"Hành trình gốm Việt" tại Festival Huế 2025: Bản giao hưởng di sản ngàn năm vang vọng giữa Cố đô

Điểm hội tụ của những "báu vật" gốm Việt

“Hành trình gốm Việt” không chỉ đơn thuần là một cuộc trưng bày, mà còn là sự hội tụ tâm huyết của giới sưu tầm cổ vật hàng đầu Việt Nam. Với sự tham gia của 49 nhà sưu tầm đến từ các hội cổ vật danh tiếng như Hội cổ vật thành phố Hồ Chí Minh, Hội cổ vật xứ Đông – Hải Dương, Câu lạc bộ cổ ngoạn Phố Hiến - Hưng Yên, Câu lạc bộ nghiên cứu, sưu tầm cổ vật UNESCO Quảng Nam, triển lãm mang đến một bức tranh toàn cảnh, đa dạng về các dòng gốm và niên đại khác nhau.

Bên cạnh đó, sự góp mặt của các bảo tàng uy tín như Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế và Bảo tàng gốm cổ Sông Hương càng làm tăng thêm giá trị lịch sử và khoa học cho triển lãm. Đặc biệt, sự hiện diện của Nghệ nhân Nhân dân Trần Độ từ làng gốm Bát Tràng, với những tác phẩm đương đại mang đậm hơi thở truyền thống, tạo nên một sự kết nối độc đáo giữa quá khứ và hiện tại, khẳng định sức sống mãnh liệt của nghề gốm Việt Nam.

Ngược dòng lịch sử qua từng hiện vật

Gần 200 cổ vật gốm Việt Nam được trưng bày tại điện Kiến Trung sẽ kể câu chuyện về sự phát triển của đất nước qua từng giai đoạn lịch sử. Khách tham quan sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng những dấu tích văn hóa từ thời tiền sử với những hiện vật gốm Sa Huỳnh, Óc Eo mang đậm bản sắc của các nền văn minh cổ đại trên đất Việt.

Tiếp nối dòng chảy lịch sử, triển lãm giới thiệu những tuyệt tác gốm thời Lý - Trần (thế kỷ XI - XIV), giai đoạn đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của các trung tâm gốm nổi tiếng như Bát Tràng (Hà Nội) với kỹ thuật chế tác tinh xảo, Chu Đậu (Hải Dương) với những họa tiết trang trí thanh tao, và Phù Lãng (Bắc Ninh) với vẻ đẹp mộc mạc, khỏe khoắn. Những hiện vật từ thời kỳ này không chỉ là đồ dùng sinh hoạt mà còn mang giá trị nghệ thuật cao, phản ánh đời sống văn hóa và tín ngưỡng của người Việt xưa.

Bước sang thời Lê - Mạc (thế kỷ XV - XVI), triển lãm mang đến những khám phá mới với sự xuất hiện của các dòng gốm như Châu Ổ (Quảng Ngãi) và Quảng Đức (Phú Yên), mỗi dòng gốm mang một phong cách và kỹ thuật chế tác riêng biệt, thể hiện sự đa dạng trong văn hóa vùng miền.

Đến giai đoạn từ thế kỷ XVII – XIX, gốm Nam Bộ với các trung tâm gốm trứ danh như Lái Thiêu (Bình Dương), Biên Hòa (Đồng Nai), Chợ Lớn (Sài Gòn), gốm Thành Lễ, đặc biệt là gốm Cây Mai sẽ làm say lòng người xem bởi vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi nhưng không kém phần tinh tế. Những sản phẩm như chậu kiểng, lu, hũ, đồ thờ, tượng trang trí… không chỉ thể hiện sự khéo léo của người thợ mà còn phản ánh đời sống văn hóa, phong tục tập quán của người dân phương Nam.

Sự tiếp nối và phát triển của gốm Việt đương đại

Triển lãm “Hành trình gốm Việt” không chỉ dừng lại ở quá khứ mà còn hướng đến tương lai, minh chứng cho sự kế thừa và phát triển không ngừng của nghề gốm truyền thống. Các tác phẩm đương đại của Nghệ nhân Nhân dân Trần Độ, một người con ưu tú của làng gốm Bát Tràng, được trưng bày tại triển lãm là một minh chứng rõ nét cho điều này. Với sự sáng tạo không ngừng và lòng yêu nghề sâu sắc, nghệ nhân Trần Độ đã thổi hồn vào đất, tạo ra những tác phẩm gốm vừa mang đậm bản sắc truyền thống, vừa mang hơi thở của thời đại, khẳng định vị thế của gốm Việt Nam trên bản đồ gốm sứ thế giới.

Điểm hẹn văn hóa không thể bỏ lỡ tại Cố đô Huế

“Hành trình gốm Việt” không chỉ là một sự kiện văn hóa đơn thuần mà còn là một không gian giao lưu quý báu cho các nhà sưu tầm, nhà nghiên cứu và những người yêu thích cổ vật. Đây là cơ hội để họ gặp gỡ, trao đổi kiến thức, chia sẻ đam mê và cùng nhau tôn vinh những giá trị di sản văn hóa độc đáo của dân tộc.

Đối với du khách đến với Huế trong dịp Festival 2025, triển lãm tại điện Kiến Trung sẽ là một trải nghiệm văn hóa sâu sắc và đáng nhớ. Giữa không gian cổ kính, tráng lệ của Hoàng Thành, những hiện vật gốm cổ kính và tinh xảo sẽ kể những câu chuyện lịch sử, văn hóa đầy thú vị, giúp du khách hiểu thêm về bề dày văn hóa của đất nước và con người Việt Nam.

Trong những ngày này, khi Huế đang khoác lên mình chiếc áo rực rỡ của lễ hội, “Hành trình gốm Việt” tại điện Kiến Trung chắc chắn sẽ là một điểm đến không thể bỏ qua, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện, nơi những giá trị văn hóa truyền thống được trân trọng và tôn vinh. Hãy đến và cảm nhận “linh hồn” của Việt Nam qua từng đường nét, màu sắc của những tác phẩm gốm độc đáo này!

Bùi Quốc Dũng