế EU cũng dần có xu hướng ổn định, giá tiêu dùng đang ổn định, đồng thời lạm phát tiếp tục giảm. Các mặt hàng tôm truyền thống của Việt Nam sang EU sẽ phải chịu áp lực cạnh tranh với các nguồn cung đối thủ, riêng các sản phẩm GTGT sẽ tăng tốt hơn so với những năm trước vì tồn kho đã giảm nhiều.
Dù các mặt hàng tôm truyền thống của Việt Nam sang EU sẽ phải chịu áp lực cạnh tranh với các nguồn cung đối thủ, nhưng riêng các sản phẩm giá trị gia tăng sẽ tăng tốt hơn so với những năm trước vì tồn kho đã giảm nhiều. Đặc biệt là ở Bắc Âu, nhu cầu đối với các sản phẩm giá trị gia tăng tiện lợi đang có xu hướng tăng.
Do đó, một số doanh nghiệp xuất khẩu nhiều tôm nhất sang thị trường EU như Minh Phú - Hậu Giang, Nha Trang Seafoods - F17, Thông Thuận… sẽ hưởng lợi từ xu hướng này.