Một trong những rào cản lớn nhất là quy trình và thủ tục vẫn còn phức tạp, khiến nhiều người có nhu cầu không thể tiếp cận dễ dàng. Các quy định về điều kiện vay và tỷ lệ giải ngân cũng chưa thực sự linh hoạt, gây ra độ trễn trong việc đáp ứng nhu cầu thực tế. Nhiều người thu nhập thấp không đủ khả năng chứng minh tài chính theo yêu cầu, dẫn đến việc bị loại khỏi diện được vay dù có nhu cầu cấp bách.
Bên cạnh đó, khả năng triển khai của các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Quỹ đất hạn chế, chi phí đền bù cao, cùng với lãi suất vay và thời gian hoàn vốn không hấp dẫn đang góp phần kéo dài quá trình triển khai các dự án. Các doanh nghiệp bất động sản không mạn mà với phân khúc này do lợi nhuận không cao, khiến việc phát triển nhà ở xã hội trở nên chậm chạp.
Đẩy mạnh giải ngân gói tín dụng cho vay mua nhà ở xã hội.
Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại các Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11-03-2023, Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 05/04/2024, Nghị quyết 82/NQ-CP ngày 05/06/2024, Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 18/06/2024, công điện số 130/CĐ-TTg ngày 10/12/2024 về việc đôn đốc tập trung chỉ đạo, tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở xã hội, Công văn 5412/VPCP-KTTH ngày 31/12/2024, Công văn số 84/VPCP-KTTH ngày 03/01/2025 của Văn phòng Chính phủ; trên cơ sở ý kiến của Bộ Xây dựng tại Báo cáo số 322/BC-BXD và đề xuất của một số ngân hàng thương mại (NHTM) về việc bổ sung hạn mức tín dụng cho các NHTM tham gia Chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ (nhà ở xã hội) hoặc loại trừ dư nợ cho vay nhà ở xã hội khi tính hạn mức tăng trưởng tín dụng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã có công văn gửi tới 9 ngân hàng gồm: Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam; NHTMCP Ngoại thương Việt Nam; NHTMCP Công thương Việt Nam; NHTMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam; NHTMCP Tiên phong; NHTMCP Kỹ thương; NHTMCP Việt Nam Thịnh vượng; NHTMCP Quân đội; NHTMCP Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh).
Các ngân hàng này đã đăng ký tham gia với NHNN (hiện nay là 145.000 tỷ của 9 NHTM) để thực hiện Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ. Khi các ngân hàng trên cho vay các đối tượng thuộc Chương trình cho vay nhà ở xã hội thực theo Nghị quyết của Chính phủ thì NHNN sẽ không vào chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng hằng năm của các NHTM đã được thông báo; thời gian thực hiện chính sách này tối đa đến năm 2030 và doanh số cho vay không vượt quá số tiền mà NHTM đã đăng ký tham gia Chương trình.
Thời gian thực hiện chính sách này tối đa đến năm 2030 và doanh số cho vay không vượt quá số tiền mà ngân hàng thương mại đã đăng ký tham gia chương trình. Trường hợp ngân hàng thương mại nào không có nhu cầu thực hiện chính sách này thì có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước qua Vụ Tín dụng các ngành kinh tế trước ngày 15/01/2025 để theo dõi, tổng hợp.
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu định kỳ hàng tháng, các ngân hàng thương mại tiếp tục báo cáo tình hình cho vay đối với khách hàng thuộc Chương trình cho vay nhà ở xã hội theo Công văn số 2308/NHNN-TD ngày 01/04/2023. Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng thương mại thực hiện nghiêm túc các cam kết tham gia Chương trình về lãi suất ưu đãi, thời gian cho vay phù hợp với đối tượng và mục đích vay vốn; quan tâm, phối hợp với các Dự án xây dựng đủ điều kiện cho vay để giải ngân kịp thời khi chủ đầu tư có nhu cầu vay vốn; tạo điều kiện thuận lợi cho người mua nhà ở xã hội tiếp cận vốn vay.
Thúc đẩy giải ngân gói tín dụng cho nhà ở xã hội không chỉ là nhiệm vụ cấp bách về an sinh xã hội, mà còn góp phần tăng trưởng kinh tế, đảm bảo ổn định xã hội và giúp người lao động thu nhập thấp có cơ hội sống trong môi trường tốt hơn. Bên cạnh đó, việc giải quyết vấn đề nhà ở xã hội cũng giúp giảm thiểu áp lực lên các khu đô thị lớn, giảm tình trạng nhà ở tự phát, từ đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho toàn bộ cộng đồng. Với những chính sách đúng đắn và quyết tâm thực hiện mạnh mẽ, chương trình nhà ở xã hội không chỉ là một giải pháp ngắn hạn mà còn mang tính chiến lược, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.
Tiến Hoàng