Trong nửa đầu năm 2023, ngành nông nghiệp tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng với GDP đạt 3,07%. Dù đối diện với sức ép tăng trưởng kinh tế trong nước chậm lại và khó khăn trong xuất khẩu do nhu cầu tiêu dùng phục hồi chậm, ngành nông nghiệp vẫn đang tận dụng cơ hội chuyển đổi mạnh mẽ từ tư duy sản xuất sang kinh tế nông nghiệp. Điều này được thể hiện qua việc đẩy mạnh cơ cấu lại hướng tới phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp xanh và nông nghiệp tuần hoàn liên kết với chế biến và tiêu thụ sản phẩm.
Theo ông Nguyễn Văn Việt, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thời tiết thuận lợi cùng với sự áp dụng nhiều giải pháp cơ giới hóa, tiến bộ kỹ thuật, quy trình sản xuất hữu cơ và giảm thâm dụng tài nguyên thiên nhiên và vật tư đầu vào đã giúp tăng năng suất và sản lượng lúa vụ Đông Xuân lên gần 20 triệu tấn, tăng 1,2% so với năm 2022.
Các địa phương cũng đã chủ động chuyển đổi diện tích lúa kém hiệu quả sang các loại cây trồng khác và nuôi trồng thủy sản có hiệu quả cao hơn. Nhiều diện tích cây ăn quả cũng đã được thiết lập và cấp mã số vùng trồng, góp phần nâng cao uy tín của nông sản Việt Nam và tăng kim ngạch xuất khẩu.
Đối với chăn nuôi, dù đang đối mặt với nhiều khó khăn do giá nguyên liệu đầu vào tăng cao và thị trường xuất khẩu giảm, ngành vẫn đạt được tăng trưởng ổn định nhờ dịch bệnh cơ bản được kiểm soát. Tuy nhiên, giá thịt lợn hơi vẫn ở mức thấp đã ảnh hưởng đến tốc độ tái đàn và thu nhập của người chăn nuôi. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tăng cường chỉ đạo, kiểm tra và thúc đẩy phát triển chăn nuôi, đảm bảo nguồn cung thực phẩm cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Với thủy sản, ngành này đã áp dụng nhiều giải pháp nhằm hướng dẫn nông dân nuôi thưa và với mật độ phù hợp để kiểm soát môi trường và tăng tính hiệu quả trong sản xuất. Mặc dù thị trường xuất khẩu giảm, nhưng thời tiết tương đối thuận lợi cho cả nuôi trồng và khai thác, giúp tổng sản lượng thủy sản đạt 4,27 triệu tấn, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, lưu ý rằng việc đảm bảo chất lượng sản phẩm và quản lý môi trường vẫn là thách thức lớn đối với ngành thủy sản. Ngoài ra, việc tăng cường nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong sản xuất cũng là một yêu cầu quan trọng để giúp ngành thủy sản phát triển bền vững và đáp ứng được yêu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
Trong bối cảnh kinh tế vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, tăng trưởng chậm, ngành nông nghiệp đã nỗ lực tìm ra giải pháp để tháo gỡ khó khăn. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất khẩu lâm sản và thủy sản, cùng với đó là tạo điều kiện cho các ngân hàng nghiên cứu gói tín dụng nhằm hỗ trợ cho ngành lâm, thủy sản.
Dù bị ảnh hưởng bởi khó khăn từ thị trường tiêu thụ và giá vật tư nguyên liệu đầu vào, ngành nông nghiệp vẫn quyết tâm đạt được tốc độ tăng trưởng GDP toàn ngành năm 2023 đạt từ 3 - 3,5%, và kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản từ 54 - 55 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu này, ngành nông nghiệp cần phải tập trung sản xuất, chăm sóc cây trồng và vật nuôi, phát hiện và ngăn chặn dịch bệnh kịp thời, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai và diễn biến thời tiết bất thường.
Cùng với đó, ngành nông nghiệp cần thực hiện kế hoạch cơ cấu lại ngành, đổi mới tổ chức sản xuất và kinh doanh, từ khâu đầu tư, nghiên cứu chọn tạo giống đến xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn, hình thành các vùng sản xuất quy mô lớn. Đồng thời, cần tập trung ứng dụng khoa học và công nghệ để sản phẩm nông nghiệp đáp ứng được tiêu chuẩn sạch và chất lượng cao, phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Mặc dù bức tranh xuất khẩu nông, lâm, thủy sản có giảm so với năm trước, nhưng vẫn có những điểm sáng, chẳng hạn như xuất khẩu rau quả đã đạt con số cao nhất từ trước đến nay. Nếu tiếp tục giữ được nhịp độ xuất khẩu rau quả, dự báo cả năm nay sẽ đạt trên 5 tỷ USD. Đây là một tín hiệu tích cực cho ngành nông nghiệp, và nếu được đẩy mạnh giống, chế biến sâu và mở rộng thị trường, xuất khẩu rau quả có thể sớm đạt con số 10 tỷ USD.
Về thị trường, Trung Quốc vẫn giữ vị trí số 1 trong bức tranh xuất khẩu nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp sẽ điều hành sản xuất và xuất khẩu một cách linh hoạt, hợp lý để phấn đấu đạt được mục tiêu tăng trưởng và xuất khẩu trong thời gian tới.
Bảo Anh