Cây chè: Động lực kinh tế của xã biên giới Chiềng Sơn

Xã biên giới Chiềng Sơn, tỉnh Sơn La, với lợi thế đặc biệt về đất đai và khí hậu ôn hòa, đã và đang phát huy hiệu quả kinh tế từ cây chè một loại cây công nghiệp truyền thống nhưng không ngừng đổi mới, nâng cao giá trị để phù hợp với thị trường trong và ngoài nước. Trong những năm qua, cây chè không chỉ là “mỏ vàng xanh” giúp cải thiện đời sống nhân dân mà còn trở thành biểu tượng kinh tế bền vững, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của vùng biên giới.

Nhìn từ xa, Chiềng Sơn như được bao phủ bởi màu xanh bạt ngàn của những đồi chè, tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và tràn đầy sức sống. Khắp sườn đồi, tiếng nói cười rộn rã hòa quyện với âm thanh thu hoạch, những đôi bàn tay khéo léo nhanh nhẹn thu hái từng búp chè non – nguyên liệu quý giá để tạo ra những sản phẩm chè thơm ngon. Với người dân nơi đây, cây chè không chỉ là nguồn sống mà còn là niềm tự hào về sự phát triển kinh tế và sự gắn bó bền chặt với đất đai quê hương.

Ông Trương Vĩnh Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Sơn, nhấn mạnh: “Cây chè giữ vai trò then chốt trong cơ cấu kinh tế nông nghiệp của xã, tạo ra nguồn thu nhập ổn định và nâng cao đời sống người dân. UBND xã đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát triển bền vững cây chè như khuyến khích áp dụng quy trình trồng và chăm sóc chè theo hướng hữu cơ, VietGAP, thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) và hỗ trợ chế biến, tiêu thụ sản phẩm với hợp đồng bao tiêu lâu dài.”

Hiện nay, Chiềng Sơn đã hình thành vùng chuyên canh chè rộng gần 340 ha, với sản lượng chè búp tươi đạt gần 5.000 tấn mỗi năm. Giá chè búp tươi được duy trì ổn định ở mức từ 5.500 đến 6.000 đồng/kg, góp phần tạo sự yên tâm và gắn bó lâu dài cho người dân với cây chè. Từ bản Nặm Dên, sự hòa quyện của màu xanh tươi tốt của vườn cây ăn quả cùng những luống chè xanh mướt như dải lụa mềm mại ôm lấy triền đồi càng làm nổi bật hình ảnh vùng đất trù phú, giàu tiềm năng.

Anh Hoàng Văn Tuấn, một hộ nông dân tiêu biểu ở bản Nặm Dên, chia sẻ: “Gia đình tôi trồng gần 8.000 m² chè Shan tuyết, sản lượng đạt khoảng 15 tấn mỗi năm, thu nhập từ trồng chè trên 70 triệu đồng. Gần đây, nhiều hộ đầu tư máy móc hiện đại như máy cắt chè để tiết kiệm công sức và tăng năng suất, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế.”

Một trong những yếu tố then chốt tạo nên thành công của cây chè Chiềng Sơn chính là sự hình thành chuỗi liên kết sản xuất khép kín, từ người trồng đến doanh nghiệp chế biến và thị trường tiêu thụ. Các công ty và HTX trên địa bàn không chỉ đảm nhận vai trò thu mua và chế biến, mà còn đồng hành hỗ trợ kỹ thuật, tài chính cho bà con nông dân. Ví dụ điển hình là Công ty cổ phần chè Chiềng Ve, đã chủ động ứng trước phân bón cho người trồng, đồng thời khuyến khích tận dụng phụ phẩm từ chăn nuôi, trồng trọt để hạ giá thành sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế.

Ông Nguyễn Văn Khiêm, Giám đốc Công ty cổ phần Chè Chiềng Ve, cho biết: “Công ty duy trì vùng nguyên liệu rộng hơn 300 ha với chủ yếu là giống chè Shan tuyết. Chúng tôi cam kết thu mua toàn bộ sản lượng chè với giá ổn định 6.000 đồng/kg. Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, công ty đầu tư dây chuyền chế biến hiện đại, nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện điều kiện làm việc cho cán bộ công nhân và tăng năng suất lao động. Chè sau khi thu hái được vận chuyển kịp thời về nhà máy, đảm bảo quy trình sản xuất nghiêm ngặt để tạo ra sản phẩm chất lượng cao, xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính như Afghanistan, Pakistan, Nhật Bản, Hàn Quốc.”

Sự phối hợp đồng bộ giữa cấp ủy, chính quyền địa phương với sự năng động của doanh nghiệp và người dân đã tạo nên bước phát triển vượt bậc cho cây chè ở Chiềng Sơn. Đây không chỉ là mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, mà còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, giữ gìn truyền thống văn hóa vùng biên giới, xây dựng nông thôn mới bền vững.

Hướng tới tương lai, Chiềng Sơn đặt mục tiêu mở rộng diện tích trồng chè theo hướng sạch, thân thiện với môi trường, áp dụng khoa học công nghệ cao trong sản xuất và chế biến để nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó mở rộng thị trường xuất khẩu và đa dạng hóa sản phẩm chè. Việc đào tạo kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và phát triển chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ cũng được xã chú trọng nhằm đảm bảo thu nhập ổn định, cải thiện đời sống người dân.

Cây chè ở Chiềng Sơn không chỉ đơn thuần là cây trồng kinh tế mà đã trở thành biểu tượng của sự đổi thay, sự vươn lên mạnh mẽ của một xã biên giới. Qua đó, cây chè góp phần nâng cao đời sống, giữ vững an ninh biên giới và tạo động lực cho phát triển kinh tế – xã hội bền vững ở vùng đất còn nhiều khó khăn nhưng đầy tiềm năng này.

Như vậy, từ một cây trồng truyền thống, cây chè ở Chiềng Sơn đã và đang trở thành “đòn bẩy” kinh tế, tạo dựng thương hiệu và giá trị riêng biệt, đồng thời góp phần nâng cao vị thế của xã biên giới trên bản đồ phát triển nông nghiệp bền vững của tỉnh Sơn La nói riêng và cả nước nói chung. Sự nỗ lực của người dân, chính quyền và doanh nghiệp đang khẳng định rằng, cây chè chính là hạt nhân phát triển, nguồn sống và là động lực kinh tế bền vững cho Chiềng Sơn hôm nay và mai sau.