Từ ngày 1-7, quyết định tăng lương cơ sở chính thức đã mang đến một tia hy vọng cho hàng triệu người lao động tại Việt Nam. Với sự tăng lên đến 20,8%, mức lương cơ sở chính thức hiện đã đạt mức 1,8 triệu đồng/tháng, đây là một bước tiến đáng kể trong việc cải thiện điều kiện sống của người lao động.
Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui ấy, không ít người vẫn cảm thấy lo lắng về việc liệu mức tăng lương này có theo kịp mức tăng của giá cả hàng hóa hay không. Đây là một vấn đề quan trọng cần được quan tâm và giải quyết để đảm bảo rằng người lao động có thể sống và làm việc trong một môi trường công bằng và ổn định.
Tăng lương cơ sở có thể kích thích nhu cầu tiêu dùng, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro giá cả hàng hóa tăng theo lương. Trong thời điểm khó khăn sau đại dịch Covid-19, việc tăng lương cơ sở là niềm vui cho nhiều người lao động, giúp họ có thêm chi phí để trang trải cuộc sống. Tuy vậy, nhiều người lo ngại rằng lương cơ sở tăng có thể dẫn đến tăng giá cả hàng hóa.
Người dân lo lắng về việc tăng lương có thể không cải thiện được đời sống, bởi thực tế đã chứng kiến nhiều lần nhà nước điều chỉnh chính sách tăng lương nhưng không đem lại hiệu quả. Trước khi tăng lương, giá hàng hóa đã tăng trước đó và khó giảm lại, gây ảnh hưởng đến đời sống người dân. Ngoài ra, tăng lương cũng đồng nghĩa với việc phải đóng bảo hiểm xã hội và các khoản phí khác như học phí hay điện nước. Tăng lương dẫn đến thay đổi cung-cầu, gây biến động giá hàng hóa tiêu dùng. Khiến giá các mặt hàng lương thực và thực phẩm tăng khá nhanh trong các đợt tăng lương cơ sở trước đó.
Song, theo một số chuyên gia Tài chính, việc tăng lương chỉ áp dụng cho 9 nhóm đối tượng chính, không phải cho tất cả người lao động, do đó mức tăng lương rất nhỏ so với mức tăng giá hàng hóa. Để đảm bảo tầm quan trọng của việc tăng lương, nhà nước cần phải kiểm soát chặt chẽ giá cả.
Hơn nữa, tăng lương trong đợt này được nhà nước kết hợp với việc giảm thuế giá trị gia tăng 2% và 36 loại phí khác như phi trước bạ ô tô sản xuất kinh doanh trong nước. Những biện pháp này giúp giảm thiểu tác động của tăng lương lên giá trị hàng hóa.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, CPI tăng trung bình 3,29%. Tình hình nguồn cung hàng hóa hiện nay đảm bảo rất tốt cho các hàng hóa thiết yếu của người dân, do đó, việc tăng lương sẽ dẫn đến tăng giá hàng hóa nhưng không đột biến. Chính phủ đã có chỉ đạo điều hành giá, cho thấy cam kết hạn chế tình trạng tăng giá quá cao của hàng hóa và dịch vụ.
Mục tiêu của việc tăng lương cơ sở là nâng cao thu nhập và đời sống của cán bộ, viên chức, giúp họ yên tâm làm việc, cống hiến và gắn bó với cơ quan đơn vị, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế. Để đạt được mục tiêu này, nhà nước cần có các biện pháp giám sát chặt chẽ trong thực hiện các chính sách và hạn chế tình trạng lợi dụng tăng giá, ảnh hưởng đến đời sống của người dân.
Có thể nói, việc tăng lương cơ sở không hề đơn giản, đặc biệt khi ngân sách nhà nước không luôn ổn định. Tăng lương phải tuân thủ lộ trình và giai đoạn, và nhà nước phải "thắt lưng buộc bụng" ở nhiều khoản chi khác để đảm bảo đủ tiền tăng lương cho cán bộ, công nhân viên chức và người lao động trong khu vực công. Tuy nhiên, đội ngũ này từ trung ương đến cơ sở rất đông, và việc giảm biên chế những người chưa làm được việc cũng không giúp dành được nhiều ngân sách cho tăng lương.
Thực tế là ngân sách nhà nước vẫn phải "cõng" nhiều lao động dư thừa và cho nghỉ từ lâu. Tuy nhiên, việc tăng lương cơ sở lần này có thể coi là một "cú hích" cho đội ngũ người lao động trong khu vực công, giúp họ có động lực cống hiến và làm việc.
Bên cạnh đó, nhà nước đã kiểm soát rất tốt lạm phát, bởi vì sự gia tăng của lạm phát sẽ ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Thế những, hiện nay, một số mặt hàng đã tăng giá ngay sau khi tiền lương cơ sở chính thức tăng, và điều này đã tác động lan truyền lên nhiều loại sản phẩm khác.
Tuy nhiên, nếu nhìn vào các giải pháp mà Chính phủ đang thực thi và chi phí của các nguyên liệu đầu vào đang giảm mạnh, không có lý do gì để các đơn vị bán hàng tăng giá cả hàng hóa vô lý. Việc này đang khiến cho người tiêu dùng phải trả giá quá cao, và đây là một vấn đề cần được giải quyết.
Theo đó, việc chặn đứng hành vi tăng giá phản cảm là cần thiết và cấp bách. Với sức cầu trên thị trường đang có dấu hiệu tăng trở lại khi kinh tế đang dần phục hồi, nếu không kiểm soát được tình trạng tăng giá, sẽ gây sức ép khiến hàng hóa tăng mạnh hơn nữa và phá hủy công sức của Nhà nước trong việc kiểm soát lạm phát, mà đang được thực hiện rất tốt.
Do đó, các cơ quan quản lý thị trường cần phải kiểm tra gắt gao việc tăng giá bất hợp lý, đầu cơ và găm hàng để đẩy giá. Hệ thống phân phối cũng phải đảm bảo cung ứng hàng hóa dồi dào và công khai giá cả để cân bằng cung cầu. Các doanh nghiệp quốc doanh cũng cần làm gương trong việc duy trì hiệu quả kinh doanh, tiết kiệm chi phí và tính toán hợp lý thời điểm tăng giá cho điện, nước, xăng dầu...
Những hành động kiểm soát giá cả trong thời điểm này là một yếu tố quan trọng để chia sẻ sức ép chi phí với người dân và doanh nghiệp. Điều này không kém phần quan trọng so với việc tăng lương, và sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển ổn định của nền kinh tế.
Bảo An