Vừa bước vào năm học mới 2025-2026, ngành giáo dục đã đón nhận tin vui khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, với nhiều giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng dạy – học, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thầy và trò. Không khí phấn khởi lan tỏa khắp nơi, mở ra kỳ vọng về một năm học thành công.
Tuy vậy, bên cạnh niềm vui chung, vẫn còn xuất hiện những vấn đề trong môi trường học đường, để lại nhiều suy ngẫm. Điều đó cho thấy việc chú trọng giáo dục đạo đức, kỹ năng sống và tăng cường sự phối hợp giữa gia đình – nhà trường – xã hội là vô cùng cần thiết, góp phần xây dựng môi trường học tập lành mạnh, nhân văn và bền vững.
Ảnh minh họa
Trong bức tranh chung của năm học mới 2025-2026, bên cạnh những tín hiệu tích cực, vẫn còn những vấn đề nổi lên khiến xã hội quan tâm. Đó là câu chuyện về ứng xử học đường, khi có những tình huống chưa phù hợp diễn ra, để lại nhiều suy nghĩ về cách giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh. Trùng hợp trong thời điểm này, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 19/2025 quy định về khen thưởng, kỷ luật học sinh, trong đó nêu rõ việc chấm dứt hình thức đình chỉ hay đuổi học, nhấn mạnh đến tinh thần nhân văn trong xử lý các vi phạm. Thông tin được dư luận chú ý, đồng thời cũng đặt ra nhiều góc nhìn và suy ngẫm.
Song song với đó, lực lượng chức năng tại Hà Nội triển khai đợt cao điểm bảo đảm an toàn giao thông trong học sinh đầu năm học, phát hiện không ít trường hợp vi phạm như điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi, không đội mũ bảo hiểm, chạy quá tốc độ… Thực tế này cho thấy bên cạnh công tác quản lý, sự quan tâm và đồng hành của gia đình vẫn đóng vai trò then chốt.
Người xưa có câu, “lứa tuổi ương ương khó dạy” - giai đoạn chuyển giao tâm sinh lý dễ dẫn đến những hành vi bột phát, nếu thiếu sự chia sẻ, hướng dẫn và giám sát từ gia đình, nhà trường và xã hội. Những vụ việc vừa qua phản ánh một phần thực tế ở môi trường học đường, đặc biệt tại các địa phương đang đô thị hóa nhanh, nơi nhịp sống gấp gáp có thể khiến người lớn chưa kịp dành sự quan tâm đầy đủ cho con trẻ.
Trong bối cảnh xã hội hiện đại, tốc độ phát triển nhanh và tác động mạnh mẽ từ thông tin đa chiều, việc định hướng giá trị sống cho học sinh càng trở nên cấp thiết. Không chỉ là tri thức, nhà trường cần chú trọng giáo dục pháp luật, kỹ năng ứng xử, tinh thần tôn sư trọng đạo; phụ huynh cần đồng hành, chia sẻ, định hướng; xã hội cần lan tỏa những tấm gương đẹp, tạo sức mạnh tinh thần nuôi dưỡng tâm hồn học sinh.
“Tiên học lễ, hậu học văn” – khẩu hiệu quen thuộc nơi sân trường, không chỉ là lời nhắc trang trọng mà còn là cốt lõi của hành trình trồng người. Những học sinh có biểu hiện khó bảo cần được tiếp cận bằng sự khoan dung nhưng nghiêm khắc, nhân văn nhưng răn đe đủ sức thuyết phục. Bởi chỉ khi kết hợp hài hòa giữa cương và nhu, giữa giáo dục và sẻ chia, chúng ta mới thật sự xây dựng được một môi trường học đường an toàn, lành mạnh, nhân văn.