Chè Shan tuyết Pà Cò, sản phẩm OCOP tiêu biểu đạt chuẩn 4 sao của tỉnh Hòa Bình, không chỉ là một biểu tượng cho chất lượng mà còn là minh chứng cho sự thay đổi của một vùng đất từng bị chi phối bởi cây thuốc phiện. Pà Cò, xã miền núi vùng cao với độ cao hơn 1.500m, nằm khuất dưới làn sương mù dày đặc và khí hậu mát mẻ quanh năm. Đặc điểm tự nhiên này đã tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của các rừng chè cổ thụ Shan tuyết, nơi những cây chè đã sống qua nhiều thế hệ với gốc to xum xuê, mỗi gốc cần đến chín, mười người để cùng trèo lên thu hoạch. Đặc biệt, bà con người H’Mông tại đây từ lâu đã có tập tục sử dụng lá chè xát vào tay, chân trẻ nhỏ như một phương pháp bảo vệ da, giúp trẻ con thêm cứng cáp để thích nghi với cuộc sống đi rừng, leo núi.
Chè Shan tuyết Pà Cò, niềm tự hào sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh Hòa Bình.
Hai thập kỷ trước, Pà Cò từng được biết đến với tên gọi "thủ phủ thuốc phiện" của Việt Nam, nơi nhà nhà trồng thuốc phiện. Cơ sở hạ tầng kinh tế khó khăn, tỷ lệ dân nghèo cao, và số người mù chữ lớn đã khiến nơi đây chìm đắm trong vòng luẩn quẩn của nghèo khó và tệ nạn. Tuy nhiên, sự quyết tâm của chính quyền địa phương cùng sự hỗ trợ từ các chương trình phát triển đã giúp Pà Cò thoát khỏi quá khứ đen tối. Ngày nay, những cánh đồng thuốc phiện đã hoàn toàn được thay thế bằng các rừng chè Shan tuyết rộng lớn, mang đến sinh kế bền vững và thu nhập ổn định cho bà con nơi đây.
Là sản phẩm OCOP 4 sao tiêu biểu của tỉnh Hòa Bình, chè Shan tuyết Pà Cò đã chinh phục khách hàng trong nước và quốc tế nhờ vào chất lượng và hương vị độc đáo. Được sản xuất bởi Công ty TNHH Phương Huyền, chè Shan tuyết Pà Cò đã vinh dự được vinh danh là “Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam” năm 2016 và đạt chuẩn OCOP 4 sao trong cuộc thi sản phẩm nông nghiệp sạch năm 2019. Để đạt được chất lượng này, mỗi búp chè (1 tôm 2 lá non) được bà con người H'Mông thu hái bằng tay, chỉ từ những cây chè cổ thụ trên 200 tuổi nằm ở độ cao 1.200m. Đặc biệt, các cây chè này hoàn toàn dựa vào tự nhiên, không có bất kỳ sự can thiệp chăm bón nào của con người.
Chè Shan tuyết Pà Cò nổi bật với hương thơm tự nhiên, màu sắc đẹp mắt và vị thanh mát. Bên cạnh đó, loại chè này còn mang đến nhiều lợi ích sức khỏe nhờ vào hàm lượng chất chống oxy hóa cao, giúp làm chậm quá trình lão hóa và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại. Một số nghiên cứu cho thấy chè Shan tuyết Pà Cò có khả năng hạ đường huyết, phòng ngừa bệnh vi mạch thận (một biến chứng của bệnh tiểu đường) và kháng khuẩn hiệu quả, đặc biệt là đối với vi khuẩn E. coli.
Ngoài ra, chè Shan tuyết còn có thể được sử dụng làm mặt nạ dưỡng da tự nhiên. Đối với những ai yêu thích làm đẹp, đắp bã chè Shan tuyết giúp làm sạch da, mang đến làn da mịn màng và khỏe khoắn nhờ độ sạch và tinh khiết của nó.
Trong giai đoạn 2021 - 2030, tỉnh Hòa Bình đã đặt mục tiêu phát triển thêm nhiều sản phẩm OCOP đặc trưng, trong đó chè Shan tuyết Pà Cò là một trong những sản phẩm tiên phong. Với tiềm năng kinh tế và giá trị văn hóa, chè Shan tuyết không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho người dân mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa của cộng đồng người H’Mông.
Khi đến với Pà Cò, chúng ta không chỉ được thưởng thức chè Shan tuyết thấm đượm hương vị tự nhiên, mà còn được sống trong không gian văn hóa độc đáo, giàu bản sắc riêng ở nơi đây. Chè Shan tuyết Pà Cò không chỉ là một sản phẩm, mà còn là biểu tượng cho sự hồi sinh và phát triển của một vùng đất.
Với vị trí cheo leo trên những đỉnh núi cao, khí hậu đặc trưng mát lành và bề dày văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc H'Mông, chè Shan tuyết Pà Cò không chỉ là một sản phẩm nông nghiệp OCOP tiêu biểu của tỉnh Hòa Bình mà còn là niềm tự hào văn hóa. Từng búp chè xanh mướt từ những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi đã khẳng định giá trị bền vững và đặc biệt của vùng đất này. Chè Shan tuyết không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, cải thiện đời sống cho bà con, mà còn mở ra cánh cửa tiếp nối truyền thống văn hóa lâu đời. Chất lượng hảo hạng và những lợi ích sức khỏe mà trà Shan tuyết Pà Cò mang lại, cùng với sự bảo tồn thiên nhiên nguyên sơ, đã giúp nó vươn tầm, trở thành biểu tượng ẩm thực của vùng cao Tây Bắc, một loại trà không thể thiếu cho người yêu trà trong và ngoài nước.