Ngày 3/2/2005, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam chính thức được Bộ Nội vụ cho phép thành lập, mang trên mình sứ mệnh cao cả: kết nối, bảo tồn và phát triển các giá trị tinh hoa của làng nghề truyền thống Việt Nam. Trải qua hai thập kỷ hình thành và phát triển, Hiệp hội không ngừng lớn mạnh, trở thành mái nhà chung của hơn 13.000 hội viên tập thể và cá nhân, với 5 văn phòng đại diện, trên 10 viện và trung tâm trực thuộc, triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm hỗ trợ hội viên, thúc đẩy sản xuất, bảo tồn và lan tỏa giá trị làng nghề trên phạm vi cả nước.
Suốt 20 năm qua, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã khẳng định vai trò ngọn cờ tiên phong, là cầu nối bền chặt giữa nghệ nhân, làng nghề và các cơ quan quản lý nhà nước, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc và từng bước nâng tầm giá trị sản phẩm làng nghề Việt Nam trên thị trường trong nước và quốc tế. Lễ kỷ niệm năm 2025 không chỉ là dịp nhìn lại hành trình đầy tâm huyết và nỗ lực, mà còn mở ra giai đoạn phát triển mới, hướng tới những sáng kiến đột phá vì sự phát triển bền vững và hội nhập của làng nghề Việt Nam.
Từ năm 2007 đến nay, Hiệp hội đã tổ chức 11 lễ phong tặng, ghi nhận và tôn vinh 1.396 Nghệ nhân Làng nghề Việt Nam – những người giữ vai trò hạt nhân trong việc bảo tồn, sáng tạo và truyền nghề. Cùng với đó, Hiệp hội đã trao 132 Bảng vàng Gia tộc cho các dòng họ có từ ba đời gắn bó với nghề, 73 danh hiệu Làng nghề tiêu biểu, 72 danh hiệu Đơn vị kinh tế làng nghề tiêu biểu, cùng 10 Bảo vật tinh hoa làng nghề và 100 sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh hoa làng nghề tiêu biểu trên toàn quốc.
Những nghệ nhân được phong tặng không chỉ là những người thợ tài hoa, mà còn là linh hồn của làng nghề, tiên phong trong lao động sáng tạo, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – văn hóa ở các địa phương. Nhiều nghệ nhân trong số đó đã tiếp tục phấn đấu và vinh dự được Nhà nước phong tặng các danh hiệu cao quý như Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú, qua đó khẳng định vị thế, vai trò và tầm ảnh hưởng của đội ngũ nghệ nhân làng nghề trong xã hội hiện đại.
Trước khi Lễ Kỷ niệm 20 năm thành lập Hiệp hội và Lễ phong tặng chính thức diễn ra, chương trình trình diễn thời trang nghệ thuật do Nhà thiết kế Nguyễn Thị Phương Thảo cùng nhiều nhà thiết kế, tạo mẫu thực hiện đã mang đến không khí sôi nổi, giàu cảm xúc cho sự kiện. Những bộ trang phục được sáng tạo từ chất liệu truyền thống, hoa văn làng nghề, trình diễn bởi các người mẫu duyên dáng, đã tạo nên điểm nhấn đặc sắc, thể hiện sự giao thoa hài hòa giữa di sản thủ công truyền thống và tư duy sáng tạo đương đại.
Hoạt động này không chỉ làm phong phú thêm không gian lễ kỷ niệm, mà còn truyền tải rõ nét thông điệp xuyên suốt của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam: bảo tồn giá trị truyền thống phải song hành với đổi mới, sáng tạo, để làng nghề Việt Nam phát triển bền vững, thích ứng và tỏa sáng trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt phát biểu tại buổi lễ
Mở đầu buổi lễ, Nhà giáo Ưu tú, Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt đã trình bày báo cáo tổng kết quá trình xây dựng và phát triển của Hiệp hội, điểm lại những dấu mốc quan trọng trong suốt 20 năm hình thành và lớn mạnh. Báo cáo không chỉ phản ánh chặng đường nỗ lực không ngừng của Hiệp hội, mà còn khẳng định vai trò kết nối, dẫn dắt trong công cuộc bảo tồn và phát triển các làng nghề truyền thống trên cả nước.
Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt tặng hoa chúc mừng các đại biểu và nghệ nhân tại buổi lễ.
Tiếp đó, ông Cao Đức Phát – nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trình bày diễn văn ghi nhận và biểu dương những thành tựu nổi bật của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, đồng thời đánh giá cao những đóng góp thiết thực của Hiệp hội đối với phát triển kinh tế nông thôn, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc và nâng cao vị thế sản phẩm làng nghề Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.
Trong không khí trang trọng và xúc động, Chủ tịch Trịnh Quốc Đạt đã trao tặng hoa tri ân các thế hệ lãnh đạo Hiệp hội qua nhiều thời kỳ, ghi nhận những đóng góp tâm huyết cho sự phát triển bền vững của Hiệp hội. Đồng thời, ông cũng trao hoa chúc mừng một số gia đình nghệ nhân tiêu biểu, những tập thể và cá nhân có nhiều thành tích nổi bật trong phong trào sản xuất, sáng tạo và phát triển làng nghề.
Ở phần xét duyệt và phong tặng danh hiệu nghệ nhân, lãnh đạo Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã trao tặng nhiều danh hiệu cho các nghệ nhân đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau như gốm sứ, chè, thủ công mỹ nghệ, làm tóc, phản ánh sự đa dạng và phong phú của hệ thống làng nghề Việt Nam. Đây là sự ghi nhận xứng đáng đối với những nghệ nhân không ngừng sáng tạo, giữ gìn và phát huy tinh hoa nghề truyền thống.
Đặc biệt, nghệ nhân Triệu Thị Hoa – Giám đốc Trung tâm Dạy nghề Vaide cũng vinh dự được xét trao tặng danh hiệu nghệ nhân trong đợt phong tặng lần này, ghi nhận những đóng góp tích cực của bà trong công tác đào tạo nghề, truyền nghề và phát triển nguồn nhân lực cho làng nghề.
Nghệ nhân Triệu Thị Hoa (thứ ba từ phải sang) tại Lễ kỷ niệm và phong tặng danh hiệu nghệ nhân.
Được biết, Nghệ nhân Triệu Thị Hoa không chỉ có nhiều thành tích nổi bật trong lao động sản xuất, mà còn tích cực tham gia các phong trào xã hội mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc như “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, tạo việc làm ổn định cho con em gia đình thương binh, người khuyết tật và các đối tượng yếu thế trong xã hội. Những đóng góp bền bỉ và đầy trách nhiệm của bà đã lan tỏa giá trị nhân văn, góp phần xây dựng cộng đồng làng nghề phát triển gắn với trách nhiệm xã hội.
Với những cống hiến đó, Nghệ nhân Triệu Thị Hoa đã vinh dự được Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội trao tặng Bằng khen, đồng thời nhận nhiều Bằng khen của Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và Người khuyết tật, cùng Bằng khen của Ban Chấp hành Hội Cứu trợ Trẻ em khuyết tật TP Hà Nội.
Đặc biệt, bà còn được Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và Người khuyết tật Việt Nam trao tặng Kỷ niệm chương vì “Đã có những đóng góp xuất sắc cho sự nghiệp việc làm của thương binh và người khuyết tật Việt Nam”. Đây là sự ghi nhận xứng đáng đối với một nghệ nhân không chỉ giỏi nghề, tận tâm với công việc, mà còn giàu lòng nhân ái, luôn hướng đến sự phát triển bền vững và bao trùm của cộng đồng.
Đào Nguyên