Hành trình khám phá rừng chè cổ thụ
Nằm ở độ cao trên 1.800m so với mực nước biển, xã Hoàng Thu Phố, huyện Bắc Hà, sở hữu khí hậu mát mẻ quanh năm. Những ngày mưa lạnh, sương mù dày đặc bao phủ khắp nơi, tạo nên khung cảnh huyền ảo. Chính điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt này đã tạo nên những cây chè Shan tuyết cổ thụ với vỏ xù xì, đường kính lớn, phủ đầy rêu phong, tạo thành quần thể chè Shan tuyết độc đáo.
Cây chè Shan tuyết thuộc loại thân gỗ, cao từ 6-10m, cành thưa, lá to dài với nhiều răng cưa sâu đều, đầu lá nhọn. Đặc biệt, búp chè được bao phủ bởi một lớp lông tơ trắng mịn như tuyết. Những cây chè này không chỉ có giá trị kinh tế mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, được đồng bào dân tộc Mông coi như báu vật, gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Tháng 9/2023, quần thể 105 cây chè Shan tuyết cổ thụ tại thôn Chồ Chải, xã Hoàng Thu Phố, đã được công nhận là Cây Di sản Việt Nam. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị của cộng đồng địa phương. Những gốc chè cổ thụ này không chỉ là chứng nhân lịch sử mà còn là nguồn tài nguyên quý giá, góp phần phát triển kinh tế và du lịch bền vững.
Hiện nay, xã Hoàng Thu Phố còn giữ được gần 10ha chè Shan tuyết cổ thụ, với khoảng 2.400 cây phân bố rải rác ở các thôn như Sỉn Chồ 1, Sỉn Chồ 2, Hóa Séo Chải, Bản Pấy 1, Hoàng Hạ 1 và Hoàng Hạ 2. Những gốc chè to lớn, có đường kính hơn vòng tay người ôm, tạo nên một khung cảnh như rừng gỗ cổ đại, thu hút sự chú ý của du khách và các nhà nghiên cứu.
Chè Shan tuyết - Đặc sản hữu cơ và tiềm năng du lịch
Chè Shan tuyết ở Hoàng Thu Phố được trồng và chăm sóc hoàn toàn theo phương pháp hữu cơ, không sử dụng hóa chất. Nhờ đó, sản phẩm chè từ đây không chỉ thơm ngon mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Người dân địa phương đã ý thức rõ việc thu hái và chăm sóc chè đúng cách, không chặt bỏ hay tác động tiêu cực đến diện tích vùng chè.
Những cô gái dân tộc Mông đang hàng ngày "chinh phục" những cây chè cổ thụ để thu hái búp tươi. Công việc này không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của rừng chè cổ thụ. Chính quyền địa phương cũng tích cực hỗ trợ người dân nhân giống và mở rộng diện tích trồng chè Shan tuyết, tạo nguồn thu bền vững và cải thiện đời sống.
Chè Shan tuyết không chỉ là đặc sản nổi tiếng mà còn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân Hoàng Thu Phố. Người dân nơi đây kể rằng, từ xa xưa, họ đã phát hiện ra búp chè non là phương thuốc quý, giúp xua tan mệt mỏi sau những giờ lao động vất vả. Những câu chuyện truyền thuyết về cây chè Shan tuyết đã trở thành một phần trong di sản văn hóa của cộng đồng.
Với việc được công nhận là Cây Di sản Việt Nam, quần thể chè Shan tuyết cổ thụ tại Hoàng Thu Phố đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Du lịch sinh thái kết hợp với trải nghiệm văn hóa địa phương đang là xu hướng phát triển bền vững, góp phần quảng bá hình ảnh của Bắc Hà và Lào Cai đến với thế giới.
Chính quyền xã Hoàng Thu Phố không chỉ chú trọng đến việc bảo tồn những cây chè cổ thụ mà còn hướng tới việc phát triển giống chè Shan tuyết, mở rộng diện tích trồng chè mới. Việc nhân giống và phát triển chè Shan tuyết đã giúp nhiều hộ dân địa phương có thêm nguồn thu ổn định, cải thiện đời sống. Người dân nơi đây ngày càng ý thức hơn trong việc thu hái và chăm sóc chè để duy trì chất lượng và không tác động xấu đến diện tích vùng chè.
Bên cạnh giá trị kinh tế, chè Shan tuyết còn mang lại lợi ích lớn trong việc phát triển du lịch. Vùng chè cổ thụ ở Hoàng Thu Phố hiện đang trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước. Với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và không khí trong lành, nơi đây đã trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình khám phá Bắc Hà, Lào Cai.
Những gốc chè cổ thụ ở Hoàng Thu Phố hiện đang thu hút sự quan tâm của nhiều du khách. Với sự phát triển của du lịch bền vững, việc kết hợp giữa bảo tồn di sản chè Shan tuyết và phát triển du lịch sẽ là chìa khóa giúp nâng cao giá trị văn hóa và kinh tế của vùng đất này. Cùng với xu hướng trở về với thiên nhiên, nơi đây đang mở ra cơ hội lớn cho việc phát triển du lịch sinh thái và cộng đồng.
Với sự bảo tồn và phát triển hợp lý, chè Shan tuyết Bắc Hà không chỉ là một đặc sản quý giá mà còn là biểu tượng của sự kết hợp giữa thiên nhiên, văn hóa và phát triển bền vững. Vùng chè cổ thụ Bắc Hà đang dần trở thành điểm sáng trong bản đồ du lịch Tây Bắc, hứa hẹn mang lại những trải nghiệm độc đáo cho du khách và cải thiện đời sống của cộng đồng địa phương.
Chè Shan tuyết ở Bắc Hà không chỉ đơn thuần là một loại nông sản, mà còn là phần không thể thiếu trong câu chuyện về sự kết nối giữa con người và thiên nhiên. Bảo vệ và phát triển vùng chè cổ thụ này sẽ không chỉ giữ gìn di sản quý báu mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương trong tương lai.
Khám phá vùng chè cổ thụ ở Bắc Hà không chỉ là hành trình tìm hiểu về một loại cây quý mà còn là cơ hội để trải nghiệm văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Mông, cũng như chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của vùng cao nguyên trắng. Đây chính là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên và muốn tìm hiểu về giá trị bền vững của di sản văn hóa Việt Nam.