Nghiên cứu khoa học: Pha trà đúng cách giúp loại bỏ kim loại nặng
Các nhà khoa học tại Đại học Northwestern (Mỹ) đã tiến hành một nghiên cứu, công bố trên tạp chí ACS Food and Science Technology vào tháng 2/2025, và phát hiện ra rằng, quá trình pha trà đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các kim loại nặng như chì, cadmium và crom ra khỏi nước.
Để thực hiện nghiên cứu, nhóm đã mua nhiều loại trà khác nhau, bao gồm trà đen, trà xanh, trà hoa cúc, trà ô long, trà bạch mẫu đơn và trà rooibos. Họ tiến hành pha trà theo cách thông thường: ngâm túi trà trong nước nóng từ 3 đến 5 phút. Sau đó, các nhà khoa học kiểm tra khả năng trung hòa ion kim loại nặng trong nước ở các nồng độ khác nhau, và so sánh kết quả với nước không pha trà.
Kết quả thật đáng kinh ngạc: một tách trà pha đúng cách có thể loại bỏ khoảng 15% lượng chì trong nước, với nồng độ chì lên đến 10 phần triệu. Mặc dù không có nồng độ chì nào được coi là an toàn tuyệt đối trong nước uống, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) đặt ra giới hạn có thể chấp nhận được là 15 phần tỷ. Như vậy, việc uống trà có thể giúp giảm đáng kể lượng chì trong nước, đưa nồng độ chì về gần ngưỡng an toàn hơn.
Cơ chế "thần kỳ" của lá trà: Liên kết và loại bỏ kim loại nặng
Vậy, điều gì đã tạo nên khả năng "thần kỳ" này của lá trà? Các nhà khoa học giải thích rằng, các hợp chất trong lá trà có khả năng liên kết hóa học với các ion kim loại nặng. Khi đó, các ion kim loại nặng sẽ bám vào lá trà và bị loại bỏ ra khỏi nước.
Quá trình pha trà không chỉ giúp giảm nồng độ chì, mà còn có tác dụng tương tự với các ion kim loại khác như crom và cadmium. Đây đều là những kim loại nặng độc hại, có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu tích tụ trong cơ thể.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả lọc kim loại nặng của trà
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả loại bỏ kim loại nặng của trà.
- Chất liệu túi trà: Túi trà làm từ cellulose (một loại chất xơ thực vật) cho hiệu quả lọc cao nhất, trong khi túi trà làm từ cotton (sợi bông) và nylon gần như không có tác dụng hấp thụ chất ô nhiễm.
- Loại trà: Trà đen, trà xanh và trà bạch mẫu đơn có khả năng giảm nồng độ chì tốt hơn so với trà ô long, trà rooibos và trà hoa cúc. Trong đó, trà đen nghiền mịn cho hiệu quả cao nhất.
- Thời gian hãm trà: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Thời gian hãm trà càng lâu, lượng kim loại nặng bị loại bỏ càng nhiều. Benjamin Shindel, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết: "Nếu chỉ pha trà trong vài giây, hiệu quả lọc kim loại sẽ rất thấp. Nhưng nếu hãm trà lâu hơn, thậm chí để qua đêm như trà đá, phần lớn hoặc gần như toàn bộ kim loại nặng trong nước có thể bị loại bỏ."
Uống trà: Lợi ích sức khỏe và những lưu ý
Mặc dù phát hiện này đầy hứa hẹn, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng, ở những nơi có hệ thống nước sạch tốt, nồng độ kim loại nặng thường không đủ cao để việc uống trà mang lại lợi ích đáng kể về mặt lọc kim loại. Tuy nhiên, trong trường hợp xảy ra khủng hoảng ô nhiễm nước, trà cũng không thể là giải pháp toàn diện để khắc phục vấn đề.
Dù vậy, thói quen uống trà vẫn là một lựa chọn tốt cho sức khỏe. Shindel nhận định: "Nếu mọi người trong cộng đồng uống thêm một tách trà mỗi ngày, có thể theo thời gian, chúng ta sẽ thấy tỷ lệ mắc các bệnh liên quan đến phơi nhiễm kim loại nặng giảm đi." Ông cũng cho rằng, điều này có thể giải thích phần nào lý do tại sao các khu vực có mức tiêu thụ trà cao hơn lại có tỷ lệ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ thấp hơn.
Uống trà đúng cách: Không chỉ là thưởng thức, mà còn là bảo vệ sức khỏe
Nghiên cứu này đã mở ra một góc nhìn mới về lợi ích của trà, không chỉ dừng lại ở các hợp chất hóa học trong lá trà, mà còn ở chính quá trình pha trà. Việc pha trà đúng cách, lựa chọn loại trà và túi trà phù hợp, hãm trà đủ thời gian, không chỉ giúp chúng ta thưởng thức trọn vẹn hương vị của trà, mà còn có thể góp phần bảo vệ sức khỏe, loại bỏ bớt những nguy cơ tiềm ẩn từ kim loại nặng trong nước uống.
Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại, thông tin này càng trở nên có ý nghĩa. Uống trà không chỉ là một thói quen, một nét văn hóa, mà còn có thể là một hành động nhỏ, góp phần bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng.
Bảo An