Mô hình kết nghĩa phường - xã tại Đà Nẵng mở ra một hướng tiếp cận sáng tạo, hiệu quả trong nâng cao năng lực cán bộ cơ sở.
Mô hình kết nghĩa và tác động trực tiếp đến chất lượng cán bộ cơ sở
Trong tiến trình đổi mới tổ chức chính quyền địa phương, xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở là yêu cầu then chốt, nhất là khi mô hình chính quyền hai cấp đòi hỏi sự chủ động, linh hoạt và chuyên nghiệp trong thực thi nhiệm vụ. Tại nhiều xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, khó khăn về nhân lực, hạn chế về kỹ năng thực tiễn vẫn là thách thức lớn. Do vậy, việc tìm kiếm một phương thức đào tạo gắn với thực tiễn, giúp rút ngắn khoảng cách về năng lực giữa các địa bàn là yêu cầu cấp thiết.
Mô hình kết nghĩa phường - xã tại Đà Nẵng được hình thành từ chính yêu cầu đó. Điểm nổi bật của mô hình là dựa trên phương châm “nơi mạnh hỗ trợ nơi khó”, khai thác hiệu quả nguồn lực nội bộ để bù đắp hạn chế giữa các địa phương. Các phường trung tâm với lợi thế về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm quản lý và phương pháp tổ chức điều hành trực tiếp hỗ trợ các xã khó khăn trong công tác chuyên môn, rèn luyện kỹ năng và chuẩn hóa quy trình làm việc.
Không chỉ dừng lại ở trao đổi lý thuyết hay tập huấn định kỳ, cán bộ phường tham gia hỗ trợ một cách thực chất như hướng dẫn quy trình, theo dõi quá trình thực hiện, kèm cặp trong xử lý hồ sơ, tiếp dân, tổ chức các cuộc họp, triển khai nhiệm vụ đột xuất và thường xuyên. Phương pháp “cầm tay chỉ việc” tạo ra sự chuyển biến rõ nét, củng cố năng lực thực thi nhiệm vụ cho cán bộ xã một cách trực tiếp, bền vững.
Kết quả bước đầu cho thấy, sau thời gian kết nghĩa, bộ máy ở nhiều xã được kiện toàn, nền nếp hành chính được củng cố, kỹ năng của đội ngũ cán bộ tiến bộ rõ rệt. Việc tiếp nhận và xử lý thủ tục hành chính thống nhất, hiệu quả hơn; công tác tuyên truyền, vận động nhân dân có chuyển biến tích cực; tinh thần trách nhiệm của cán bộ được nâng cao. Sự thay đổi này góp phần tăng mức độ hài lòng của người dân, đồng thời đảm bảo yêu cầu vận hành thông suốt mô hình chính quyền hai cấp trên địa bàn.
Thông qua chương trình kết nghĩa, các địa bàn phường trung tâm thành phố có điều kiện hỗ trợ cả về vật chất, kinh nghiệm, năng lực công tác để cán bộ, nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn tiếp cận, học tập, nắm bắt hàon thành tốt hơn nhiệm vụ được giao.
Khẳng định giá trị của sự liên kết, đồng hành và trách nhiệm
Mô hình kết nghĩa phường - xã tại Đà Nẵng đã và đang đem lại hiệu quả không chỉ vì có phương pháp kèm cặp trực quan mà còn bởi nó khơi dậy tinh thần trách nhiệm và sự đồng hành trong toàn hệ thống. Tính thống nhất giữa các đơn vị trong một thành phố được tăng cường, tạo sự đồng bộ về phương pháp, quy trình và tiêu chuẩn thực hiện nhiệm vụ. Đây là yếu tố quan trọng trong xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, lấy chất lượng phục vụ nhân dân làm thước đo.
Cùng với đó, mô hình cũng góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các địa phương. Khi các xã khó khăn được hỗ trợ kịp thời, bài bản, họ không chỉ khắc phục hạn chế trước mắt mà còn tạo được đà phát triển dài hạn. Đội ngũ cán bộ sau khi được hướng dẫn bài bản có khả năng tiếp tục tự hoàn thiện, chủ động giải quyết công việc và tích cực tham mưu các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng quản lý địa phương.
Mặt khác, mô hình này còn gợi mở kinh nghiệm đáng chú ý trong đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ: đào tạo phải dựa trên thực hành; nguồn lực trong hệ thống chính trị có thể được điều phối, bổ trợ lẫn nhau; năng lực cán bộ chỉ thực sự được nâng lên khi họ được trải nghiệm và xử lý các tình huống cụ thể. Đây là hướng đi phù hợp với yêu cầu cải cách hành chính và xây dựng chính quyền số hiện nay.
Khía cạnh nhân văn của mô hình cũng đáng được ghi nhận. Việc đơn vị mạnh hỗ trợ đơn vị khó không chỉ thúc đẩy sự phát triển nội bộ mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, tương trợ- một giá trị cốt lõi trong xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trong sạch, vững mạnh. Sự kết nối này tạo ra mối quan hệ phối hợp bền chặt, giúp các địa phương chia sẻ kinh nghiệm, tháo gỡ khó khăn và phát huy tiềm năng.
Việc đơn vị mạnh hỗ trợ đơn vị khó không chỉ thúc đẩy sự phát triển nội bộ mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, tương trợ- một giá trị cốt lõi trong xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trong sạch, vững mạnh.
Giá trị thực tiễn và định hướng nhân rộng
Từ thực tiễn Đà Nẵng có thể rút ra nhiều bài học cho các địa phương khác trong cả nước. Trong đó, bài học quan trọng nhất là đào tạo cán bộ không thể tách rời môi trường thực tiễn. Kỹ năng hành chính, kỹ năng tương tác xã hội, kỹ năng xử lý tình huống chỉ có thể được hình thành vững chắc thông qua quá trình hướng dẫn trực tiếp, liên tục và có theo dõi đánh giá rõ ràng.
Mô hình kết nghĩa phường - xã kể trên cũng cho thấy, để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở, không nhất thiết phải đầu tư nguồn lực tài chính lớn; điều quan trọng là tổ chức nguồn lực nhân sự một cách linh hoạt, hợp lý và có định hướng. Với sự phân công khoa học, phường trung tâm trở thành “nguồn lực chuyên gia” cho các xã, tạo nên cơ chế hỗ trợ lẫn nhau hiệu quả trong toàn hệ thống.
Đối với mô hình chính quyền hai cấp, việc xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở vững vàng là nền tảng đảm bảo sự vận hành trơn tru. Khi cán bộ nắm chắc quy trình, tự tin thực thi nhiệm vụ, chính quyền sẽ hoạt động ổn định, hiệu quả, giảm thiểu sai sót và tăng tính minh bạch. Kết quả đó không chỉ phục vụ mục tiêu trước mắt mà còn tạo nền tảng phát triển lâu dài cho từng địa phương.
Những ghi nhận bước đầu từ Đà Nẵng cho thấy mô hình kết nghĩa này là hướng đi đúng, phù hợp với yêu cầu đổi mới quản trị công hiện nay. Đây là kinh nghiệm có thể nghiên cứu, điều chỉnh và nhân rộng ở các địa phương có điều kiện tương đồng. Nếu được thể chế hóa bằng các hướng dẫn cụ thể hơn về cơ chế phối hợp, trách nhiệm và đánh giá kết quả, mô hình sẽ phát huy hiệu quả cao hơn nữa.
Trong bối cảnh yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở ngày càng lớn thì việc chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ theo phương thức thực tiễn như Đà Nẵng đang thực hiện là bước đi đúng đắn, có ý nghĩa lâu dài. Đây là giải pháp không chỉ góp phần hoàn thiện mô hình chính quyền hai cấp tại địa phương mà còn đóng góp thiết thực cho nỗ lực chung của cả nước trong xây dựng nền hành chính phục vụ, chuyên nghiệp và hiện đại./.