Giấc mơ an cư xa dần khi giá nhà không ngừng leo thang

Trong bối cảnh giá nhà leo thang không ngừng, xuất thân gia đình trở thành yếu tố quyết định khả năng sở hữu nhà của một người trẻ nhiều hơn bất cứ yếu tố nào khác. Những người có cha mẹ đã sở hữu bất động sản hoặc có khả năng hỗ trợ tài chính lớn có thể bước vào thị trường nhà đất sớm. Còn những người đến từ gia đình thu nhập trung bình không có tài sản để hỗ trợ phải đối mặt với một cuộc đua gần như không có cơ hội chiến thắng.

Minh Hằng, một giáo viên tiểu học ở thành phố Hà Nội, kể rằng cô và nhiều đồng nghiệp của mình đều đã từ bỏ hy vọng sở hữu nhà trong thành phố. Với mức lương giáo viên hiện nay, việc tích lũy đủ tiền để mua ngay cả một căn hộ nhỏ là điều không tưởng. Trong khi đó, cô chứng kiến những người bạn cùng trang lứa, nhờ có sự giúp đỡ từ gia đình, đã sở hữu được nhà riêng và bắt đầu xây dựng cuộc sống ổn định.

Sự chênh lệch này tạo ra một khoảng cách xã hội ngày càng rõ rệt giữa những người có và không có tài sản gia đình. Nó ảnh hưởng không chỉ đến chất lượng cuộc sống mà còn đến nhiều quyết định quan trọng khác như kết hôn, sinh con và phát triển sự nghiệp. Những người không có khả năng mua nhà thường trì hoãn việc lập gia đình vì lo lắng về chỗ ở ổn định, trong khi những người đã có nhà có thể tự tin hơn trong các quyết định cuộc sống.

Đối với những người quyết tâm sở hữu nhà bằng mọi giá, khoản vay ngân hàng trở thành con đường gần như duy nhất. Nhưng đây cũng chính là khởi đầu của một hành trình nợ nần kéo dài có thể lên tới hai mươi năm hoặc hơn. Với lãi suất dao động từ tám đến mười hai phần trăm mỗi năm tùy thời điểm và chính sách ngân hàng, tổng số tiền phải trả cuối cùng có thể gấp đôi giá trị căn nhà ban đầu.

Sở hữu một căn nhà từng là giấc mơ có thể chạm tới của nhiều gia đình nhờ tiết kiệm và vay ngân hàng. Nhưng trong hai thập kỷ qua, giá bất động sản tăng vượt xa tốc độ tăng lương, biến giấc mơ này thành thử thách với nhiều người trẻ. Để gánh nổi khoản vay, nhiều gia đình phải hy sinh chất lượng cuộc sống: cắt giảm chi tiêu ăn uống, giải trí, du lịch, thậm chí cả chi phí chăm sóc sức khỏe. Họ làm thêm giờ, lao động cật lực, đánh đổi thời gian bên gia đình, khiến sức khỏe thể chất và tinh thần suy giảm, trẻ em cũng chịu thiệt thòi khi cha mẹ không thể đồng hành đầy đủ.

Nhiều người mua nhà không chỉ vì nhu cầu ở mà còn kỳ vọng đầu tư, tin rằng giá sẽ tiếp tục tăng. Tuy nhiên, thị trường bất động sản không phải lúc nào cũng thuận chiều: giá nhà có thể giảm, dự án bị chậm tiến độ hoặc bỏ dở, rủi ro pháp lý, chất lượng xây dựng kém… tất cả khiến người mua dễ mắc kẹt trong các khoản nợ lớn và những lo âu dai dẳng.

Trước thực tế này, ngày càng nhiều người trẻ chấp nhận thuê nhà suốt đời, coi đây là lựa chọn hợp lý hơn để duy trì chất lượng sống và có cơ hội đầu tư khác. Song, cuộc sống thuê nhà cũng không dễ dàng: bất ổn về giá thuê, quyền sở hữu hạn chế, phải di chuyển khi cần… tất cả tạo nên một áp lực dai dẳng và cảm giác bất an về tương lai, đặc biệt khi nghĩ đến tuổi già.

Câu chuyện này phản ánh thực trạng phức tạp của thị trường nhà ở Việt Nam, nơi giấc mơ an cư trở thành thử thách lớn, buộc mỗi gia đình và thế hệ trẻ phải cân nhắc giữa sở hữu, chi tiêu và chất lượng cuộc sống.

Hoàng Nguyễn