Từ ngày 1/7/2025, xã Bản Lầu (tỉnh Lào Cai) chính thức đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương mới sau khi sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của 3 xã Bản Sen, Lùng Vai và Bản Lầu cũ. Đây là một bước ngoặt quan trọng, mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn với diện tích tự nhiên lên tới hơn 125 km² và quy mô dân số gần 18.560 người. Sự thay đổi về mặt hành chính không chỉ đơn thuần là sự gộp chung địa giới, mà còn tạo ra đòn bẩy mạnh mẽ để phát triển kinh tế, đặc biệt là nông nghiệp, ngành nghề chủ lực của vùng đất biên giới này.
Cây chè là một trong những cây chủ lực, góp phần thay đổi và nâng cao thu nhập cho người dân xã Bản Lầu, tỉnh Lào Cai.
Trong bối cảnh đó, cây chè đã và đang trở thành biểu tượng cho sự thay đổi của người dân xã Bản Lầu, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn mới và nâng cao đời sống của hàng nghìn hộ dân nơi đây. Từ những búp chè xanh trên những đồi núi, người dân đã khai thác hiệu quả tiềm năng thiên nhiên để xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững, vừa giữ gìn giá trị truyền thống, vừa phát triển theo hướng hiện đại và thị trường hóa.
Sáp nhập địa giới – Cơ hội tái cấu trúc nông nghiệp bền vững
Sáp nhập địa giới hành chính đã giúp xã Bản Lầu quy hoạch lại vùng sản xuất một cách khoa học và hiệu quả hơn. Việc gộp chung các xã Bản Sen, Lùng Vai và Bản Lầu cũ tạo nên một vùng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, thuận lợi cho việc mở rộng diện tích trồng chè, áp dụng kỹ thuật canh tác hiện đại và liên kết sản xuất.
Nhờ trồng chè, mỗi năm gia đình bà Vàng Thị Dủ thu 5-6 tấn búp tươi, mang về 40 triệu đồng, vượt xa thu nhập từ ngô, sắn trước kia.
Bên cạnh đó, sự thay đổi này còn giúp chính quyền địa phương tập trung nguồn lực, tăng cường phối hợp quản lý và hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi trong công tác xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường bao tiêu sản phẩm chè. Việc xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, theo tiêu chuẩn sạch, an toàn giúp chè Bản Lầu từng bước khẳng định thương hiệu trên thị trường trong nước và quốc tế.
Cây chè – “Cột trụ” kinh tế, chìa khóa thoát nghèo bền vững
Trong nhiều thập kỷ qua, chè đã trở thành cây trồng chủ lực và nguồn thu nhập chính của người dân xã Bản Lầu. Trước đây, đời sống nông dân chủ yếu dựa vào sản xuất nhỏ lẻ, manh mún với các cây ngô, sắn truyền thống. Nhưng nhờ chuyển đổi sang cây chè, nhiều gia đình đã “đổi đời”, có thu nhập ổn định và vươn lên khá giả.
Cây chè góp phần làm đổi thay diện mạo nông thôn mới và cải thiện đời sống người dân vùng biên giới Lào Cai.
Gia đình bà Vàng Thị Dủ ở thôn Đồng Tâm là ví dụ điển hình. Bà chia sẻ: “Gia đình tôi trồng chè mấy chục năm rồi. Mỗi năm thu được 5-6 tấn chè búp tươi, thu nhập khoảng 40 triệu đồng, cao hơn nhiều so với trước kia chỉ làm nương ngô, sắn.” Nhờ cây chè, bà con không chỉ cải thiện đời sống vật chất mà còn góp phần giữ gìn nét đẹp truyền thống và phát triển văn hóa chè đặc trưng của vùng Tây Bắc.
Mô hình kinh tế tập thể – Bệ phóng liên kết phát triển
Một trong những yếu tố then chốt giúp cây chè Bản Lầu phát triển bền vững là sự hình thành và phát triển các hợp tác xã (HTX) như HTX Thịnh Phong ở thôn Na Mạ 1. Đây là mô hình kinh tế tập thể tiêu biểu, đóng vai trò “cầu nối” giữa người dân và thị trường tiêu thụ, đồng thời hỗ trợ kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm với giá ổn định.
HTX Thịnh Phong hiện quản lý hơn 35 ha cây chè và dứa, hướng dẫn các thành viên áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhờ đó, hàng năm HTX bao tiêu hàng nghìn tấn chè, dứa cho hơn 120 hộ dân trong và ngoài xã. Mô hình này không chỉ giúp nông dân yên tâm sản xuất mà còn tạo việc làm ổn định cho hơn 14 lao động địa phương với thu nhập từ 6 - 9 triệu đồng/tháng, đồng thời giải quyết việc làm thời vụ cho hàng trăm lao động khác trong mùa thu hoạch.
Việc ký kết hợp đồng liên kết sản xuất, tiêu thụ với các tổ hợp tác và doanh nghiệp giúp tạo chuỗi giá trị bền vững, ổn định đầu ra cho sản phẩm chè Bản Lầu, góp phần giảm thiểu rủi ro về giá cả và thị trường cho người nông dân.
Ứng dụng khoa học kỹ thuật – Bước tiến mới nâng cao giá trị sản phẩm
Không chỉ dừng lại ở việc mở rộng diện tích trồng, xã Bản Lầu đã chú trọng ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất chè, từ chọn giống, chăm sóc đến thu hoạch và chế biến. Các kỹ thuật như quản lý dịch hại sinh học, bón phân hữu cơ, bảo quản lạnh và chế biến theo quy trình khép kín giúp nâng cao chất lượng chè, đảm bảo an toàn thực phẩm và đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.
Việc tập trung phát triển chè sạch, chè hữu cơ không những bảo vệ môi trường mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường khó tính như châu Âu, Nhật Bản, Hoa Kỳ. Điều này giúp nâng cao giá trị gia tăng cho cây chè, tăng thu nhập cho người dân và phát triển thương hiệu chè Bản Lầu một cách bền vững.
Chính quyền địa phương đồng hành – Tạo dựng nền tảng phát triển vững chắc
Sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền xã Bản Lầu mới là yếu tố quan trọng giúp phát huy hiệu quả các chính sách phát triển nông nghiệp. Xã đã tổ chức rà soát, phân vùng địa bàn, phân công cán bộ bám sát địa phương, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về sản xuất an toàn và xây dựng nông thôn mới.
Ông Lê Thanh Hoa – Phó Chủ tịch UBND xã Bản Lầu nhấn mạnh: “Sau khi mô hình chính quyền địa phương cấp xã mới đi vào hoạt động, chúng tôi tập trung ổn định bộ máy, không để xảy ra tình trạng chồng chéo, bỏ sót nhiệm vụ, đồng thời đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính và các vấn đề dân sinh nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân phát triển sản xuất.”
Xã cũng xác định phát triển kinh tế gắn liền với xây dựng nông thôn mới, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt. Cùng với sự hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền, Bản Lầu đã trở thành điểm sáng về phát triển nông nghiệp vùng cao biên giới.
Hướng đi phía trước – Tăng tốc phát triển và mở rộng thị trường
Bản Lầu đang tập trung rà soát, thống kê diện tích các cây trồng chủ lực như chè, dứa để lên kế hoạch thâm canh, tăng năng suất và mở rộng vùng nguyên liệu. Đồng thời, xã phối hợp với HTX, doanh nghiệp mở rộng chuỗi giá trị, ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm, phát triển các dự án ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất.
Việc nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và liên kết chuỗi giá trị chính là chìa khóa để nâng tầm thương hiệu chè Bản Lầu, hướng tới thị trường xuất khẩu và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Đây cũng là tiền đề để người dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống và phát triển cộng đồng bền vững.
Hành trình đổi đời từ cây chè ở xã Bản Lầu không chỉ là câu chuyện phát triển kinh tế đơn thuần, mà còn là minh chứng cho sức mạnh của sự đổi mới, hợp tác và ứng dụng khoa học kỹ thuật trong phát triển nông nghiệp vùng cao. Với sự đồng lòng của người dân và sự hỗ trợ vững chắc từ chính quyền, Bản Lầu đang vững bước trên con đường xây dựng nền nông nghiệp bền vững, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mới và nâng cao đời sống của người dân biên giới Lào Cai.