Lá sen (tên đông Y là hà diệp) từ lâu được xem là loại dược liệu giúp giảm cân, giảm mất ngủ, giảm mỡ máu… Từ xưa, người Việt đã biết cách phơi khô lá sen để hãm trà uống. Tuy nhiên, lá sen có kích thước lớn nên nếu phơi khô mà bảo quản không đúng cách rất dễ ẩm mốc trong điều kiện nóng ẩm.
Lá sen đạt chuẩn phải là lá bánh tẻ lớn, xanh đậm, không quá non hay quá già, không bị sâu hại bởi lá non làm giảm hương vị trà, trong khi lá già ảnh hưởng đến chất lượng dược liệu. Lá thu hoạch vào sáng sớm sẽ còn độ tươi nên khi mang về cơ sở chế biến vẫn giữ nguyên mùi thơm ngan ngát đặc trưng của nhựa sen.
Theo Đông y, lá sen có tính bình, vị hơi đắng chứa một số hợp chất chống ô xy hóa, có tác dụng kháng viêm rất tốt. Không những thế, lá sen còn có khả năng giúp bù nước, phù hợp để trở thành loại nước uống hàng ngày trong mùa dịch.
Sau mùa hoa nở là tháng 5, 6 hàng năm, vào tháng 7, 8, 9 là mùa thu hoạch lá sen. Không phải nuôi hoa, lúc này lá sen có nhiều dưỡng chất nhất. Quan trọng nhất, lá sen có chứa chất chống ô xy hóa, giúp chậm lại quá trình lão hóa lại tăng cường tính kháng viêm, giúp chị em giảm trừ được các bệnh vặt khi giao mùa. Khi chọn lá sen để làm trà, chị em chỉ cần chọn lá vừa tầm, không quá non và cũng không quá già (không héo, không sâu). Lá sen thu hoạch vào sáng sớm khi lá vẫn còn đọng sương sẽ cho hiệu quả tốt.
Lá sen sau khi hái rửa sạch và đem phơi dưới nắng cho héo (hoặc tới khô tùy sở thích, tuy nhiên, chỉ nên phơi đến héo để khi pha uống vẫn cảm nhận độ tươi, thơm của lá) và cắt thành các miếng bằng bàn tay rồi cho vào túi nilon hút chân không để ngăn mát uống dùng dần. Nếu chị em muốn phơi khô có thể cắt nhỏ rồi viên tròn lại như que tăm, rồi xén ngắn sao nhẹ lên hoặc phơi tiếp để pha uống như trà mạn.
Nghiên cứu của y học hiện đại cho thấy, lá sen có tác dụng hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu; hỗ trợ giảm tổn thương gan; ức chế hấp thu chất béo vào cơ thể; tăng tốc độ chuyển hóa và tăng tiêu hao năng lượng...
Trên lâm sàng lá sen dự phòng cao huyết áp, xơ vữa động mạch, mỡ máu cao. Người cao tuổi sức khỏe yếu, người bệnh mạch vành tim và viêm túi mật, tai biến mạch máu não…nên sử dụng lá sen.
Điều hòa huyết áp: Trong trà lá sen có chứa hàm lượng nuciferin sẽ giúp ổn định huyết áp, hạ huyết áp và ngăn ngừa bệnh huyết áp cao.
Giảm cân: Trà lá sen hỗ trợ tiêu giảm mỡ thừa và hàm lượng cholesterol trong máu, từ đó giúp giảm cân hiệu quả.
Điều trị mỡ máu: Trà lá sen có tác dụng giảm thiểu sự ngưng tụ tiểu cầu và cải thiện tuần hoàn máu cực kỳ tốt. Việc sử dụng trà này thường xuyên sẽ giúp cơ thể giảm mỡ trong máu hiệu quả, đồng thời ngăn ngừa các triệu chứng tai biến mạch máu não nên rất thích hợp sử dụng cho người cao tuổi.
Thanh nhiệt, thải độc gan: Cách giải độc cơ thể với trà lá sen là một biện pháp tự nhiên và an toàn, không đi kèm các tác dụng phụ do loại trà này có cơ chế giúp tăng cường chức năng hoạt động của gan và cân bằng cơ thể.
Điều trị stress và chứng mất ngủ: Trong trà lá sen có chứa hợp chất Alkaloid, có tác dụng an thần và hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ. Uống trà lá sen mỗi ngày sẽ giúp giải tỏa stress cùng với căng thẳng, mệt mỏi hiệu quả.
Người suy dinh dưỡng: Người thể trạng gầy yếu, người suy dinh dưỡng, người mới ốm dậy nên thay thế nước lá sen bằng các loại nước giàu dinh dưỡng khác. Uống nước lá sẽ tạo cảm giác no khiến họ giảm tiêu thụ thực phẩm. Lâu ngày sẽ khiến cơ thể bị mất cân bằng dinh dưỡng. Người mới ốm dậy hoặc người bị bệnh sẽ lâu phục hồi.
Nên uống nước lá sen trước bữa ăn ít nhất 30 phút hoặc sau bữa ăn khoảng 1 giờ để không gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa của cơ thể.