Lào Cai: Khôi phục hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa giao thương biên giới thông thoáng và khởi sắc

Tính đến ngày 14/9/2023, ông Vương Trinh Quốc, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai thông tin báo chí, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu Lào Cai những ngày qua khá ổn định, trung bình mỗi ngày có từ 350 - 400 xe hàng xuất nhập khẩu được làm thủ tục qua biên giới.

Tại Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Việt Nam) - Bắc Sơn (Trung Quốc), hoạt động xuất nhập khẩu cơ bản diễn ra bình thường. Hàng hóa xuất khẩu chủ yếu vẫn là các mặt hàng truyền thồng như gỗ ván bóc, sắn khô, trái cây tươi như thanh long, chôm chôm, chuối tươi và sầu riêng. Hàng nhập khẩu chủ yếu là than cốc, phân bón, rau củ quả, hóa chất.

Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Văn Phúc - Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lào Cai cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay tình hình hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai tương đối ổn định. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 737.149.402 USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu 417.730.669 USD; kim ngạch nhập khẩu 319.688.733 USD. Trong đó, kim ngạch mặt hàng nông sản (cả xuất và nhập) chiếm 432.492.740...

Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu, thông quan hàng hóa tập trung vào các mặt hàng nông sản, bảo đảm nhanh nhất, tránh ùn tắc. Ngoài ra, Hải quan Lào Cai cũng đang tích cực phối hợp với các ngành liên quan hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện khai báo, kết nối các thông tin từ dữ liệu hải quan điện tử với cửa khẩu số để bảo đảm phục vụ người dân và doanh nghiệp nhanh nhất. Để hỗ trợ hoạt động xuất nhập khẩu, tỉnh Lào Cai cũng đang tiếp tục hoàn thiện cửa khẩu số kết nối dữ liệu tới các nền tảng và các phần mềm chuyên dùng của các ngành để chia sẻ thông tin.

Theo Sở Công Thương tỉnh Lào Cai, tổng giá trị xuất nhập khẩu, mua bán, trao đổi hàng hóa qua các cửa khẩu Lào Cai trong 8 tháng năm 2023 đạt hơn 1,3 tỷ USD, giảm 9,78% so với cùng kỳ 2022 và bằng 26,06% kế hoạch năm.

Trong đó, giá trị xuất khẩu đạt trên 575 triệu USD, giảm 9,81% so với cùng kỳ năm 2022 và bằng 26,77% kế hoạch năm. Giá trị nhập khẩu đạt trên 331 triệu USD, giảm 14,08% so với cùng kỳ năm 2022 và bằng 38,09% kế hoạch năm. Các loại hình khác đạt 396,18 triệu USD, giảm 5,78% so với cùng kỳ 2022 và bằng 20,01% kế hoạch năm.

Để tạo điều kiện hỗ trợ tích cực cho các doanh nghiệp, cá nhân tham gia hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, thời gian qua, tỉnh Lào Cai và các ngành chức năng đã tiếp tục cải cách hành chính, điều chỉnh các loại phí hạ tầng phù hợp với điều kiện thực tế.

Đặc biệt, ngày 21/8, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai đã triển khai ứng dụng số tại Cửa khẩu đường bộ Quốc tế số II Kim Thành, Lào Cai nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính; nâng cao năng lực quản lý, giám sát của cơ quan nhà nước; tạo kênh thông tin kết nối đa chiều giữa cơ quan nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp.

Khi hệ thống cửa khẩu số được hoàn thiện, kết nối chia sẻ thông tin đầy đủ với các cơ quan chức năng tại cửa khẩu sẽ góp phần tạo điều kiện cho việc thông quan hàng hóa nhanh chóng, giúp doanh nghiệp làm thủ tục, tra cứu, theo dõi từ xa, nắm bắt được thủ tục hành chính của doanh nghiệp đang ở công đoạn nào, vướng mắc ở đâu.

Khôi phục toàn diện xuất nhập khẩu

Trong 9 tháng đầu năm 2023, hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai cơ bản đã hồi phục trở lại bình thường. Tuy nhiên Phía Trung Quốc tiếp tục thắt chặt quản lý tại các cửa khẩu bằng nhiều biện pháp đã làm chậm thời gian thông quan hàng hóa. Ngoài ra, một số các cửa khẩu phụ, lối mở tiếp tục tạm dừng hoạt động dẫn đến hoạt động giao thương hàng hóa qua biên giới trên địa bàn tỉnh Lào Cai còn hạn chế, lượng hàng hóa thông quan chủ yếu là nông sản, kim ngạch các mặt hàng có số thu ngân sách lớn giảm mạnh về số lượng, trị giá như: Phốt pho, Phân DAP, than cốc, máy móc thiết bị, điện năng..., ảnh hưởng đến kết quả thu ngân sách của toàn Cục.

Cục Hải quan tỉnh Lào Cai đã bám sát tình hình, triển khai đầy đủ các chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, UBND tỉnh Lào Cai thực hiện đồng bộ các giải pháp đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, tập trung vào thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như công tác cải cách thủ tục hành chính, kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa của Cục Hải quan tỉnh Lào Cai năm 2023; Kế hoạch chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 707/QĐ-TCHQ ngày 04/5/2022 của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan.

Tiếp tục tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính, thực hiện tốt “Tuyên ngôn phục vụ khách hàng”; tổ chức thực hiện có hiệu quả các văn bản, chính sách pháp luật về thủ tục hải quan, quy trình nghiệp vụ hải quan; thực hiện quyết liệt các giải pháp thu ngân sách nhà nước; tham mưu kịp thời các văn giải pháp, biện pháp quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động xuất, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, chính sách thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn; công tác kiểm tra sau thông quan; công tác tổ chức, cán bộ; công tác hành chính, công tác đảm bảo…duy trì hoạt động của hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015.

Với những thuận lợi, Cục Hải quan tỉnh Lào Cai thường xuyên nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Tổng cục Hải quan; Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ của các Cục, Vụ chuyên môn thuộc cơ quan Tổng cục Hải quan và các đơn vị phối hợp trong Tỉnh. Hệ thống chính sách quản lý của Nhà nước ngày càng hoàn thiện, sửa đổi bổ sung phù hợp với thực tế quản lý trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước về hải quan.

Tiếp đó, thường xuyên nắm bắt kịp thời các thông tin liên quan đến cơ chế, chính sách trong hoạt động xuất nhập khẩu của phía Trung Quốc trong tình hình mới để tham mưu công tác quản lý nhà nước về hải quan phù hợp. Cán bộ, công chức trong toàn Cục nỗ lực cố gắng, nêu cao tinh thần trách nhiệm cá nhân, quyết tâm phấn đấu rèn luyện để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách nhà nước. Kỷ luật, kỷ cương hành chính của đơn vị được duy trì thực hiện nghiêm, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng công việc.

Bên cạnh đó, trong 9 tháng đầu năm 2023 hoạt động sản xuất kinh doanh của các Doanh nghiệp trong cả nước cũng như trên địa bản tỉnh Lào Cai tiếp tục gặp nhiều khó khăn, sản phẩm làm ra khó tiêu thụ, đơn đặt hàng không nhiều,... do tổng nhu cầu tiêu dùng trên toàn cầu sụt giảm gây ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam.

Cùng với đó, các cơ quan quản lý của Trung Quốc Tăng cường chính sách quản lý đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu như chính sách quản lý mặt hàng, thắt chặt xuất khẩu phân bón DAP; quản lý chặt chẽ các cửa khẩu phụ, lối mở, kiểm soát chiều cao, bề rộng của các phương tiện chở hàng hóa xuất khẩu. Điều này đã giảm lượng hàng hóa xuất nhập khẩu ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất nhập khẩu.

Về lộ trình cắt giảm thuế quan theo các hiệp định ký kết mà Việt Nam tham gia có hiệu lực thi hành trong năm 2022 và những năm tiếp theo như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). Như vậy, ngay trong năm 2023 thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng XNK sẽ có xu hướng giảm.Tỷ lệ hàng hóa xuất khẩu của ta bị kiểm tra thực tế cao hơn, làm chậm khả năng thông quan, kéo theo đòi hỏi cao hơn về chất lượng, quy cách và xuất xứ của từng lô hàng...

Về hạ tầng đường sắt còn nhiều hạn chế về khổ đường, toa hàng, khả năng vận chuyển, xếp dỡ phần nào ảnh hưởng đến lưu lượng hành hóa qua tuyến đường sắt liên vận quốc tế. Địa điểm tập kết, kiểm tra giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại Ga đường sắt quốc tế Lào Cai chưa đáp ứng yêu cầu quản lý. Và việc thu hút các doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu hàng hóa trên tuyến đường sắt. Đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai nhiều đoạn bị xuống cấp, ảnh hưởng đến thời gian các phương tiện vận chuyển hàng hóa lên cửa khẩu Kim Thành.

Từ đầu năm đến nay, Cục Hải quan Lào Cai đã thực hiện tốt pháp luật về thuế, pháp luật về hải quan, chính sách quản lý của các Bộ, ngành có liên quan đến hoạt động xuất, nhập khẩu; người và phương tiện vận tải xuất, nhập cảnh, các quy trình thủ tục hải quan, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp trong hoạt động xuất, nhập khẩu.Thực hiện tốt công tác xác định trị giá tính thuế, kiểm tra rà soát các doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa có nghi ngờ về trị giá tính thuế, nắm bắt thông tin về hàng hóa, đặc biệt quan tâm đến các mặt hàng có trị giá lớn, mặt hàng trọng điểm, thuế suất cao.

Cụ thể, kết quả số liệu lũy kế từ ngày 01/01/2023 đến 14/9/2023. Tổng số doanh nghiệp tham gia XNK lũy kế 575 doanh nghiệp, tăng 17 doanh nghiệp so với cùng kỳ năm 2022. Tổng số tờ khai lũy kế từ đầu năm đạt 42.876 tờ khai, tăng 20.575 tờ khai so với cùng kỳ năm 2022.Tổng kim ngạch XNK lũy kế từ ngày 01/01/2023: 940,4 triệu USD, giảm 13 % so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó: Xuất khẩu: 607,7 triệu USD, giảm 7,6 % so với cùng kỳ năm 2022; Nhập khẩu: 332,7 triệu USD, giảm 21,4 % so với cùng kỳ năm 2022. Về các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu: Phốt pho vàng, gỗ ván bóc, nông sản, bánh kẹo; các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu: phân bón, than cốc, quần áo, bánh kẹo, nông sản các loại…

Phương tiện vận tải xuất, nhập cảnh gồm xe ô tô xuất nhập cảnh: Trong quý: 31.769 lượt. Trong đó xe Trung Quốc: 25.035 lượt, xe Việt Nam: 6.734 lượt. Lũy kế 74.881 lượt, trong đó xe Trung quốc 51.959 lượt, xe Việt Nam 22.922 lượt. Tàu hỏa XNC: Trong quý: 460 lượt; trong đó xuất cảnh và nhập cảnh: 230 lượt. Lũy kế 784 lượt, trong đó xuất cảnh và nhập cảnh đều là 392 lượt.

Số thu ngân sách từ ngày 01/01/2023 đến ngày 15/9/2023 đạt 637,2 tỷ đồng, đạt 42,5% chỉ tiêu Bộ Tài chính, TCHQ giao (1.500 tỷ đồng); đạt 27,1% chỉ tiêu HĐND tỉnh Lào Cai giao phấn đấu (2.350 tỷ đồng), giảm 45% so với cùng kỳ năm 2022 (1.160,8), trong đó: Thuế xuất khẩu: 262,9 tỷ đồng, giảm 57% so với cùng kỳ 2022. Thuế nhập khẩu: 43,6 tỷ đồng, giảm 38,8% so với cùng kỳ 2022.  Thuế giá trị gia tăng: 326,8 tỷ đồng, giảm 23,7% so với cùng kỳ 2022.Thu khác: 3,9 tỷ đồng, giảm 92% so với cùng kỳ 2022.

PHI LONG - MINH ĐÔNG/VPTB