Lâu nay, ít ai hình dung đầy đủ công việc của cán bộ, chiến sĩ lực lượng biên phòng. Tuần tra canh gác, triển khai các hoạt động tác chiến bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biển, đảo, đất liền. Là đội quân công tác, họ phối hợp chặt chẽ với nhiều lực lượng khác để tổ chức các chuyên án hình sự: ngăn chặn nạn buôn bán, tàng trữ ma túy, buôn bán phụ nữ, trẻ em; đưa người xuất nhập cảnh trái phép ngày một nóng bỏng, kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát, kéo dài.
Trên mặt trận kinh tế, bộ đội biên phòng tham gia chống buôn lậu hàng hóa qua cửa khẩu biên giới, lối mòn, tiểu ngạch và chính ngạch trên bộ, trên sông, trên biển: đường, thuốc lá, gạo, mì chính, xăng dầu…Trong cuộc chiến đấu cam go đó, họ đã lập nên nhiều thành tích, chiến công xuất sắc.
Trong hơn 2 năm dịch Covid-19 hoành hành, bộ đội biên phòng luôn sát cánh cùng các lực lượng khác triển khai các hoạt động thực hiện phương châm: vì sức khỏe, tính mạng người dân, chung sức cùng nhân dân từng bước đẩy lui dịch bệnh.
Đặc thù của lực lượng biên phòng, đa phần đóng quân, tác chiến nơi vùng xa, vùng sâu, địa bàn hẻo lánh, thời tiết khắc nghiệt, kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn. Không ít lực lượng phải hoạt động trong điều kiện rất gian khổ: thời tiết khắc nghiệt, xa dân, núi rừng heo hút, đói, rét, hiểm nguy rình rập. Nhất là khi đánh án thì khó khăn còn gấp bội. Đổ máu, hy sinh là chuyện không tránh khỏi. Đôi khi, những chiến công, sự tận hiến của họ âm thầm, lặng lẽ, như lời bài ca: “… Rừng âm u, mây núi bao la, người chiến sĩ quen với gian lao. Ngày dài đêm thâu vẫn có những người lính trẻ. Nặng tình quê hương canh giữ nơi miền đất mẹ... Cho tôi ca bài ca về người chiến sĩ nơi tuyến đầu. Nơi biên cương rừng sâu anh âm thầm chịu đựng gió sương…”
Nói đến bộ đội biên phòng, là nói đến lực lượng tác chiến đặc thù, chuyên biệt. Gần dân, sống cùng dân, đồng cam cộng khổ xây dựng vùng biên an toàn, bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, phên giậu quốc gia. Dân tin, dân yêu và ủng hộ bộ đội mới hoàn thành nhiệm vụ chính trị của mình. Dựa và dân, khai thác sức mạnh từ nhân dân là bí quyết của mọi thành công.
Xây dựng bộ đội biên phòng tinh nhuệ, hiện đại, số lượng hợp lý; thực hiện chiến lược chủ động giữ nước từ xa, từ sớm. Để nâng cao sức mạnh của lực lượng, các cấp lãnh đạo, chỉ huy phải ưu tiên hàng đầu lựa chọn, bồi dưỡng, đào tạo con em đồng bào địa phương, các dân tộc vùng biên để họ thành hạt nhân, nguồn bổ sung chiến lược của lực lượng tại chỗ. Kết hợp lực lượng các vùng, miền địa phương để có sự luân chuyển; chú trọng nhân lực, vật lực tại chỗ sẽ phát huy được lợi thế sẵn có: ngôn ngữ, hiểu biết địa bàn, phong tục tập quán, công tác gần gia đình, quê hương, tuyển quân tại chỗ. Bộ đội ăn ở sinh hoạt gần dân, phối hợp lực lượng tại chỗ (người dân địa phương) để bảo vệ chủ quyền biên giới: tuần tra, giữ gìn an ninh trật tự; người dân là chỗ dựa vững chắc; bộ đội dạy chữ cho dân; hỗ trợ hướng dẫn kỹ thuật; phổ biến kinh nghiệm làm kinh tế; giúp dân sửa nhà, làm nhà, xây dựng hạ tầng giao thông, chữa bệnh; đón Tết cùng dân, chia sẻ buồn vui với dân.
Là lực lượng hoạt động có tính đặc thù, nhà nước, quân đội cần có những chế độ đãi ngộ lực lượng này trong quá trình công tác và chiến đấu, sau khi giải ngũ, chuyển ngành hợp lý hơn, xứng đáng hơn. Tình hình chính trị - an ninh trong nước và thế giới đang diễn biến phức tạp.
Mở cửa, hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng mang lại lợi ích lớn nhưng cũng đặt ra thách thức khó khăn về an ninh, chủ quyền quốc gia. Thực hiện chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, bảo vệ từ sớm, từ xa, chủ động ngăn ngừa chiến tranh, bộ đội biên phòng đang bám sát mục tiêu chiến lược đó. Bảo vệ chủ quyền quốc gia lãnh thổ chưa bao giờ dễ dàng, trái lại liên tục phát sinh tình huống mới, phức tạp, khó lường.
“Đa chức năng, đa nhiệm vụ” là cách nhận diện hoạt động của lực lượng biên phòng. Tính chất công việc đặc thù đòi hỏi họ phải được trang bị kiến thức khá toàn diện, sâu rộng trong nhiều lĩnh vực. Hiểu nhiệm vụ bộ đội biên phòng đảm trách, chúng ta càng thêm chia sẻ, cảm thông và yêu mến họ.
Trong lịch sử, các cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm trên tuyến biên giới bao giờ cũng quyết liệt, hy sinh đổ máu rất nhiều. Giờ đây, tên các anh hùng, liệt sĩ đã trở thành tên đường, tên phố. Bảo vệ phên giậu quốc gia là mục tiêu chính trị, quân sự của bộ đội biên phòng. Để hoàn thành sứ mệnh cao quý ấy, họ đã tận hiến, dấn thân và chấp nhận vượt qua khó khăn, hiểm nguy. Xã hội trân trọng và luôn biết ơn, ghi nhớ những cống hiến hy sinh của họ đối với Tổ quốc, nhân dân và luôn khắc ghi, “ôn cố tri tân” mỗi khi hướng về ngày truyền thống Bộ đội biên phòng.