Không còn là những "người chơi" nhỏ lẻ, DNTN Việt Nam đang dần trưởng thành, thể hiện sức sống mãnh liệt và khả năng thích ứng linh hoạt, trở thành động lực quan trọng cho quá trình hội nhập và phát triển bền vững.
Doanh nghiệp tư nhân: Trụ cột mới của nền kinh tế Việt Nam.
Khu vực kinh tế tư nhân đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng đối với nền kinh tế quốc gia thông qua nhiều đóng góp cụ thể. Theo số liệu của cục Thống kê, khu vực tư nhân hiện đóng góp khoảng 42% GDP, tạo ra hơn 50% tổng đầu tư toàn xã hội và tạo việc làm cho khoảng 85% lực lượng lao động cả nước.
Đóng góp ngân sách nhà nước từ khu vực này cũng tăng đều qua các năm. Các doanh nghiệp tư nhân không chỉ đóng thuế mà còn tham gia tích cực vào các hoạt động an sinh xã hội, hỗ trợ cộng đồng. Đặc biệt, trong những thời điểm khó khăn như đại dịch COVID-19 hay thiên tai, nhiều doanh nghiệp tư nhân đã thể hiện trách nhiệm xã hội cao thông qua việc đóng góp vào quỹ vaccine, hỗ trợ trang thiết bị y tế, và các hoạt động từ thiện.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp tư nhân còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của nền kinh tế. Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin, thương mại điện tử, fintech... đã được thành lập và phát triển nhanh chóng, tạo ra các giải pháp mới, mô hình kinh doanh mới, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Nghị quyết số 10-NQ/TW năm 2017 của Ban Chấp hành Trung ương về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong nhận thức về vai trò của khu vực kinh tế tư nhân. Lần đầu tiên trong một văn kiện chính thức, Đảng và Nhà nước thừa nhận khu vực kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế.
Tiếp theo đó, nhiều chính sách cụ thể đã được ban hành nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tư nhân. Các nỗ lực cắt giảm điều kiện kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, số hóa dịch vụ công đã giúp giảm đáng kể chi phí và thời gian cho doanh nghiệp. Chính sách thuế cũng được điều chỉnh theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Đặc biệt, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế thông qua việc ký kết và thực thi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA đã mở ra những cơ hội lớn cho doanh nghiệp tư nhân tiếp cận thị trường quốc tế, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã nắm bắt cơ hội này để mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Một trong những yếu tố then chốt tạo nên sức mạnh của DNTN chính là sự năng động và khả năng thích ứng nhanh chóng với những thay đổi của thị trường. Không bị ràng buộc bởi bộ máy cồng kềnh như các doanh nghiệp nhà nước, DNTN có thể đưa ra quyết định một cách linh hoạt, nhanh chóng nắm bắt cơ hội và điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp với tình hình thực tế. Sự nhạy bén với thị trường, khả năng đổi mới sáng tạo và tinh thần dám chấp nhận rủi ro đã giúp nhiều DNTN Việt Nam không chỉ đứng vững trên thị trường nội địa mà còn vươn ra cạnh tranh trên trường quốc tế.
Bên cạnh đó, DNTN còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự cạnh tranh và nâng cao hiệu quả của nền kinh tế. Sự đa dạng về loại hình kinh doanh, quy mô và sản phẩm dịch vụ của khu vực tư nhân đã tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích các doanh nghiệp không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho người tiêu dùng. Sự năng động của DNTN cũng góp phần thúc đẩy quá trình tái cơ cấu kinh tế, chuyển dịch cơ cấu lao động và nâng cao năng suất lao động của cả nước.
Mặc dù đã có những bước phát triển vượt bậc, khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Đầu tiên là vấn đề quy mô: đa số doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vẫn là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ với nguồn lực hạn chế về tài chính, công nghệ và nhân lực chất lượng cao. Điều này hạn chế khả năng cạnh tranh của họ trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng.
Thứ hai, khả năng tiếp cận vốn vẫn là rào cản lớn đối với nhiều doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Mặc dù đã có nhiều chương trình tín dụng ưu đãi, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu về tài sản thế chấp, hồ sơ tài chính... để tiếp cận nguồn vốn từ hệ thống ngân hàng.
Thứ ba, mặc dù môi trường kinh doanh đã được cải thiện, nhưng vẫn còn những rào cản về thể chế, chính sách và thủ tục hành chính gây khó khăn cho doanh nghiệp. Sự thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán trong thực thi chính sách giữa các bộ ngành, địa phương vẫn là vấn đề được nhiều doanh nghiệp phản ánh.
Cuối cùng, trình độ quản trị doanh nghiệp, năng lực đổi mới sáng tạo và khả năng ứng dụng công nghệ của nhiều doanh nghiệp tư nhân vẫn còn hạn chế, khiến họ khó có thể nâng cao năng suất lao động và tính cạnh tranh trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, vai trò của DNTN càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Sự năng động, sáng tạo và khả năng thích ứng của khu vực tư nhân sẽ là chìa khóa để Việt Nam tận dụng hiệu quả các cơ hội, vượt qua thách thức và vươn lên trở thành một nền kinh tế phát triển trong khu vực và trên thế giới. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ và sự hỗ trợ kịp thời từ nhà nước, DNTN Việt Nam hoàn toàn có đủ tiềm năng để trở thành trụ cột vững chắc, đóng góp ngày càng lớn hơn vào sự thịnh vượng và phát triển bền vững của đất nước.
Tiến Hoàng