Trong hành trình đời người, ngoài cha mẹ, chắc hẳn ai cũng gặp những người đã từng giúp đỡ, dìu dắt mình mà cần ghi nhớ và bày tỏ lòng biết ơn theo cách riêng. Nhận thức được điều này chính là phẩm cách cần nuôi dưỡng, là nền tảng hình thành con người có đạo đức và nhân cách vững vàng. Như lời người xưa dạy: “Trình độ là cái tài. Thái độ là cái đức. Đức bất cô, tất hữu liên” – ý nói, thái độ sống là tấm gương của đạo đức; người có đức sẽ luôn có những mối quan hệ tốt, nhiều bạn bè đồng hành, và cuộc sống trở nên ấm áp, ý nghĩa hơn. Biết ơn không chỉ là lời nói mà còn là cách sống, cách đối xử, và cách để trái tim luôn trọn vẹn nhân ái.
Ảnh minh họa
Cha tôi, khi còn công tác trong cơ quan nhà nước, luôn giữ thái độ cẩn trọng, liêm chính và thẳng thắn trong mọi mối quan hệ. Dịp lễ, Tết hay sinh nhật, ông nhận quà, hoa từ bạn bè, đồng nghiệp nhưng tuyệt đối không nhận “bì thư” tiền mặt, luôn trả lại, để duy trì sự trong sáng, giản dị trong cuộc sống. Chính sự kiên định và nguyên tắc ấy đã khiến mọi người tôn trọng, vui vẻ làm theo, giữ được mối quan hệ chân thành, không vụ lợi, sống đơn giản và thanh thản.
Ông thường dặn chúng tôi: dù biết mọi người muốn bày tỏ tấm lòng, các con hãy kiên định, đừng ngã lòng nhận những món quà giá trị cao, bởi nó có thể trở thành món nợ về sau. Thực tế, những vụ tham nhũng, tiêu cực mà truyền thông đưa tin hàng ngày phần lớn xuất phát từ việc lạm dụng quà biếu, gọi là tình cảm nhưng thực chất là đút lót, hối lộ. Giữ nguyên tắc sống chính trực là cách để bảo vệ mình, để không bị rơi vào cạm bẫy lợi danh hay vật chất.
Giờ nghỉ hưu, cha tôi vẫn được bạn bè, đồng nghiệp tới thăm bất cứ lúc nào, không kể lễ Tết. Dù số lần ít hơn xưa, nhưng những buổi trò chuyện chân thành, chia sẻ vui buồn, xin tư vấn chuyên môn hay cuộc sống cho thấy giá trị con người không nằm ở chức quyền hay của cải, mà ở cách sống liêm chính, chân thành và hữu ích. Những tình cảm này là minh chứng rõ ràng cho lòng biết ơn chân thành, khác biệt với những hình thức bề ngoài hay vụ lợi.
Cha tôi dạy rằng, sống thẳng thắn, chân thành, tự lực và biết giữ mình trước cám dỗ là bí quyết để xây dựng nhân cách và hạnh phúc đời thường. Dẫu khó xử lý mối quan hệ phức tạp, hòa nhập với tập thể mà vẫn giữ chính mình, thì ai cũng cần đấu tranh với bản thân, buông bỏ những “tham, sân, si” vốn là bản tính con người, để mỗi ngày trôi qua đều thanh thản và nhẹ nhàng.
Những lời dạy về hiếu kính và biết ơn cũng luôn theo chúng tôi: chăm sóc cha mẹ, ông bà cả về sức khỏe, tình cảm lẫn sự sẻ chia trong tuổi già. Hạnh phúc thực sự là khi trẻ già nương tựa nhau, cùng trân quý những gì đang có, để không hối tiếc hay buồn phiền về cách mình đối xử với người thân khi về già.
Qua tất cả, chúng tôi thấm thía rằng biết ơn, liêm chính và sống chân thành không chỉ là đạo đức, mà còn là hạnh phúc, là cách để cuộc sống gia đình và cộng đồng trở nên nhẹ nhàng, đáng giá và trọn vẹn hơn mỗi ngày.