Trà chùm ngây: "Siêu thực phẩm" không chứa caffeine và giàu dưỡng chất đa dạng
Theo chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng Abhilasha V, Trưởng khoa Dinh dưỡng tại Tập đoàn Bệnh viện Cloudnine ở Mumbai, Ấn Độ, trà chùm ngây là một loại đồ uống không chứa caffeine, điều này khiến nó trở thành một sự thay thế vô cùng lành mạnh và phù hợp cho những người nhạy cảm với caffeine hoặc những người muốn tìm kiếm một thức uống thư giãn vào buổi chiều tối mà không lo bị ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ đã ghi nhận rằng lá chùm ngây là một nguồn cung cấp các chất chống oxy hóa vô cùng dồi dào, trong đó bao gồm các hợp chất polyphenol và một lượng vitamin C rất cao. Cụ thể, chỉ trong 100 gram lá chùm ngây tươi đã chứa tới 51,7 miligam vitamin C. Nhờ vào đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ này, trà chùm ngây có khả năng giúp cơ thể trung hòa các gốc tự do gây hại, làm giảm tình trạng căng thẳng oxy hóa ở cấp độ tế bào, và từ đó góp phần làm hạ thấp nguy cơ mắc các căn bệnh mạn tính nguy hiểm như các bệnh về tim mạch, tiểu đường hay một số loại ung thư.
Không chỉ vậy, trong lá chùm ngây còn chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học khác với khả năng kháng viêm hiệu quả. Về giá trị dinh dưỡng, loại lá này được xem như một "nhà máy" dinh dưỡng thu nhỏ, cung cấp một loạt các loại vitamin quan trọng như vitamin A, C, E, K, cùng với nhiều khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như sắt, canxi, kali và magiê. Một số nghiên cứu khoa học cũng đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ trà chùm ngây có thể hỗ trợ làm hạ nồng độ cholesterol trong máu và giúp ổn định huyết áp – đây đều là những yếu tố quan trọng để có thể bảo vệ một trái tim khỏe mạnh. Đối với những người đang mắc bệnh tiểu đường, chùm ngây còn được cho là có tác dụng hỗ trợ kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả. Ngoài ra, lá chùm ngây còn rất giàu chất xơ, một thành phần đóng góp quan trọng vào việc cải thiện sức khỏe của hệ tiêu hóa, giúp giảm tình trạng táo bón và nuôi dưỡng hệ vi sinh vật có lợi trong đường ruột.
"Cuộc đối đầu" giữa hai "chiến binh xanh": Lựa chọn nào sẽ phù hợp nhất với bạn?
Trong khi trà xanh đã quá nổi tiếng với những lợi ích của mình, sự trỗi dậy của trà chùm ngây đã đặt ra một câu hỏi thú vị cho người tiêu dùng: giữa hai loại trà này, đâu mới là lựa chọn tốt hơn? Theo bà Abhilasha V, câu trả lời không nằm ở việc loại trà nào "tốt hơn" một cách tuyệt đối, mà phụ thuộc vào mục tiêu sức khỏe cá nhân của mỗi người. Nếu mục tiêu chính của bạn là bổ sung một cách đa dạng các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, trà chùm ngây có thể sẽ là một ứng cử viên đáng cân nhắc hơn. Ngược lại, nếu ưu tiên hàng đầu của bạn là việc hấp thụ một lượng lớn các chất chống oxy hóa đặc hiệu như catechin để có thể hỗ trợ quá trình kiểm soát cân nặng, trà xanh, với hàm lượng catechin cao và đã được nghiên cứu rộng rãi về tác dụng này, có thể sẽ là lựa chọn phù hợp hơn.
Chuyên gia dinh dưỡng Seema Khanna từ Mumbai, Ấn Độ, cũng nhấn mạnh về những lợi ích đã được chứng minh của trà xanh. Việc uống trà xanh thường xuyên có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành nhờ vào tác động làm hạ cholesterol LDL (cholesterol "xấu"), cải thiện hoạt động của các mạch máu và bảo vệ hệ tim mạch. Trà xanh còn giúp tăng cường quá trình trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân, đồng thời có lợi cho hệ thần kinh và khả năng nhận thức. Về hương vị, cả hai loại trà này đều mang những nét đặc trưng rất riêng. Trà xanh thường có vị chát nhẹ, hậu vị ngọt, trong khi trà chùm ngây lại có hương vị thảo mộc, đất nhẹ nhàng hơn. Do đó, cách tốt nhất là bạn nên tự mình thử và lựa chọn loại trà phù hợp nhất với sở thích và khẩu vị của mình.
Nghệ thuật lựa chọn chùm ngây chất lượng: Từ những lá tươi đến dạng bột đã qua chế biến
Để có thể có được một nguồn nguyên liệu chùm ngây chất lượng, dù là để nấu trà hay chế biến các món ăn khác, việc lựa chọn lá tươi cần phải được thực hiện một cách cẩn thận. Những lá chùm ngây đạt chuẩn thường sẽ có màu xanh đậm, tươi sáng, và không xuất hiện tình trạng bị vàng úa. Phần cuống lá phải còn chắc chắn, không bị mềm nhũn, và khi cầm trên tay sẽ có cảm giác khá giòn. Mùi của lá cũng là một yếu tố quan trọng: lá tươi sẽ có mùi tự nhiên, dịu nhẹ, không có mùi hắc gắt khó chịu. Khi quan sát bề mặt, lá tốt sẽ có bề mặt phẳng, mịn, không có các vết rách hay những đốm nâu bất thường.
Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyên rằng nên ưu tiên chọn những lá chùm ngây còn non, có kích thước nhỏ, khoảng từ 2 đến 3 centimet, bởi đây là giai đoạn mà lá chứa đựng nhiều dưỡng chất nhất. Một mẹo nhỏ để có thể kiểm tra nhanh chất lượng của lá chùm ngây là khi ngâm lá trong nước, nếu nước vẫn giữ được độ trong và lá từ từ chìm xuống thì đó là sản phẩm đạt chất lượng tốt. Khi mua, bạn nên ưu tiên lựa chọn tại các cửa hàng thực phẩm uy tín, và tốt nhất là từ những nguồn cung có vườn trồng rõ ràng, đảm bảo an toàn. Sau khi đã mua về, lá chùm ngây tươi nên được bảo quản trong túi kín, đặt trong ngăn mát của tủ lạnh và nên sử dụng trong vòng từ 3 đến 4 ngày để có thể giữ được trọn vẹn hàm lượng dinh dưỡng.
Đối với sản phẩm bột chùm ngây đã được chế biến sẵn, yếu tố quan trọng đầu tiên mà bạn cần quan sát là màu sắc. Bột đạt chuẩn phải có màu xanh tự nhiên, không bị ngả vàng hay có màu xỉn. Bao bì của sản phẩm phải còn nguyên vẹn, được đóng gói kín khí để tránh bị oxy hóa và ẩm mốc, đồng thời phải có nhãn mác rõ ràng, có các chứng nhận về vệ sinh an toàn thực phẩm. Khi mở bao bì ra, bột chùm ngây có chất lượng tốt sẽ có mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng, không bị ẩm hay có mùi mốc. Người tiêu dùng nên ưu tiên lựa chọn các loại bột chùm ngây được sản xuất bằng phương pháp sấy lạnh, bởi phương pháp này giúp giữ lại được tối đa các dưỡng chất quý giá có trong lá chùm ngây tươi. Và cũng như lá tươi, bạn nên mua sản phẩm từ các thương hiệu có uy tín, tránh các sản phẩm có giá quá thấp vì chúng rất dễ bị pha trộn các loại tạp chất, có thể gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
Cả trà chùm ngây lẫn trà xanh đều là những thức uống có giá trị dinh dưỡng cao và mang lại những lợi ích sức khỏe riêng biệt, đáng quý. Việc lựa chọn giữa hai loại trà này hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu, mục tiêu sức khỏe và khẩu vị của mỗi người. Dù bạn lựa chọn loại trà nào, điều quan-trọng nhất cần nhớ là phải sử dụng chúng ở một mức độ vừa phải, như một phần của một chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh tổng thể, để có thể tận dụng được tối đa những lợi ích mà chúng mang lại mà không gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
Bảo An