Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang là huyện miền núi có diện tích chè Shan tuyết lớn nhất Việt Nam, với diện tích hơn 4.600 ha, trong đó diện tích cho thu hoạch là 3.599,1 ha. Đặc biệt, có hơn 200 ha chè cổ thụ trên 100 năm tuổi, được công nhận là cây di sản Việt Nam. Toàn huyện hiện có 10 đơn vị là Hợp tác xã/doanh nghiệp chế biến chè sản xuất chế biến chè có quy mô từ 3-5 tấn/ngày trở lên. Ngoài ra còn có 20 cơ sở chế biến theo quy mô lớn theo hộ, nhóm hộ và 300 cơ sở chế biến nhỏ quy mô hộ nhỏ.
Nhận thức được tiềm năng và giá trị của cây chè, huyện Hoàng Su Phì đã triển khai nhiều sự kiện và chương trình gắn liền với du lịch sinh thái nhằm nâng cao giá trị và thương hiệu chè Shan tuyết.
Huyện đã tổ chức nhiều sự kiện quảng bá chè, như: Lễ ra mắt giới thiệu sản phẩm nông sản và đêm hội thưởng trà hữu cơ - organic (2017); Đêm hội thưởng thức trà tại lễ Công bố chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm chè Hà Giang (2018); Lễ công nhận 85 cây chè cổ thụ (2019); Cuộc thi Pha chế trà (Tea Masters Cup) Việt Nam năm 2019; Tọa đàm ngày Chè thế giới và ra mắt Ban vận động thành lập Hiệp hội chè Hoàng Su Phì (2020). Các sự kiện này đã thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân và du khách, góp phần nâng cao nhận thức về chè Shan tuyết Hoàng Su Phì.
Bên cạnh đó, Huyện đã phát triển chè thành sản phẩm OCOP của địa phương, với 13 sản phẩm chè các loại của 6 HTX/Cơ sở chế biến. Qua chấm điểm, các sản phẩm đều đạt từ 3 sao (3★) trở lên, trong đó có 2 sản phẩm của HTX chế biến chè Phìn Hồ đạt 5 sao (5★) được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận sản phẩm OCOP Quốc gia. Việc phát triển chè thành sản phẩm OCOP đã góp phần nâng cao giá trị và thương hiệu chè Shan tuyết Hoàng Su Phì.
Huyện đã tổ chức một buổi hội thảo về chè với số lượng 152 người tại huyện để mời các cơ sở, HTX chế biến chè. Trong đó, huyện khuyến khích các cơ sở, HTX đầu tư dây chuyền máy móc hiện đại sử dụng nguyên liệu khác (dầu diezen, gas, điện, than…) thay cho củi để hạn chế chặt phá rừng, bảo vệ môi trường. Việc khuyến khích đầu tư máy móc hiện đại đã góp phần nâng cao chất lượng và năng suất chè Shan tuyết Hoàng Su Phì.
Huyện cũng đã tham gia trưng bày tại các gian hàng, hội chợ triển lãm, Hội chợ xúc tiến thương mại trong và ngoài nước, góp phần giới thiệu và quảng bá chè Shan tuyết Hoàng Su Phì đến với đông đảo người tiêu dùng, góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ chè Shan tuyết Hoàng Su Phì.
Hoàng Su Phì đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền thông qua các hợp tác xã, các công ty liên kết đưa sản phẩm chè đến các điểm du lịch sinh thái. Đồng thời, kết nối các HTX, Công ty là điểm dừng chân thưởng trà miễn phí cho các đoàn khách và được thăm quan nhà xưởng, được trải nghiệm các hoạt động thường nhật của người nông dân thu hái, chế biến chè tại chỗ nhằm quảng bá rộng rãi hình ảnh trà Shan tuyết đến với khách hàng.
Nhờ các chương trình trên, giá trị và thương hiệu chè Shan tuyết Hoàng Su Phì đã được nâng cao. Sản lượng chè Shan tuyết của huyện đạt 14.000 tấn/năm, giá trị sản xuất chè tăng trên 15% so với trước khi triển khai các chương trình. Chè Shan tuyết Hoàng Su Phì đã được xuất khẩu sang nhiều thị trường trên thế giới, như: Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc,...
Với những nỗ lực của các cấp, các ngành, cùng với sự đồng thuận của người dân, việc phát triển cây chè Shan tuyết cổ thụ gắn với du lịch ở huyện Hoàng Su Phì đang đạt được những kết quả tích cực. Đây là hướng đi mới, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm chè Shan tuyết, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Bảo Anh