Ngày 1/10, Bệnh viện Trung ương Huế thông tin về ca can thiệp thành công dị dạng động – tĩnh mạch phổi (AVM) ở bệnh nhi H.H.M.Q (6 tuổi, trú tại huyện A Lưới, TP. Huế). Sau thủ thuật bít lỗ dò, bệnh nhi đã hồi phục tốt, chỉ số SpO₂ tăng từ 82% lên 96% và được xuất viện trong tình trạng khỏe mạnh.
Phát hiện bệnh lý hiếm từ triệu chứng tím tái
Trước đó, bệnh nhi nhập viện trong tình trạng tím tái, lịm người sau khi ăn phô mai. Sau khi được cấp cứu tại bệnh viện tuyến dưới, cháu được chuyển đến Trung tâm Nhi – Bệnh viện Trung ương Huế. Khi nhập viện, trẻ có thể trạng gầy yếu, môi tím tái, độ bão hòa oxy máu (SpO₂) chỉ đạt 82%, kèm ho và khó thở nhẹ.
Ban đầu, các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhi mắc bệnh tim bẩm sinh hoặc viêm phổi, nên tiến hành chụp X-quang phổi, siêu âm tim qua thành ngực và làm các xét nghiệm chuyên sâu. Kết quả cho thấy thất trái giãn nhẹ, chức năng tim bình thường và có hình ảnh viêm phổi. Tuy nhiên, tình trạng tím tái nặng không tương xứng với chẩn đoán viêm phổi đơn thuần, khiến các bác sĩ nghi ngờ bệnh lý mạch máu phổi hiếm gặp.
Bệnh nhi được chỉ định siêu âm tim cản âm, kết quả dương tính rõ rệt, gợi ý dị dạng động – tĩnh mạch phổi. Để xác định chính xác, cháu được chụp cắt lớp vi tính đa dãy (CT 512 lát cắt) mạch máu phổi, phát hiện dị dạng động – tĩnh mạch phổi tại nhánh thùy dưới phổi phải, đường kính khoảng 6,5 mm, chiều dài 20 mm, gây viêm khu trú vùng phổi.
Theo khuyến cáo của các hiệp hội tim mạch quốc tế, các lỗ dò có đường kính ≥ 2–3 mm cần được can thiệp nút mạch (embolization) nhằm ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như suy tim, đột quỵ, áp xe não hoặc xuất huyết phổi.
Phối hợp liên chuyên khoa, can thiệp thành công
Sau khi điều trị ổn định tình trạng viêm phổi bằng kháng sinh, ngày 26/9, bệnh nhi được chỉ định can thiệp bít lỗ dò động – tĩnh mạch phổi. Ê-kíp can thiệp gồm các bác sĩ chuyên khoa Đột quỵ – Can thiệp, Nhi Tim mạch – Khớp, Gây mê Hồi sức cùng đội ngũ kỹ thuật viên tiến hành thủ thuật dưới gây mê nội khí quản.
Qua đường tĩnh mạch đùi, bác sĩ thực hiện chụp mạch, xác định vị trí lỗ dò lưu lượng cao. Sau đó, sử dụng ống thông chuyên dụng để bít lỗ dò bằng Coil kết hợp Onyx dưới màn huỳnh quang tăng sáng (DSA). Kết quả chụp mạch sau can thiệp cho thấy lỗ dò được bít hoàn toàn, độ bão hòa oxy máu tăng lên 96%, các chỉ số sinh tồn ổn định.
Sau can thiệp, bệnh nhi được rút nội khí quản và chuyển về Khoa Nhi Tim mạch – Khớp để theo dõi. Ba ngày sau, cháu tỉnh táo, không còn khó thở, ăn uống và vận động bình thường, được xuất viện trong tình trạng sức khỏe tốt.
Dị dạng mạch máu phổi – bệnh lý hiếm nhưng nguy hiểm
Dò động – tĩnh mạch phổi (AVM) là dị dạng mạch máu hiếm gặp, trong đó có sự kết nối bất thường giữa động mạch và tĩnh mạch, bỏ qua hệ mao mạch, gây thiếu oxy máu. Nếu không được phát hiện sớm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng như suy tim, đột quỵ, áp xe não, ho ra máu, thậm chí tử vong. Chẩn đoán bệnh dựa vào các kỹ thuật hình ảnh hiện đại, đặc biệt là chụp CT đa lát cắt (từ 64 lát trở lên).
Bệnh nhi được xuất viện trong tình trạng khỏe mạnh
Trường hợp của bệnh nhi Q. đặc biệt ở chỗ gia đình sinh sống tại vùng sâu, vùng xa, điều kiện y tế hạn chế. Chỉ khi trẻ xuất hiện triệu chứng mệt mỏi, tím tái rõ rệt, gia đình mới phát hiện và đưa đi khám.
Khẳng định năng lực chuyên sâu trong điều trị bệnh lý phức tạp
TS. Nguyễn Thanh Xuân – Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế cho biết: “Can thiệp bít dò động – tĩnh mạch phổi qua da hiện là phương pháp điều trị tối ưu với ưu điểm xâm lấn tối thiểu, hồi phục nhanh và giảm thiểu rủi ro so với phẫu thuật mở. Bệnh viện Trung ương Huế, với hệ thống trang thiết bị hiện đại như CT 128, 512 lát cắt, MRI cùng đội ngũ y bác sĩ có trình độ cao và sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa, đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật can thiệp phức tạp, cứu sống hàng nghìn bệnh nhân trong các lĩnh vực tim mạch, mạch não, mạch chi và mạch thận.”
Là bệnh viện hạng đặc biệt của cả nước, Bệnh viện Trung ương Huế không ngừng ứng dụng công nghệ hiện đại, nâng cao chất lượng chuyên môn và mở rộng hợp tác quốc tế trong điều trị các bệnh lý hiếm, phức tạp. Thành công của ca can thiệp lần này tiếp tục khẳng định năng lực chuyên sâu và cam kết của bệnh viện trong việc mang lại cơ hội sống quý giá cho người bệnh, đặc biệt là trẻ em mắc các bệnh lý nguy hiểm.
Bùi Quốc Dũng