Kỹ năng bảo vệ bản thân, gia đinh và tự thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn

Gần đây, cháy nổ thường xuyên xảy ra ở các khu dân cư, do chập điện sơ suất, sử dụng nhiên liệu hoặc các vật liệu dễ cháy. Những vụ cháy gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản, đều thường xảy ra vào đêm khuya hoặc rạng sáng, khi người dân đang say giấc. Nguyên nhân dẫn đến tử vong nhiều nhất là do hít phải khói khí độc sinh ra khi có cháy, nổ xảy ra. Để hạn chế đến mức tối đa thiệt hại về người và của do hỏa hoạn gây ra, người dân cần nắm vững 10 kỹ năng sau:

1. Tìm cách dập lửa

Khi phát hiện có đám cháy bạn đừng quá hoảng hốt và sợ hãi, điều đầu tiên là phải ổn định nhịp thở, bình tĩnh để tìm cách xử lý. Bạn nên quan sát xem vị trí ngọn lửa và khói ở đâu. Nếu đám cháy nhỏ bạn nên tìm cách dập lửa, có thể dùng bình bột, bình khí CO2, cát, chăn ướt hoặc những thứ khác mà bạn có thể kiếm được ngay quanh đó có khả năng dập lửa. Nếu đám cháy quá lớn không thể dập lửa thì phải nhanh chóng tìm cách thoát hiểm. Ngắt cầu dao điện, hét lên báo cho mọi người xung quanh biết để cùng thoát hiểm, ngay sau đó hãy lập tức gọi cho Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy theo số 114 để được trợ giúp.

2. Tìm kiếm lối thoát an toàn

Lối thoát nạn an toàn là lối thoát không bị khói, bụi, sản phẩm cháy và không bị đám cháy ảnh hưởng hoặc đe dọa đến tính mạng con người. Các lối ra phải dễ thấy và các lối đi vào được đánh dấu rõ ràng bằng biển báo hướng dẫn.

3. Mở cửa khi xảy ra hỏa hoạn

Trước khi mở cửa, hãy đặt mu bàn tay lên cánh cửa, nếu thấy ấm, đừng mở - mặt kia của cánh cửa đang cháy. Dùng mu bàn tay để thử, không dùng lòng bàn tay. Nếu quả đấm cửa mát, và bạn không nhìn thấy khói quanh cửa, bạn có thể mở cửa rất chậm và cẩn thận. Khi mở cửa, nếu bạn thấy lửa bùng lên, hay có khói xông vào phòng, hãy đóng cửa thật nhanh và đảm bảo chắc chắn rằng nó đã được đóng chặt. Khi ra ngoài, chỉ mở cửa bạn cần và đóng tất cả các cửa đang mở để ngăn đám cháy lan nhanh.

4. Chống nhiễm độc

Di tản ngay khỏi khu vực nhiễm khói. Không nên cố gắng lấy đồ hoặc tìm vật nuôi. Che kín miệng và mũi bằng khăn thấm nước hoặc mặt nạ chống khói. Sử dụng chăn, mền ướt để bảo vệ cơ thể và chạy thoát nhanh ra khỏi đám lửa để tránh bị phỏng.

5. Luôn giữ cơ thể ở vị trí thấp khi di chuyển

Bạn sẽ hít ít khói hơn nếu cơ thể bạn ở gần sát nền nhà. Theo tự nhiên, khói bay lên cao, vì thế, nếu có khói khi bạn đang trên đường thoát hiểm, ở vị trí thấp có nghĩa bạn bò dưới khói. Bạn có thể cúi sát xuống sàn nhà, bò bằng bàn tay và đầu gối dưới đám khói.Nếu luồng khói tới từ trên cao hoặc ngay trong khu vực, hãy nhanh chóng di chuyển ra cửa thoát hiểm và đi xuống các tầng dưới. Nếu khói xuất phát từ tầng dưới, bạn hãy tìm cách di chuyển ngược lên trên tầng thượng để tránh ngạt khí.

6. Tuyệt đối không sử dụng thang máy khi xảy ra hỏa hoạn

Vì khi có sự cố cháy, nổ nguồn điện sẽ bị cắt nên thang máy sẽ bị dừng. Bạn cần bình tĩnh di chuyển theo đường cầu thang bộ. Nếu không thể tìm một lối thoát an toàn hoặc nhận được sự trợ giúp của người khác, bạn có thể thoát ra từ cửa sổ, ban công hay nhảy qua mái nhà bên cạnh.

7. Nếu quần áo của bạn bị cháy

Không chạy vòng quanh, bạn sẽ chỉ quạt cho ngọn lửa và làm chúng cháy nhanh hơn thôi. Hãy nằm xuống. Việc này giúp lửa khó lan ra hơn và giảm tác động của lửa lên mặt và đầu bạn (lửa cháy từ dưới lên trên). Bao trùm ngọn lửa bằng vật liệu nặng, như áo khoác hay chăn, việc này giúp phá vỡ nguồn cung cấp oxi cho lửa. Sau đó lăn vòng quanh để giúp dập lửa.

8. Làm gì khi không thể ra ngoài ngay lập tức?

a) Trường hợp Bạn không thể thoát ra ngoài nhanh được vì lửa hay khói đã chặn mất lối thoát

Nếu bạn đang ở tầng trệt, hãy tìm cách ra ngoài qua cửa sổ. Hãy ném các vật như chăn, gối, hoặc đệm xuống đất bên ngoài để làm đệm cho việc rơi xuống. Trong trường hợp bạn không thể mở cửa sổ, sử dụng một vật nặng để đập vỡ cửa ở góc cuối. Nhớ sử dụng vải, khăn mặt hoặc chăn để bảo vệ tay khi tiếp xúc với các mép sắc. Nếu có trẻ em, hãy hạ bé xuống thấp nhất có thể trước khi thả xuống, để người lớn có thể đỡ bé. Hãy hạ thấp cơ thể bạn bằng cách đặt tay lên bậc cửa sổ trước khi thả mình xuống.

b) Nếu không thể ra ngoài, hãy tập hợp mọi người vào một phòng

Đầu tiên, hãy mở cửa sổ và đứng trước đó để thở và kêu cứu. Ngăn chặn khói và lửa vào phòng bằng cách bịt các khe hở quanh cửa bằng khăn trải giường, chăn, quần áo ướt hoặc băng dính. Nếu có thể, lấy một mảnh quần áo hoặc khăn mặt và đặt lên miệng để không hít khói, tốt hơn nếu làm ướt trước khi sử dụng. Hãy cố gắng liên lạc với bên ngoài hoặc lực lượng cứu hộ để họ biết bạn đang kẹt bên trong và cần giúp đỡ. Dù sợ hãi, không nên nấp dưới gầm giường hoặc trong phòng để đồ vì điều này làm cho việc tìm kiếm bạn trở nên khó khăn hơn đối với lính cứu hỏa. Hãy nhớ rằng họ sẽ tìm kiếm và giải thoát bạn. Thời gian càng nhanh họ tìm thấy bạn, bạn sẽ được giải cứu càng nhanh. Lưu ý không nên trốn trong nhà vệ sinh vì không gian này có thể gây ngạt thở do kín đáo.

9. Hợp tác và Giúp đỡ

Khi xảy ra hỏa hoạn, bạn phải bình tĩnh, chú ý làm theo hướng dẫn của lực lượng cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và đội ngũ cứu hộ. Nếu xảy ra cháy, nổ tại những nơi tập trung đông người như trung tâm thương mại, siêu thị, rạp chiếu phim… việc đầu tiên phải thật bình tĩnh tìm cách hoặc tuân theo sự chỉ dẫn của nhân viên để thoát ra khỏi tòa nhà qua các lối thoát nạn thông thường như cầu thang bộ, nơi có đèn Exit (Lối ra). Đây là những lối thoát nạn an toàn nhất.

Chỉ giúp đỡ những người xung quanh khi bản thân bạn có đủ sức khỏe và tỉnh táo. Hãy giúp người đó dừng lại, nằm xuống và lăn người qua lại. Dùng chăn, mền, quần áo ướt choàng lên người để dập tắt lửa.

Khi gặp người bị ngạt, ngất, bỏng phải tổ chức sơ cấp cứu ban đầu trước khi đưa nạn nhân đi cấp cứu tại bệnh viện.

10. Không quay lại nhà bị cháy

Khi thoát nạn ra ngoài an toàn nên tập trung ở một nơi an toàn. Sau đó kiểm tra lại danh sách xem còn có người bị kẹt lại trong đám cháy không. Nếu còn có người trong nhà, hãy đợi đội lính cứu hỏa tới. Không tự ý quay lại nơi cháy để tìm người.

Hiện nay, nguy cơ cháy nổ ngày càng trở nên phức tạp, gây ra nhiều tổn thất lớn về người và tài sản. Vì vậy, việc nắm vững các kỹ năng tự thoát hiểm trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn là vô cùng cần thiết để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi nguy cơ cháy nổ. Hãy chia sẻ và tuyên truyền những kỹ năng này tới mọi người xung quanh để giúp mọi người cùng hiểu biết về các phương pháp phòng cháy, chữa cháy, cũng như các kĩ năng tự thoát hiểm nhằm hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.